De gevolgen van een te hoge bloeddruk op het lichaam

De gevolgen van een te hoge bloeddruk zijn talrijk en langdurig. Van osteoporose tot beroertes zijn er verschillende aandoeningen te wijten aan een slecht beheersing van hypertensie. Lees meer in dit artikel.

De gevolgen van een  te hoge bloeddruk (of hypertensie) op het lichaam zijn ernstig en chronisch. In feite verhoogt deze aandoening het risico op hartaandoeningen, encefalopathie, nieraandoeningen en andere aanzienlijk.

Schattingen geven aan dat een zesde van de wereldbevolking hypertensie heeft. Ook is één op de vier volwassenen ouder dan 18 jaar hypertensief in de zwaarst getroffen landen over de hele wereld.

In tegenstelling tot deze alarmerende gegevens heeft slechts één op de vijf mensen met hypertensie het probleem onder controle. Zoals je je kunt voorstellen, is het een belangrijke trigger voor verschillende chronische aandoeningen. Blijf lezen om meer te weten te komen over hoe een te hoge bloeddruk het lichaam beïnvloedt.

Wat is hypertensie en hoe beïnvloedt het het lichaam?

Het belangrijkste kenmerk van hypertensie is aanhoudende te hoge druk in de bloedvaten. Het wordt gewoonlijk onderverdeeld in de volgende twee waarden: systolische druk en diastolische druk.

• Systolische druk is de maximale druk die door het bloed op de slagaderwand wordt uitgeoefend wanneer het hart samentrekt. De grenswaarde om hypertensie vast te stellen is 140 millimeter kwik (mmHg). De normale waarde is rond de 120 mmHg. Iemand met een bovendruk hoger dan 180 mmHg heeft onmiddellijke medische hulp nodig.
• Diastolische druk is de bloeddruk die wordt gemeten wanneer de ventrikels van het hart ontspannen. De normale waarde is gelijk aan of kleiner dan 80 mmHg. Er is sprake van hypertensie bij 90 mmHg en diastolische onderdruk van 120 mmHg kan een reden zijn voor opname op de eerste hulp.

Het afkappunt is dus 140/90 mmHg. Zoals het HHS Public Access-portaal  (Engelse link) aangeeft heeft 95% van de patiënten heterogene essentiële hypertensie. Er zijn veel triggers en genetische en omgevingsconditionerende factoren die dit probleem kunnen veroorzaken.

Volgens Fundación Española del Corazón (Spaanse link) overlijden jaarlijks wereldwijd 7,5 miljoen mensen aan de gevolgen van hypertensie. Het vertegenwoordigt 13% van alle sterfgevallen die wereldwijd elk jaar plaatsvinden als je het vanuit dit perspectief bekijkt.

De gevolgen van een te hoge bloeddruk op het lichaam

1. Hoge bloeddruk in het hart en de bloedsomloop

De wanden van de slagaders raken langzaam maar geleidelijk meer en meer beschadigd naarmate de ziekte vordert. De Mayo Clinic (Engelse link) wijst erop dat de ontwikkeling van deze aandoening in de vroege stadia meestal onopgemerkt blijft. Toch zijn de effecten ervan op de lange termijn behoorlijk verwoestend.

Slagaders

De wanden van de slagaders verzwakken in de loop van de tijd als gevolg van de voortdurende druk erop. Tevens neemt de diameter af als gevolg van lipidenafzetting en ophoping van bloedplaatjes aan de wanden. Dit proces is wat we atherosclerose noemen en is de oorzaak van de meeste ischemische beroertes en andere stoornissen in de bloedsomloop.

Aneurisma

Daarnaast bevordert hypertensie het ontstaan van aneurysma’s. De Amerikaanse National Library of Medicine  (Engelse link) definieert deze als een abnormale verwijding van de wanden van een slagader. Ze lijken een beetje op een ballon.

Sommige aneurysma’s zijn aangeboren, terwijl andere ontstaan door roken, hypertensie of een hoog cholesterolgehalte. Aneurysma’s kunnen scheuren en de omliggende weefsels met bloed overspoelen. Het is in bijzondere omstandigheden ook stil verlopen zonder problemen  te veroorzaken in het leven en het lichaam van de patiënt.

Een gescheurd aneurysma van de aorta (de grote lichaamsslagader) is bijna altijd dodelijk. In feite sterft tachtig procent van de patiënten eraan – de helft nog voordat ze het ziekenhuis bereiken.

Hart

Een te hoge bloeddruk veroorzaakt ook cardiale hypertrofie. Het hart moet harder pompen om bloed naar alle weefsels te krijgen vanwege de arteriële vernauwing en de schade. Zoals elke spier die continu wordt overbelast, wordt hartweefsel uiteindelijk pathologisch dikker.

In de meest ernstige stadia wordt de hartspier niet alleen dikker, maar verwijden de kamers zich ook. Als gevolg hiervan wordt het voor dit orgaan steeds moeilijker om bloed rond te pompen, wat leidt tot verschillende hypertensieve hartaandoeningen. Bovendien resulteert het in problemen zoals:

• angina pectoris
• hartfalen
• hartaanvallen
• beroertes

2. Gevolgen van hoge bloeddruk voor de hersenen en het zenuwstelsel

De Sociedad Argentina de Hipertensión Arterial (Argentijnse vereniging voor arteriële hypertensie – Spaanse link) biedt interessante informatie die veranderingen van de hersenen correleert aan een te hoge bloeddruk.

De algehele bloedtoevoer naar de hersenen kan bij hypertensieve patiënten tijdelijk worden verminderd en dit kan zich op de lange termijn vertalen in geheugenverlies.

De bovengenoemde bron benoemt hypertensie als de belangrijkste aanpasbare vasculaire risicofactor voor dementie. Daarnaast bevordert de vermindering van de doorbloeding het optreden van een ischemische beroerte, zoals we hierboven reeds vermeldden.

In feite is dit probleem verantwoordelijk voor 80% van de beroertes. In deze situatie krijgen de neuronen die bloed moeten ontvangen van de geblokkeerde of vernauwde slagader niet langer de zuurstof die ze nodig hebben. Daardoor sterven ze binnen enkele minuten en dit proces is niet omkeerbaar.

Het is ook waarschijnlijk dat hypertensie kan leiden tot een hemorragische beroerte als gevolg van de aneurysma’s waar we het hierboven over hadden. Een te hoge bloeddruk heeft dus diverse gevolgen voor zowel de hersenen als het zenuwstelsel.

3. Hypertensie en de ogen

Zoals aangegeven door de Amerikaanse National Library of Medicine (Engelse link) kunnen de gevolgen van hoge bloeddruk schade veroorzaken aan de bloedvaten die het netvlies van bloed voorzien.

Je bent je er misschien niet van bewust, maar het netvlies is verantwoordelijk voor het projecteren van beelden naar de zenuw. Deze brengt ze vervolgens over naar de hersenen. Schade aan het netvlies kan dus grote gevolgen hebben voor het gezichtsvermogen.

De oogzenuw kan bijvoorbeeld onomkeerbaar atrofiëren als er niet genoeg bloed de ogen bereikt. De schade aan deze zenuw kan niet worden hersteld, dus preventie is de enige mogelijkheid om dit probleem te voorkomen.

Daarnaast veroorzaakt hypertensie ook schade aan de kwetsbare bloedvaten rond het netvlies. Dit verhoogt de doorlaatbaarheid van de bloedvaten waardoor er lekkage van bloed kan optreden.

Een patiënt met een te hoge bloeddruk kan daarnaast bloedingen en oculaire effusies krijgen die de overstroomde weefsels permanent zullen beschadigen. Deze schade is blijvend.

4. Gevolgen van hoge bloeddruk op het urinestelsel

Zoals de website Go Red for Women (Engelse link) aangeeft is een te hoge bloeddruk wereldwijd de tweede belangrijkste oorzaak van nierfalen. Dit komt doordat hypertensie de bloedvaten in de nefronen (de basiseenheden van de nieren) beschadigt en verhardt.

Deze beschadiging wordt meestal aangetoond door een afwijking in de urine die bekend staat als proteïnurie. Hierbij scheidt iemand met deze aandoening eiwit uit in de urine. Wanneer de hoeveelheid eiwitten in de urine meer dan of gelijk is aan 300 milligram in 24 uur wordt aanhoudend nierfalen vermoed.

Als de bloedvaten in de nieren beschadigd zijn, is het bovendien mogelijk dat ze de afvalstoffen die ze moeten uitscheiden, niet meer uit het bloed kunnen filteren. De ophoping van giftige stoffen in het lichaam die hier het gevolg van is kan zich op vele manieren manifesteren.

5. Andere gerelateerde medische aandoeningen

De effecten van hypertensie op het lichaam eindigen niet met schade aan het nierstelsel. De volgende lijst bevat enkele andere complicaties die hieruit kunnen voortvloeien:

• Problemen in het bewegingsapparaat. Door de beschadigingen van de nieren kan calcium in de urine terechtkomen en wordt het op de verkeerde manier afgevoerd. Om het tekort aan calcium in het bloed (hypocalciëmie) te compenseren, kan het lichaam zijn toevlucht nemen tot het resorberen van botweefsel. Dit leidt tot osteoporose.
• Ademhalingsproblemen. De verkleining van de diameter van de slagaders kan de ontwikkeling van een trombus bevorderen. Als deze losbreekt en door de bloedbaan begint te reizen wordt het een embolus genoemd. Wanneer een embolus een kritiek vat in de longen bereikt en de doorstroom verhindert, treedt een aandoening op die bekend staat als longembolie .
• Seksuele problemen. De penis heeft een snelle en effectieve doorbloeding nodig om een erectie te krijgen. Je kunt je gemakkelijk voorstellen dat hypertensie tot erectiestoornissen bij mannen kan leiden.

Twee manieren om de gevolgen van een te hoge bloeddruk te voorkomen

Hypertensie vereist verandering op twee verschillende fronten: farmacologisch en gedragsmatig. We kunnen je niet vertellen dat het verlagen van de bloeddruk als deze te hoog is alleen kan worden bereikt door aandacht te besteden aan je levensstijl.

Zo zul je mogelijk de rest van je leven antihypertensiva, zoals diuretica of adrenerge blokkers, moeten gebruiken om de bloeddruk onder controle te houden.

Afgezien van het slikken van medicatie is het helpen verminderen van de symptomen en gevolgen van een te hoge bloeddruk ook in handen van een patiënt. Ze kunnen dit doen door regelmatige lichaamsbeweging en gewichtsverlies bij overgewicht.

Daarnaast moet iemand proberen te stoppen met roken en stressvolle situaties vermijden. Het kan ook verstandig zijn om in therapie te gaan. Weet dat je niet de enige bent in de strijd tegen de gevolgen van hoge bloeddruk. Wellicht ook interessant voor jou

Lees het op Gezonder Leven

Manidipine als behandeling voor hoge bloeddruk

Manidipine is een behandeling voor hoge bloeddruk. Het behoort tot de groep geneesmiddelen die men calciumantagonisten noemt.