Orthomoleculaire voeding: wat is het?

Orthomoleculaire voeding heeft net zoveel aanhangers als tegenstanders. Het is door sommige medische sectoren beschreven als frauduleus en onwetenschappelijk. De therapeuten verdedigen echter het nut ervan, omdat het gebaseerd is op basisprincipes van universele gezondheid.

Geschreven en geverifieerd door de diëtist Anna Vilarrasa.

Laatste update: 01 november, 2022

Orthomoleculaire voeding is van oorsprong een therapie gebaseerd op de toevoer van voedingsstoffen naar het lichaam om tekortkomingen door ziekte aan te vullen. Deze voedingssupplementen moeten uit natuurlijke bronnen komen.

Volgens de AENTOC (Spaanse vereniging voor orthomoleculaire voeding) heeft orthomoleculaire voeding tot doel “de afwezigheid van ziekte bij de patiënt te bevorderen en individuen in staat te stellen in een goede staat van gezondheid te leven.”

Een kort historisch overzicht

Orthomoleculaire voeding is niet nieuw. Linus Pauling, die in 1954 de Nobelprijs voor Scheikunde won (Engelse link), was voor zover bekend de eerste die de term orthomoleculair definieerde.

Dr. Katherine Kousmine gebruikte de behandeling op basis van suppletie ook om ziekten zoals multiple sclerose, polyartritis en sommige soorten kanker te behandelen. Tegenwoordig zet de Kousmine Foundation (Franse link) zich in voor de opleiding en verdere ontwikkeling van de methode van deze dokter.

Een van haar leerlingen was Jean Seignalet, die een groot aantal patiënten in Frankrijk behandelde. Hij schreef het boek ‘La Nutrition ou la troisième médecine’ (Voeding of het derde medicijn). Dit boek is verschillende malen opnieuw uitgebracht en in diverse talen vertaald.

Hoe werkt orthomoleculaire voeding?

Volgens de basis van deze discipline ontstaan ziekten door een biochemische onbalans van het lichaam die onze cellen aantast, waardoor onevenwichtigheden ontstaan. Door de cellen te voorzien van de juiste micronutriënten bereiken we een optimale balans evenals een goede werking van het lichaam.

Dit wordt bereikt door bestaande ziekten te behandelen, zoals we hierboven hebben gezien. Maar het kan ook niet-specifieke aandoeningen verbeteren, zoals migraine, gebrek aan energie en spijsverteringsproblemen. De noodzakelijke micronutriënten voor onze cellen zijn onder andere:

• vitaminen, zoals die van de B-groep, vitamine C en vitamine E.
• mineralen, zoals calcium, magnesium of kalium.
• spoorelementen die in zeer kleine hoeveelheden nodig zijn: lithium, koper en mangaan.
• aminozuren, waaronder L-glutamine, L-arginine en L-carnitine.
• essentiële vetzuren, zoals omega 3- en 6-vetzuren.

Waaruit bestaat een orthomoleculaire voedingsbehandeling?

De behandeling op basis van orthomoleculaire voeding is altijd persoonlijk en individueel. Een gespecialiseerde arts of therapeut beoordeelt eerst de voedingstoestand van de patiënt.

Aan de hand van bepaalde analytische tests kunnen specialisten vaststellen waar de biochemische onbalans bestaat, welke voedingstekorten er zijn en wat moet worden gecorrigeerd. Over het algemeen is het gebruik van bepaalde supplementen noodzakelijk.

Het eerste therapeutische hulpmiddel is een dieet. Deze diëten zijn bedoeld om de cellen optimaal te voeden. Ze zijn over het algemeen gebaseerd op de inname van hoogwaardige eiwitten, onverzadigde vetten en complexe koolhydraten.

Deze diëten vermijden specifiek toegevoegde suikers, zuivelproducten en verzadigde vetten. Indien nodig zal de arts de behandeling aanvullen met andere alternatieve therapieën. Ze geven meestal ook richtlijnen aan voor een gezonde levensstijl. Denk bijvoorbeeld aan:

• voldoende lichaamsbeweging.
• goede nachtrust.
• het vermijden van stress.

Heeft orthomoleculaire voeding steun vanuit de medische sector?

Zoals in veel situaties wanneer we het hebben over diëten en therapieën, zijn er verdedigers en tegenstanders van de adviezen. Laten we eens kijken welk standpunt zij innemen over orthomoleculaire voedingsleer.

De beperkingen van deze voedingsleer

Degenen die kritisch zijn over orthomoleculaire voeding vinden het niet betrouwbaar, vooral omdat het niet gebaseerd is op bewezen wetenschappelijke studies. Daarnaast zetten ze ook vraagtekens bij het gebruik van vitamines, mineralen en andere voedingsstoffen.

Deze worden soms voorgeschreven in hoeveelheden die ver boven de hoeveelheden liggen die organisaties zoals de EFSA (European Food Safety Agency) of het US Institute of Medicine officieel aanbevelen. Bovendien kunnen zulke hoge doses volgens deze organisaties op korte termijn en lange termijn nadelige effecten veroorzaken.

Sommige organisaties en stemmen uit de medische en voedingssector, zoals de Koninklijke Academie voor Spaanse Geneeskunde, de Spaanse Vereniging van Diëtisten en de voedingsdeskundigen van de American Cancer Society, beweren dat er geen bewijs is van de werkzaamheid en beschrijven het als “parawetenschappelijk, misleidend en potentieel gevaarlijk.”

De voordelen van orthomoleculaire voeding

Voor de verdedigers van deze discipline is een dieet als therapeutisch hulpmiddel een realiteit. Zelfs de conventionele geneeskunde maakt gebruik van gecombineerde behandelingen.

Volgens professionals die zich toeleggen op orthomoleculaire geneeskunde is er bewijs en medische ervaring die positieve resultaten ondersteunt bij de behandeling van onder andere:

• schizofrenie.
• depressie.
• angststoornissen.
• aandachtstekort- en hyperactiviteitsstoornissen.

Bovendien gaat het gebruik van orthomoleculaire geneeskunde en voeding goed samen met conventionele behandelingen en heeft het goede resultaten opgeleverd.

Orthomoleculaire voeding wekt interesse

Over het algemeen probeert orthomoleculaire voeding de biochemie van het lichaam in evenwicht te brengen om ervoor te zorgen dat alle lichaamssystemen goed functioneren. Sommige medische professionals en voedingsdeskundigen beschrijven het als pseudowetenschap. De waarheid is echter dat het terrein wint als hulpmiddel voor het genezen en voorkomen van bepaalde ziekten.