Wat is een glioom precies?
Een glioom is een tumor die in de hersenen of in het ruggenmerg kan ontstaan. Deze tumoren tasten de functies van de hersenen aan en de meeste specialisten beschouwen ze als levensbedreigend. De ernst ervan hangt af van het precieze gebied waar ze zich bevinden en de snelheid waarmee ze beginnen te groeien.
Er zijn verschillende soorten gliomen en, afhankelijk van hun specifieke kenmerken, heeft elk van hen een andere behandeling en prognose. Er is vastgesteld dat ze een van de meest voorkomende primaire tumoren zijn die in de hersenen voorkomen.
Momenteel zijn er verschillende soorten behandeling beschikbaar voor gliomen. Denk aan een operatie, chemotherapie, bestralingstherapie, een combinatie hiervan of al deze procedures samen. De wetenschap is ook bezig met het testen van verschillende nieuwe behandelingen.
Wat is een glioom?
In het centrale zenuwstelsel (hersenen en merg) bevinden zich neuronen. Dit zijn zeer gespecialiseerde en gedifferentieerde cellen. Hiermee wordt bedoelt dat elk van hen alleen zijn eigen functie weet uit te voeren. De functie van neuronen bestaat uit het ontvangen van informatie en die dan verwerken en doorsturen.
Om ze goed te laten functioneren, hebben ze andere cellen om zich heen. Deze worden worden gliacellen genoemd. Ze dienen als ondersteuning, leveren energie en vangen de afvalstoffen op die ontstaan bij de processen die door de neuronen worden uitgevoerd.
De cellen waaruit de glia bestaan zijn er ook in verschillende soorten: astrocyten, oligodendrocyten en ependymale cellen, enz. Tumoren kunnen ontstaan door een abnormale toename van deze celtypes en worden gliomen of genoemd.
Soorten gliomen
Soms zijn deze tumoren goedaardig, met een zeer langzame en minimaal invasieve groei in normaal weefsel. Andere keren zijn deze tumoren zeer agressief. Dit betekent dat ze heel gemakkelijk groeien en zich snel uitbreiden in de omliggende weefsels.
In principe, en op basis van de ernstigheid ervan, worden gliomen in vier niveaus ingedeeld. Hierbij zijn gliomen van graad I en II goedaardig, en gliomen met graad III en IV zijn kwaadaardig.
Goedaardige gliomen geven meestal geen aanleiding tot ernstige symptomen, omdat de hersenen zelf meestal processen aanmaken om zich eraan aan te passen. Kwaadaardige gliomen kunnen verwoestend zijn.
Afhankelijk van het soort cel dat erbij betrokken is, genereert het lichaam ook verschillende soorten gliomen. Er zijn in principe drie soorten gliacellen die tumoren kunnen voortbrengen.
De meest voorkomende tumorsoorten zijn astrocytomen, ependymomen en oligodendrogliomen. De meest agressieve vorm van deze tumoren heet glioblastoma multiforme (Spaanse link).
Gliomen vormen zich meestal in gebieden met een grotere hoeveelheid hersenweefsel. Daarom komen ze het meest voor in de frontale kwab, de hersenschors en de thalamus. Deze regel geldt echter niet voor kinderen.
Ontstaan en kenmerken van een glioom
De wetenschap weet niet precies waarom gliomen ontstaan. Wetenschappers hebben echter wel de drie meest bepalende risicofactoren kunnen vaststellen. Dit zijn:
- Leeftijd. Hoewel een glioom op elke leeftijd kan ontstaan, komt het vaker voor bij mensen van 45 tot 65 jaar.
- Blootstelling aan straling. Als iemand is blootgesteld aan ioniserende straling, heeft hij een groter risico op het ontstaan van een glioom. Deze soort straling gebruikt men bij radiotherapie om kanker te behandelen en maakt deel uit van de straling die door atoombommen wordt opgewekt.
- Familiegeschiedenis. Een familielid met een glioom verhoogt het risico om een van deze tumoren te ontwikkelen licht.
Goedaardige tumoren openbaren zich meestal voor het eerst met een epileptische aanval. Kwaadaardige tumoren daarentegen manifesteren zich meestal met intracraniële hypertensie en het ontstaan van neurologische problemen van een andere orde.
Je bent misschien ook geïnteresseerd in:
Komt er binnenkort een hersenkankervaccin?
Meer interessante informatie over gliomen
Samenvattend kan een kwaadaardige glioom meerdere manifestaties veroorzaken, afhankelijk van waar de tumor zich bevindt. Meestal veroorzaakt het hoofdpijn, braken en een progressief bewustzijnsverlies. In veel gevallen neemt het verstandelijk vermogen van de patiënt af en verliest hij de controle over zijn spieren, waaronder verlies van de sluitspier.
In sommige gevallen treedt ook verlies van gevoeligheid in sommige delen van het lichaam op, evenals veranderingen in het gezichtsvermogen en de taal. Geheugenstoornissen en loopproblemen komen ook vaak voor.
Benigne gliomen hebben gelukkig meestal een uitstekende prognose. In principe behandelen artsen ze chirurgisch. Hierbij is totale verwijdering en volledig herstel vaak mogelijk. Kwaadaardige gliomen, daarentegen, leiden tot een kortere levensverwachting en een onzekere kans op verbetering.
Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.
- González-Aguilar, A., Gutierrez-Castrellon, P., Briceno, E., Rembao-Bojorquez, D., Alonso-Vilatela, M. L., & Rasmussen, A. (2008). Incremento en el riesgo de neoplasia entre familiares de pacientes con glioma. Revista de neurología, 47(7), 343-346.
- Weller, M., Wick, W., Aldape, K., Brada, M., Berger, M., Pfister, S. M., … Reifenberger, G. (2015). Glioma. Nature Reviews Disease Primers. https://doi.org/10.1038/nrdp.2015.17
- Schwartzbaum, J. A., Fisher, J. L., Aldape, K. D., & Wrensch, M. (2006). Epidemiology and molecular pathology of glioma. Nature Clinical Practice Neurology. https://doi.org/10.1038/ncpneuro0289