3 tips om kruisbesmetting te voorkomen

In dit artikel gaan we drie aanbevelingen delen om je te helpen om kruisbesmetting in je keuken te voorkomen. Met eenvoudige maatregelen kun je het risico verkleinen. Ontdek ze hier!

Geschreven en geverifieerd door de diëtist Saúl Sánchez Arias.

Laatste update: 24 augustus, 2022

De noodzaak om kruisbesmetting te voorkomen is bij ziekten zoals coeliakie cruciaal. Het is het fenomeen waardoor iemand door allergenen of micro-organismen in een product of gebruiksvoorwerp vergiftigd kan worden dat met voedsel dat ze hebben geconsumeerd in contact is geweest.

Hieronder geven we je een reeks tips om kruisbesmetting te voorkomen. Op deze manier verklein je het risico op acute ziekten als gevolg van voedselvergiftiging of allergieën. Vergeet niet dat het handhaven van voedselveiligheidsmaatregelen essentieel is om je gezondheid te beschermen.

Drie aanbevelingen om kruisbesmetting te voorkomen

Hieronder leggen we drie dingen uit waar je bij het hanteren van het voedsel dat je gaat eten rekening mee moet houden. Let op om het risico op ziek worden te verkleinen!

1. Laat gekookt en rauw voedsel niet met elkaar in aanraking komen

Als algemene regel geldt dat kookprocessen micro-organismen en gifstoffen in voedingsmiddelen die je ziek kunnen maken, inactiveren. Wetenschappelijk bewijs suggereert (Engelse link) dat lage of hoge temperaturen nematoden, zoals anisakiakis doden.

Als je echter gekookt voedsel met rauw voedsel in contact brengt dat schadelijke bacteriën bevat, dan kunnen ze van het ene product naar het andere springen en zich voortplanten. Dit verhoogt het microbiologische risico en veroorzaakt kruisbesmetting.

We raden je aan om altijd wat ruimte in je keuken te bewaren voor het eten dat je hebt gekookt, apart van de plaats waar je rauwe producten opslaat.

Een heel typisch voorbeeld is het mengen van gekookte groenten met rauw vlees of vis. Deze praktijk brengt gezondheidsrisico’s met zich mee, vooral wanneer dierlijke producten niet vooraf zijn ingevroren.

2. Gebruik niet hetzelfde mes om al het voedsel te snijden

Op dezelfde manier dat het geen goed idee is dat rauw en gekookt voedsel elkaar aanraakt, mag je ook niet hetzelfde bestek gebruiken om ze te hanteren. Een typisch voorbeeld van niet voorzichtig zijn met kruisbesmetting is het delen van gebruiksvoorwerpen die gluten hebben aangeraakt.

Een onderzoek gepubliceerd in de Journal of Food Protection toont aan (Engelse link) dat net gewassen bestek moet worden gebruikt om voedsel voor iemand met coeliakie te maken. Je moet er bovendien voor zorgen dat het bestek niet met voedsel dat gluten bevat in contact is gekomen.

Hetzelfde geldt als het product in kwestie bacteriën bevat die pathogeen zijn voor de mens. Bij het hanteren van verschillende soorten voedsel is het essentieel om het bestek goed af te wassen om dit soort situaties te voorkomen (Spaanse link).

3. Pannen, potten en oliën kunnen ook bacteriën overbrengen

Behalve dat je voorzichtig moet zijn bij het hanteren van keukengerei, moet je kookelementen, inclusief potten en pannen, na gebruik ontsmetten. De bacteriën of allergenen die ze na het koken kunnen bevatten, kunnen op het voedsel worden overgedragen dat daar wordt geplaatst.

Mensen met coeliakie (Spaanse link) zijn het meest vatbaar voor dit soort kruisbesmetting. Er zijn echter ook gevallen waarin de bacteriën erin slagen om in de pot of pan te overleven. Ze planten zich dan voort zodra ze met het voedsel dat je daar plaatst in contact komen.

Dit is echter zeer onwaarschijnlijk. Er moet voldoende allergeen of bacterie zijn om specifieke schade aan te richten. Zoals uit onderzoek gepubliceerd in de Journal of Food Protection blijkt (Engelse link), komt het zelden voor dat voedselvergiftiging optreedt als er onvoldoende bacteriële lading is.

Mensen die aan coeliakie lijden, worden aan deze situaties blootgesteld als ze kruisbesmetting niet kunnen vermijden. Er zijn maar weinig eiwitten nodig om bij deze patiënten een auto-immuunproces op gang te brengen.

Besteed aandacht aan voedselhygiëne om kruisbesmetting te voorkomen

Voedselvergiftiging door een gebrek aan preventieve maatregelen komt vaker voor dan je misschien denkt. Om deze reden is het essentieel om het advies te volgen dat we in dit artikel hebben voorgesteld om het risico te verminderen.

Zowel een teveel als een gebrek aan hygiëne is op de lange termijn schadelijk voor de gezondheid. Probeer bij het omgaan met voedsel bepaald risicovol gedrag te vermijden.

Vergeet ook niet dat grondige kook- en vriesprocessen veel pathogene organismen kunnen inactiveren die voedselvergiftiging en andere acute problemen kunnen veroorzaken. Door bijvoorbeeld vis aan zeer lage temperaturen te onderwerpen, wordt anisakiasis geïnactiveerd.

Zorg ervoor dat je je aan de basisregels houdt die we hier hebben uitgelegd. Controleer ook de kwaliteit en hygiëne van het keukengerei dat je in de keuken gebruikt om met voedsel om te gaan. Elke voorzorgsmaatregel die je neemt, kan nuttig zijn.