Ontdek hoe stress het hart beïnvloedt

Hoewel experts de exacte mechanismen van de interactie tussen lichaam en geest nog niet hebben ontrafeld, toont bewijs aan dat emotionele stress een grote verscheidenheid aan ziekten beïnvloedt. Met dat in gedachten zullen we het gaan hebben over hoe stress het hart beïnvloedt.
Ontdek hoe stress het hart beïnvloedt
Karina Valeria Atchian

Geschreven en geverifieerd door de dokter Karina Valeria Atchian.

Laatste update: 16 september, 2022

Psychologische factoren kunnen meerdere organen van het menselijk lichaam negatief beïnvloeden. Vandaag zullen we het hebben over hoe stress het hart en het hele cardiovasculaire systeem beïnvloedt.

In de praktijk heeft de geestelijke gezondheid op bijna alle medische ziekten een invloed. Geest en lichaam hebben een intieme relatie en een constante interactie. Elke onbalans verhoogt de risicofactoren op sterfte.

Wat is stress?

Stress is de manier waarop het lichaam op situaties reageert die een persoon in gevaar brengen of die een uitdaging zijn. Dit type reactie is ter bescherming tegen dreigende problemen bedoeld.

In kleine hoeveelheden mogen stressvolle situaties niet schadelijk voor je gezondheid zijn. Als ze echter permanent worden of te intens worden, dan kunnen ze schadelijk zijn.

Zoals we hierboven hebben vermeld, kan stress bijna alle algemene ziekten beïnvloeden, ook die waarvan het productiemechanisme bekend is. Denk bijvoorbeeld aan:

Hoe stress het hart en het cardiovasculaire systeem beïnvloedt

Man met veel stress op het werk

Bijna 20 jaar geleden toonde het bestuderen van patiënten (Engelse link) met coronaire aandoeningen de negatieve relatie aan tussen stress en ischemische hartaandoeningen. Later bevestigden veel andere onderzoeken hetzelfde (Spaanse link). De exacte mechanismen waarmee de associatie plaatsvindt, blijven echter onzeker.

Er zijn verschillende hypothesen over hoe emotionele stress een acuut myocardinfarct zou kunnen veroorzaken, zoals een verhoging van de bloeddruk, hartslag, vasculaire tonus en zelfs het vermogen tot aggregatie van bloedplaatjes. Deze zijn allemaal nauw met de afgifte van neurotransmitters verwant (Spaanse link).

Een aanzienlijke verhogingen van de hartslag en bloeddruk kunnen tot een verhoogde zuurstofbehoefte van de hartspier leiden. Bij bepaalde aandoeningen van de patiënt, dat wil zeggen bij degenen met een groter eerder risico, kan dit tot een acute hartaanval leiden.

Al deze factoren verwijzen ook naar bepaalde anomalieën in het autonome zenuwstelsel. Dit is het neuronale deel dat voor onvrijwillige acties verantwoordelijk is, zoals ademhaling of hartslag.

Als iemand risicofactoren heeft vastgesteld, zoals de aanwezigheid van atherosclerotische plaques in de kleine slagaders, dan kan de afscheiding uit het zenuwstelsel tot een plaque ongeluk in de aders leiden. Dit is de situatie waarin atheromen afbreken en de bloedsomloop belemmeren, waardoor de zuurstofstroom naar de weefsels wordt onderbroken.

Het is ook belangrijk om duidelijk te maken dat de stressvolle situaties van het dagelijks leven een toename kunnen veroorzaken van het aantal sigaretten dat rokers consumeren. Op dezelfde manier veroorzaakt stress bij een aantal mensen een verslechtering van hun dieet, wat op zijn beurt tot een toename van het cholesterol in hun bloed leidt.

Symptomen van de stress die het hart aantast

Een aantal mensen zijn vatbaarder voor tekenen van stress dan anderen, hetzij vanwege hun persoonlijkheid, hetzij vanwege eerdere situaties. Voor hen is het erg belangrijk om mechanismen te ontwikkelen die hen in staat stellen om de triggers onder ogen te zien die hen op een gezonde manier destabiliseren.

Een van de klassieke symptomen van stress die het hart aantasten, zijn hartkloppingen. Dit zijn versnellingen van de hartslag, met tachycardie, die als een gebonk in de borst aanvoelt.

Pijn op de borst kan ook een uiting van het probleem zijn. Niet altijd zoals bij een hartaanval, maar eerder een doffe en verraderlijke pijn, zoals constante onderdrukking die tussen acute en rustige periodes heen en weer gaat.

Tips om stress op het hart te bestrijden

Vrouw zit met stress achter een laptop

Erkenning van de interactie van stressoren en verschillende hartaandoeningen zou de ontwikkeling van preventiestrategieën moeten aanmoedigen (Spaanse link). Een aantal mensen lopen een verhoogd risico op aandoeningen die tot een hartaanval of beroerte kunnen leiden.

Preventie van cardiovasculaire voorvallen kan mogelijk zijn als mensen naast een dieet en lichaamsbeweging ook effectieve technieken voor stressvermindering toepassen. Bij ernstige emotionele problemen kunnen mensen bijvoorbeeld ontspanningsstrategieën toepassen.

Tegelijkertijd is het belangrijk om stressveroorzakende factoren zoveel mogelijk te vermijden. In het algemeen is het doel van een stressbeheersingsprogramma (Spaanse link) om de impact op de patiënt te verminderen.

Het is onmogelijk om stressoren volledig te elimineren, maar het is mogelijk om ze te beperken, net zoals het mogelijk is om ze te beheersen en ze in stimuli voor individuele verbetering om te zetten.

Wanneer moet je je arts raadplegen?

Het is onmogelijk te voorspellen hoeveel stress het hart van elk persoon beïnvloedt. Desondanks zou de identificatie van problematische situaties, zoals bijvoorbeeld verdriet, ons voor de noodzaak moeten waarschuwen om professionele hulp te zoeken om negatieve gevolgen te vermijden.

Het is bovendien belangrijk om gezonde gewoonten aan te nemen. Onder hen, om een gezond en uitgebalanceerd dieet te hebben en om roken en overmatig alcoholgebruik te vermijden. Tegelijkertijd moet je regelmatig lichamelijk actief zijn, bij voorkeur aëroob. Een gezonde slaaproutine is een ander hulpmiddel dat angst vermindert.

Je moet ook zo veel mogelijk, de situaties die je stress bezorgen vermijden of verminderen. Dit alles heeft niet alleen een positieve invloed op de gezondheid van je hart, maar ook op je algehele welzijn.


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • Levenson J., Psychological factors affecting other medical conditions: Clinical features, assessment, and diagnosis, retrieved on 25 Sep 2020, Evidence-based Clinical Decision Support- UpToDate. https://www.uptodate.com/contents/psychological-factors-affecting-other-medical-conditions-clinical-features-assessment-and-diagnosis?search=stress%20psychological&source=search_result&selectedTitle=1~150&usage_type=default&display_rank=1
  • Krantz DS, Helmers KF, Bairey CN, Nebel LE, Hedges SM, Rozanski A. Cardiovascular reactivity and mental stress-induced myocardial ischemia in patients with coronary artery disease. Psychosom Med. 1991 Jan-Feb;53(1):1-12. doi: 10.1097/00006842-199101000-00001. PMID: 2011644.
  • Vieco Gómez, German Fernando. “Factores de riesgo psicosocial, estrés y enfermedad coronaria.” Psicología desde el Caribe 35.1 (2018): 49-59.
  • Kop WJ, Krantz DS, Howell RH, Ferguson MA, Papademetriou V, Lu D, Popma JJ, Quigley JF, Vernalis M, Gottdiener JS. Effects of mental stress on coronary epicardial vasomotion and flow velocity in coronary artery disease: relationship with hemodynamic stress responses. J Am Coll Cardiol. 2001 Apr;37(5):1359-66. doi: 10.1016/s0735-1097(01)01136-6. PMID: 11300447.
  • Toffer G., Psychosocial factors in acute myocardial infarction, retrieved on 25 Sep 2020, Evidence-based Clinical Decision Support- UpToDate. https://www.uptodate.com/contents/psychosocial-factors-in-acute-myocardial-infarction?search=stress%20psychological&source=search_result&selectedTitle=3~150&usage_type=default&display_rank=3
  • Estrés: el riesgo cardiovascular es mayor durante el primer año, extraído el 25 Septiembre 2020, de Sociedad Argentina de Cardiología. https://www.sac.org.ar/actualidad/estres-el-riesgo-cardiovascular/
  • Medina, Natalia Tobo, and Gladys Eugenia Canaval. “Las emociones y el estrés en personas con enfermedad coronaria.” Aquichan 10.1 (2010): 19-33.
  • Sánchez Segura, Miriam, et al. “Asociación entre el estrés y las enfermedades infecciosas, autoinmunes, neoplásicas y cardiovasculares.” Revista Cubana de Hematología, Inmunología y Hemoterapia 22.3 (2006): 0-0.
  • Brito Pons, Gonzalo. “Programa de reducción del estrés basado en la atención plena (mindfulness): sistematización de una experiencia de su aplicación en un hospital público semi-rural del sur de Chile.” Psicoperspectivas 10.1 (2011): 221-242.
  • García-Goméz, Ronald G., Patricio López-Jaramillo, and Carlos Tomaz. “Papel del sistema nervioso autónomo en la relación entre depresión y enfermedad cardiovascular.” Revista de neurología 44.4 (2007): 225-233.
  • El estrés provoca un incremento de la tensión arterial, importante factor de riesgo cardiovascular, extraído el 25 Septiembre 2020, de Sociedad Española de Cardiologia. https://secardiologia.es/185-clinica-extrahospitalaria/noticias/932-el-estres-provoca-un-incremento-de-la-tension-arterial-importante-factor-de-riesgo-cardiovascular

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.