De pruikzwam: voordelen en bijwerkingen
Pruikzwam staat ook bekend als hou tou gu of yamabushitake. De wetenschappelijke naam is Hericium Erinaceus en hij wordt gekenmerkt door zijn bijzondere bolvorm en door het feit dat hij bedekt is met lange, harige stekels die tijdens de groei lijken op de manen van een leeuw.
Volgens een publicatie in het Journal of Agricultural and Food Chemistry (Engelse link) is het een veelgebruikt ingrediënt in Aziatische keukens, waar het gewaardeerd wordt om zijn voedzame eigenschappen. Je kunt ze zowel rauw als gekookt en in de vorm van thee gebruiken.
Waar is het voor? Wat zijn de bijwerkingen? Alle details vind je hier!
Voordelen van pruikzwam
Veel van de voordelen van pruikzwam zijn gedocumenteerd in wetenschappelijke literatuur (Engelse link). Sommige mensen schrijven de volgende eigenschappen aan deze zwam toe:
- antibiotische
- antihypertensieve
- antidiabetische
- neuroprotectieve
- ontstekingsremmende
Bovendien geloven sommigen dat het de potentie heeft als een hulpstof tegen een grote verscheidenheid van ziekten.
Dementie
Twee actieve bestanddelen in pruikzwam, hericenonen en erinacinen, zijn onderzocht op hun effect op de gezondheid van de hersenen. Onderzoek gerapporteerd in het International Journal of Medicinal Mushrooms (Engelse link) toonde aan dat deze stoffen de groei van hersencellen helpen stimuleren.
Aan de andere kant hebben dierproeven, zoals een studie gepubliceerd in BioMed Research International (Engelse link), aangetoond dat dit natuurlijke supplement beschermt tegen de ziekte van Alzheimer door de symptomen van geheugenverlies en neuronale schade veroorzaakt door beta-amyloïde plaques te verminderen.
Hoewel het bewijs voor dergelijke effecten bij mensen nog ontbreekt, zijn de bevindingen voorlopig veelbelovend. Phytotherapy Research (Engelse link) rapporteerde dat supplementen van deze paddenstoel het mentale functioneren hielpen verbeteren bij patiënten die gedurende vier maanden drie gram per dag innamen.
Lees ook:
De voordelen van paddenstoelen
Angst en depressie
Zowel angst als depressie vereisen een persoonlijke behandeling met een deskundige uit de geestelijke gezondheidszorg. Toch kijken onderzoekers naar supplementen zoals extracten van de pruikzwampaddenstoel als mogelijke hulpstoffen om deze problemen aan te pakken (Engelse link).
In dit verband meldde een dierstudie, gepubliceerd in het International Journal of Molecular Sciences (Engelse link), dat dit supplement ontstekingsremmende effecten heeft die helpen bij het moduleren van neurotransmitters die in verband worden gebracht met depressieve stoornissen.
Bovendien wijzen andere bevindingen uit dierstudies (Engelse link) erop dat het de werking van de hippocampus verbetert, het gebied dat verantwoordelijk is voor emotionele reacties.
Wat mensen betreft, is het bewijs nog onvoldoende. In een kleine studie bij vrouwen in de menopauze hebben onderzoekers vastgesteld dat degenen die gedurende een maand koekjes met extract van deze paddenstoelen consumeerden, minder angstig waren.
Gezondheid van het hart
Het extract van de pruikzwam lijkt het risico op hartaandoeningen te verlagen. In dierlijk onderzoek, gerapporteerd in Mycobiology (Engelse link), stelden onderzoekers vast dat dit ingrediënt de vetstofwisseling stimuleert en hoge triglyceridengehaltes verlaagt.
Ook stelden onderzoekers in een reageerbuisstudie vast dat de stoffen in deze extracten de oxidatie van cholesterol in het bloed helpen verminderen. Het risico op atherosclerose en ernstige cardiovasculaire aandoeningen, zoals een myocardinfarct of beroerte, is dus lager. We hebben meer bewijs nodig, maar de eerste bevindingen zijn veelbelovend.
Diabetes
Natuurlijke supplementen zouden geen eerste keus qua behandeling moeten zijn om met diabetes om te gaan. Toch hebben sommige middelen aangetoond dat ze de bloedsuikerspiegel kunnen verlagen. Zo lijken extracten van pruikzwam de activiteit van het enzym alfaglucosidase, dat koolhydraten in de dunne darm afbreekt, te blokkeren.
Volgens een studie gepubliceerd in het International Journal of Medicinal Mushrooms (Engelse link), heeft dit ingrediënt gunstige eigenschappen bij diabetes. Er zijn echter meer onderzoeken nodig om deze effecten bij mensen te bewijzen.
Immuunsysteem
Food & Function (Engelse link) meldt dat extracten van pruikzwammen nuttig zijn om de functies van het immuunsysteem te versterken. Het helpt met name ontstekingen en oxidatie te verminderen, twee factoren die de immuniteit aantasten. Het stimuleert ook de groei van gunstige darmbacteriën (Engelse link).
Spijsvertering
De ontstekingsremmende eigenschappen van pruikzwammen werken positief op het spijsverteringsstelsel, met name in het geval van inflammatoire darmziekten. Een studie in het Journal of Ethnopharmacology (Engelse link) vermeldt dat deze supplementen antibacteriële eigenschappen hebben die de spijsvertering verbeteren.
Het versterkt onder andere de intestinale microbiota, waardoor het risico op chronische ziekten afneemt. Op zijn beurt werkt het als een middel om maagzweer te voorkomen, volgens deskundigen van de Changchun Universiteit voor Chinese Geneeskunde (Engelse link).
Huidgenezing
Je kunt pruikzwam ook gebruiken in topische producten. Het aanbrengen ervan op oppervlakkige wonden lijkt het genezingsproces te bevorderen. In een studie bij dieren (Engelse link) met wonden aan de hals werd een uitwendige toepassing van extract van pruikzwam in verband gebracht met een snellere genezing.
Oxidatieve stress
Oxidatieve stress en chronische ontsteking worden in verband gebracht met het ontstaan van chronische niet-overdraagbare ziekten, zoals kanker, auto-immuunziekten en hartaandoeningen.
Onderzoek in Molecular Medicine Reports (Engelse link) toont aan dat extracten van de pruikzwam antioxidanten bevatten die de effecten van deze processen tegengaan, waardoor het ontstaan van ziekten wordt tegengegaan.
In feite werd via Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine (Engelse link) vastgesteld dat Hericium Erinaceus de vierde hoogste antioxidante activiteit heeft in een groep van veertien paddenstoelen. Daarom bevelen sommige mensen het aan als bron van deze moleculen.
Bijwerkingen van pruikzwam
Tot nu toe lijkt de pruikzwam veilig te zijn voor de meeste mensen. In Azië consumeren mensen het in matige hoeveelheden en daar zijn geen risico’s gemeld.
Het is echter onbekend of de afgeleide supplementen veilig en effectief zijn, gezien het gebrek aan studies bij mensen. Voorlopig is er geen instantie die ze reguleert zoals andere voedingsmiddelen en farmaceutische producten.
Er heerst enige bezorgdheid onder patiënten met allergieën en astma, omdat men verondersteld dat het hun symptomen verergert. Het is daarom het beste om consumptie te vermijden wanneer men aan deze aandoeningen lijdt.
Deskundigen adviseren ook kinderen en zwangere en zogende vrouwen om ver uit de buurt van deze paddenstoelen te blijven. In het geval van gediagnosticeerde ziekten, is het het beste om een arts te raadplegen.
Ontdek ook:
Kenmerken en risico’s van kombucha-thee
Pruikzwam in voedsel
In de Aziatische keuken worden pruikzwam gekookt tot de buitenste laag knapperig is. Dit voorkomt dat de smaak bitter wordt. In het Westen worden supplementen van dit product steeds populairder. Op dit moment zijn ze te vinden in capsules, vloeistoffen, tabletten en poeder.
De dosering varieert en je moet de aanwijzingen van de fabrikant opvolgen. Deskundigen raden aan deze consumptie niet te overschrijden, omdat dit het risico op ongewenste reacties verhoogt.
Wat te onthouden over pruikzwam
Dier- en reageerbuisonderzoek ondersteunen veel van de voordelen die aan pruikzwam worden toegeschreven. We hebben echter meer bewijs nodig is om het gebruik bij mensen te ondersteunen. Daarom moeten extracten of supplementen niet de eerste keus zijn bij de behandeling van ziekten.
In geval van allergieën of een voorgeschiedenis van astma, wordt dus aangeraden om consumptie te vermijden. Het is ook raadzaam om een arts te raadplegen voordat je dit soort remedies neemt, vooral als iemand ook andere medicijnen gebruikt of als er een eerdere diagnose van aandoeningen is.
Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.
- Friedman M. Chemistry, Nutrition, and Health-Promoting Properties of Hericium erinaceus (Lion’s Mane) Mushroom Fruiting Bodies and Mycelia and Their Bioactive Compounds. J Agric Food Chem. 2015 Aug 19;63(32):7108-23. doi: 10.1021/acs.jafc.5b02914. Epub 2015 Aug 5. PMID: 26244378.
- Jiang S, Wang S, Sun Y, Zhang Q. Medicinal properties of Hericium erinaceus and its potential to formulate novel mushroom-based pharmaceuticals. Appl Microbiol Biotechnol. 2014 Sep;98(18):7661-70. doi: 10.1007/s00253-014-5955-5. Epub 2014 Jul 29. PMID: 25070597.
-
Lai PL, Naidu M, Sabaratnam V, Wong KH, David RP, Kuppusamy UR, Abdullah N, Malek SN. Neurotrophic properties of the Lion’s mane medicinal mushroom, Hericium erinaceus (Higher Basidiomycetes) from Malaysia. Int J Med Mushrooms. 2013;15(6):539-54. doi: 10.1615/intjmedmushr.v15.i6.30. PMID: 24266378.
- Mori K, Obara Y, Moriya T, Inatomi S, Nakahata N. Effects of Hericium erinaceus on amyloid β(25-35) peptide-induced learning and memory deficits in mice. Biomed Res. 2011 Feb;32(1):67-72. doi: 10.2220/biomedres.32.67. PMID: 21383512.
- Yao W, Zhang JC, Dong C, Zhuang C, Hirota S, Inanaga K, Hashimoto K. Effects of amycenone on serum levels of tumor necrosis factor-α, interleukin-10, and depression-like behavior in mice after lipopolysaccharide administration. Pharmacol Biochem Behav. 2015 Sep;136:7-12. doi: 10.1016/j.pbb.2015.06.012. Epub 2015 Jul 4. PMID: 26150007.
- Chiu CH, Chyau CC, Chen CC, Lee LY, Chen WP, Liu JL, Lin WH, Mong MC. Erinacine A-Enriched Hericium erinaceus Mycelium Produces Antidepressant-Like Effects through Modulating BDNF/PI3K/Akt/GSK-3β Signaling in Mice. Int J Mol Sci. 2018 Jan 24;19(2):341. doi: 10.3390/ijms19020341. PMID: 29364170; PMCID: PMC5855563.
- Brandalise F, Cesaroni V, Gregori A, et al. Dietary Supplementation of Hericium erinaceus Increases Mossy Fiber-CA3 Hippocampal Neurotransmission and Recognition Memory in Wild-Type Mice. Evid Based Complement Alternat Med. 2017;2017:3864340. doi:10.1155/2017/3864340
- Spelman, K.; Sutherland, E.; Bagade, A. (2017). Neurological Activity of Lion’s Mane (Hericium erinaceus). JRM. 6(1). https://doi.org/10.14200/jrm.2017.6.0108
- Nagano M, Shimizu K, Kondo R, Hayashi C, Sato D, Kitagawa K, Ohnuki K. Reduction of depression and anxiety by 4 weeks Hericium erinaceus intake. Biomed Res. 2010 Aug;31(4):231-7. doi: 10.2220/biomedres.31.231. PMID: 20834180.
- Choi WS, Kim YS, Park BS, Kim JE, Lee SE. Hypolipidaemic Effect of Hericium erinaceum Grown in Artemisia capillaris on Obese Rats. Mycobiology. 2013;41(2):94-99. doi:10.5941/MYCO.2013.41.2.94
- Rahman MA, Abdullah N, Aminudin N. Inhibitory effect on in vitro LDL oxidation and HMG Co-A reductase activity of the liquid-liquid partitioned fractions of Hericium erinaceus (Bull.) Persoon (lion’s mane mushroom). Biomed Res Int. 2014;2014:828149. doi: 10.1155/2014/828149. Epub 2014 May 13. PMID: 24959591; PMCID: PMC4052699.
- Wu T, Xu B. Antidiabetic and antioxidant activities of eight medicinal mushroom species from China. Int J Med Mushrooms. 2015;17(2):129-40. doi: 10.1615/intjmedmushrooms.v17.i2.40. PMID: 25746618.
- Liang B, Guo Z, Xie F, Zhao A. Antihyperglycemic and antihyperlipidemic activities of aqueous extract of Hericium erinaceus in experimental diabetic rats. BMC Complement Altern Med. 2013;13:253. Published 2013 Oct 3. doi:10.1186/1472-6882-13-253
- Sheng X, Yan J, Meng Y, Kang Y, Han Z, Tai G, Zhou Y, Cheng H. Immunomodulatory effects of Hericium erinaceus derived polysaccharides are mediated by intestinal immunology. Food Funct. 2017 Mar 22;8(3):1020-1027. doi: 10.1039/c7fo00071e. PMID: 28266682.
- Diling C, Chaoqun Z, Jian Y, et al. Immunomodulatory Activities of a Fungal Protein Extracted from Hericium erinaceus through Regulating the Gut Microbiota. Front Immunol. 2017;8:666. Published 2017 Jun 12. doi:10.3389/fimmu.2017.00666
- Liu JH, Li L, Shang XD, Zhang JL, Tan Q. Anti-Helicobacter pylori activity of bioactive components isolated from Hericium erinaceus. J Ethnopharmacol. 2016 May 13;183:54-58. doi: 10.1016/j.jep.2015.09.004. Epub 2015 Sep 11. PMID: 26364939.
- Wang M, Konishi T, Gao Y, Xu D, Gao Q. Anti-Gastric Ulcer Activity of Polysaccharide Fraction Isolated from Mycelium Culture of Lion’s Mane Medicinal Mushroom, Hericium erinaceus (Higher Basidiomycetes). Int J Med Mushrooms. 2015;17(11):1055-60. doi: 10.1615/intjmedmushrooms.v17.i11.50. PMID: 26853960.
-
Abdulla MA, Fard AA, Sabaratnam V, Wong KH, Kuppusamy UR, Abdullah N, Ismail S. Potential activity of aqueous extract of culinary-medicinal Lion’s Mane mushroom, Hericium erinaceus (Bull.: Fr.) Pers. (Aphyllophoromycetideae) in accelerating wound healing in rats. Int J Med Mushrooms. 2011;13(1):33-9. doi: 10.1615/intjmedmushr.v13.i1.50. PMID: 22135902.
-
Nakatsugawa M, Takahashi H, Takezawa C, Nakajima K, Harada K, Sugawara Y, Kobayashi S, Kondo T, Abe S. Hericium erinaceum (yamabushitake) extract-induced acute respiratory distress syndrome monitored by serum surfactant proteins. Intern Med. 2003 Dec;42(12):1219-22. doi: 10.2169/internalmedicine.42.1219. PMID: 14714963.