Kunnen zwangere vrouwen het coronavirus aan hun baby's doorgeven?
De pandemie van het coronavirus heeft bepaalde vragen met zich meegebracht die nader onderzoek vereisen. Een vraag die aan het begin van de uitbraak opkwam, was of het waar is dat zwangere vrouwen het coronavirus aan hun baby’s kunnen doorgeven.
Eerdere ervaringen met epidemieën en pandemieën hebben de wetenschappelijke gemeenschap vanaf het begin gewaarschuwd. Veel virale ziekten die luchtwegaandoeningen veroorzaken komen vaker voor bij zwangere vrouwen en hun foetussen.
De twee eerdere uitbraken van een coronavirus, in 2002-2003 en 2012-2013, veroorzaakten geen overdracht van moeder op foetus, maar er waren bij sommige zwangerschappen complicaties. Tijdens deze epidemieën liepen geïnfecteerde zwangere vrouwen een groter risico op een miskraam dan andere zwangere vrouwen.
Op dezelfde manier vormden zwangere vrouwen bij de H1N1-grieppandemie in 2009 een risicogroep. Quarantaine en speciale maatregelen werden onmiddellijk aanbevolen en artsen adviseerden om door middel van een keizersnede te bevallen en niet op de natuurlijke wijze.
Op basis van alles wat we tot nu toe hebben genoemd, hebben Chinese wetenschappelijke studiecentra onderzocht of zwangere vrouwen het coronavirus aan hun baby’s over kunnen dragen. De eerste resultaten van een kleine groep zwangeren geven aan dat er geen verticale transmissie is.
Wat is verticale transmissie?
Om te begrijpen of zwangere vrouwen het coronavirus aan hun baby’s kunnen overdragen, moeten we begrijpen hoe moeder en baby tijdens de zwangerschap verbonden zijn. Het is de verbinding via de navelstreng die in theorie het virus van het ene lichaam naar het andere zou kunnen overbrengen.
De foetus heeft via de navelstreng en de placenta contact met de moeder. Deze verbinding brengt voedingsstoffen uit het bloed van de moeder naar het zich ontwikkelende kind. Afvalstoffen en bacteriën kunnen er ook doorheen.
Verticale transmissie vindt plaats wanneer een pathogeen tijdens de zwangerschap van de moeder bij de foetus terechtkomt, via deze placenta-verbinding. Het meest actuele en wijdverbreide voorbeeld hiervan is het humaan immunodeficiëntievirus (HIV).
Verticale transmissie is echter niet de enige manier waarop besmetting van moeder naar baby kan optreden. Tijdens een natuurlijke bevalling kan de foetus worden besmet met infecties van de moeder wanneer de baby in contact komt met de slijmvliezen van het voortplantingssysteem. We kennen dit als perinatale overdracht (Engelse link).
Ten slotte is buiten het lichaam van de moeder de moedermelk een andere transmissieroute. Dit geldt echter niet voor alle bacteriën of virussen. Bij degenen die besmettelijk zijn via deze weg instrueren artsen de moeder om geen borstvoeding te geven en in plaats daarvan flesvoeding te gebruiken.
De eerste studie om uit te zoeken of zwangere vrouwen het coronavirus overdragen
In Wuhan, de stad waar de pandemie van het coronavirus begon, voerden onderzoekers de eerste onderzoeken uit (Engelse link). Onderzoekers testten zowel zwangere vrouwen in het Union Hospital, besmet met SARS-CoV-2, als hun kinderen.
Allereerst hadden de pasgeborenen van deze moeders geen symptomen van het coronavirus. Geen van hen had koorts en ze hadden ook geen hoestbuien. Volgens protocol isoleerden de artsen de baby’s vanaf de geboorte om hun gezondheid te observeren.
Ze testten ze op COVID-19, met negatieve resultaten bij 100% van de zuigelingen. Een van de zuigelingen had een ademhalingscomplicatie. Andere baby’s ontwikkelden huiduitslag tijdens hun ziekenhuisopname.
Vanwege deze negatieve resultaten voor een infectie met het coronavirus zeggen de onderzoekers echter dat we deze symptomen niet aan SARS-CoV-2 kunnen koppelen. Toch is er nog steeds uitgebreider onderzoek nodig om dit te bevestigen of uit te sluiten.
Zwangere vrouwen en anti-coronavirus maatregelen
Hoewel studies suggereren dat zwangere vrouwen het coronavirus niet op hun baby’s kunnen overdragen, zijn preventieve maatregelen ook voor hen onontkoombaar. Ze moeten quarantaine en sociaal isolement respecteren, net zoals anderen dat doen.
Een aantal landen verhoogden ook de beperkingen voor hen vanwege veiligheidsprocedures, die altijd in gevallen van zwangerschap worden genomen. Ze kregen een werkvergunning en mochten niet op drukke plaatsen komen.
Het is belangrijk dat zwangere vrouwen gemakkelijk digitaal contact met hun gynaecologen kunnen opnemen. Op deze manier vermijden ze dat ze naar gezondheidscentra moeten waar ze besmet kunnen raken.
Hoewel er geen bevestigde verticale transmissie is, kan een zwangere vrouw toch een ernstige vorm van COVID-19 oplopen en dit kan tijdens haar zwangerschap complicaties veroorzaken.
Om deze reden is preventie bij zwangere vrouwen belangrijk, vooral als ze een medische voorgeschiedenis van luchtwegaandoeningen hebben, zoals astma.