Veranderingen in de oogkleur: reden tot zorg?

Veranderingen in de kleur van de ogen kunnen negatieve gevolgen hebben, zoals glaucoom of cataract, afhankelijk van de onderliggende oorzaak. Dit artikel vertelt je wat je moet weten.
Veranderingen in de oogkleur: reden tot zorg?

Laatste update: 23 december, 2020

Veranderingen in oogkleur zijn een zeldzaam verschijnsel dat iedereen zou alarmeren. De ogen zijn een van de meest opvallende delen van het gezicht, waarop we ons constant fixeren.

Het is waar dat veel mensen door middel van contactlenzen en andere procedures proberen om de kleur van hun irissen te veranderen. Wanneer dit echter abrupt en zonder opzet gebeurt, dan is dit meestal aan een pathologie te wijten. In een aantal gevallen kan het echter ook iets goedaardig zijn.

Het is in ieder geval essentieel dat je altijd een specialist raadpleegt. In dit artikel leggen we uit wat de belangrijkste oorzaken van veranderingen in de oogkleur zijn.

Ziekten die veranderingen in de oogkleur veroorzaken

Als we worden geboren, dan is de kleur van onze ogen meestal grijsblauw. Dit betekent niet dat alle mensen die met die oogkleur zijn geboren, deze de rest van hun leven zullen hebben. In feite is meestal het tegenovergestelde waar.

Deze veranderingen in oogkleur zijn tijdens de eerste levensmaanden normaal. Baby’s hebben het pigment dat de iris kleur geeft nog niet ontwikkeld. Dat is de reden dat hun ogen naarmate ze ouder worden hun uiteindelijke kleur bereiken.

Wanneer er echter op volwassen leeftijd veranderingen in de oogkleur optreden, dan kan dit een alarmerende situatie zijn. In veel gevallen is het een symptoom van een onderliggende pathologie. In de volgende secties zetten we de meest voorkomende oorzaken op een rij.

Veranderingen in oogkleur door sproeten

Tiener met felblauwe ogen

Voordat we het over veranderingen in oogkleur hebben, is het belangrijk om uit te leggen wat melanine is. Melanine is een pigment dat in ons lichaam aanwezig is, zowel in de huid als in de oogbollen. Het bepaalt de kleur van de iris en de tint van de huid.

Deze stof wordt door cellen geproduceerd die melanocyten worden genoemd. Het feit dat deze cellen zowel in de huid als in de ogen zitten, verklaart dat er ook sproeten of moedervlekken in de ogen kunnen verschijnen. Sproeten staan als oculaire naevi bekend.

Ze lijken erg op die van de huid en bestaan uit goedaardige proliferaties van de cellen die melanine produceren. Wanneer ze rond het netvlies verschijnen, staan ze als choroïdale naevi bekend (Spaanse link).

Net als bij sproeten of moedervlekken, kunnen oculaire naevi op elk moment in het leven verschijnen. Ze zijn daarom een van de meestvoorkomende oorzaken van veranderingen in oogkleur.

Het probleem is dat ze, hoewel ze meestal goedaardig zijn, ook het risico hebben om kwaadaardig te worden. Dat wil zeggen, ze kunnen in een melanoom veranderen. Dit is een veel agressievere tumor die de kans op aantasting van het gezichtsvermogen vergroot.

Volgens een studie gepubliceerd in Recent Results in Cancer Research (Engelse link), is een oculair melanoom zeldzaam. Toch treft het volgens schattingen in de Verenigde Staten jaarlijks bijna 2.000 mensen.

Misschien ook interessant om te lezen:
Sproeten verminderen met 6 natuurlijke middelen

Lisch-knobbeltjes

Lisch-knobbeltjes zijn kleine goedaardige tumoren die tussen de 1 en 2 millimeter groot zijn en die zich in de iris vormen. Ze verschijnen als knobbeltjes die over het algemeen het gezichtsvermogen niet beïnvloeden.

Volgens een artikel dat in de Mexican Journal of Ophthalmology is verschenen (Spaanse link), zijn ze de meestvoorkomende oftalmologische manifestatie van neurofibromatose. Dit is een ziekte van genetische oorsprong die uit de vorming van tumoren uit zenuwweefsel bestaat.

Ze kunnen overal verschijnen, van de perifere zenuwen, het ruggenmerg of zelfs in de hersenen. Hoewel ze in de meeste gevallen goedaardig zijn, veroorzaken ze symptomen en hebben ze het risico om kwaadaardig te worden.

De diagnose van deze ziekte vindt meestal tijdens de kindertijd plaats. Net als intra-oculaire naevi, beschadigen lisch-knobbeltjes het gezichtsvermogen en veroorzaken ze veranderingen in de oogkleur.

Misschien ook interessant om te lezen: |
Wat kan de kleur van je ogen je vertellen?

Ziekte van Fuchs

De ziekte van Fuchs is een zeldzame ziekte. Zozeer zelfs dat, volgens het Orphanet platform, de prevalentie 1 tot 9 personen per miljoen inwoners is. Het treft jonge volwassenen en veroorzaakt veranderingen in de oogkleur.

Wat er gebeurt, is dat het ene oog van kleur verandert en lichter wordt dan het andere. De oorzaak is onbekend, hoewel het Journal of the Colombian Society of Ophthalmology (Spaanse link) erop wijst dat dit mogelijk met het herpes simplex-virus, rubella of herpes zoster te maken heeft.

Het probleem is dat deze pathologie meestal symptomen zoals floaters veroorzaakt. Dit zijn kleine vlekjes die in het gezichtsveld verschijnen en zwevende vliegjes simuleren. Het kan bovendien tot cataract en glaucoom leiden.

Iridocorneaal endotheel syndroom

Dit is een syndroom van het oog dat zwelling van het hoornvlies, glaucoom en veranderingen in de iris veroorzaakt. De laatst genoemde zijn de reden die veranderingen in de kleur van de ogen veroorzaken. Zo migreren bepaalde cellen van het hoornvlies naar de iris (Engelse link), waardoor zowel de iris als de pupil vervormd raken.

Deze migratie van cellen verandert bovendien de normale circulatie van de vloeistof in het oog. Wanneer ze zich ophopen, dan neemt de druk in de bol toe, waardoor glaucoom ontstaat. De meestvoorkomende symptomen zijn wazig zien, veranderingen in oogkleur en zelfs pijn.

Pigmentverspreiding syndroom

Normaal gesproken bevindt het pigment dat kleur geeft aan de iris zich aan de achterkant van de iris. Bij een aantal mensen heeft de iris een andere morfologie en wrijft het tegen andere delen van het oog aan. Hierdoor komt het pigment geleidelijk vrij, dat zich vervolgens naar andere gebieden verspreidt waar het niet zou moeten zijn.

Als dit het geval is, kan er iets gebeuren dat lijkt op wat we in de vorige sectie hebben genoemd. Het pigment kan de circulatie van intraoculaire vloeistof belemmeren (Engelse link). Het is daarom mogelijk dat glaucoom optreedt. Er zijn daarnaast ook veranderingen in de oogkleur.

Veranderingen in oogkleur door trauma

Meisje heeft pijn aan haar oog

Trauma is een van de meestvoorkomende oorzaken van veranderingen in oogkleur. Het kan een doordringend letsel zijn, een stompe klap in het gezicht of een ander middel dat de bloedvaten van het oog beschadigt.

Dit type letsel verandert meestal het gezichtsvermogen, waardoor het de visuele kwaliteit verdubbelt of vermindert. Gevoeligheid voor licht is bovendien gebruikelijk. De ophoping van extravaserend bloed in delen van het oog waar het niet hoort (Spaanse link), is de verklaring voor het fenomeen.

Veranderingen in oogkleur zijn aanleiding tot een bezoek aan een arts

Alle veranderingen in de kleur van de ogen moeten door een oogarts worden onderzocht, aangezien ze, zoals we hebben gezien, een symptoom van een ziekte kunnen zijn. Er bestaat bovendien het risico op blijvende schade aan het gezichtsvermogen.

Het is daarom essentieel om bij twijfel over iets met betrekking tot deze aandoening een specialist te raadplegen. De ogen zijn een zeer delicaat lichaamsdeel dat speciale zorg en aandacht vereist.


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • Neurofibromatosis – Síntomas y causas – Mayo Clinic. (n.d.). Retrieved October 19, 2020, from https://www.mayoclinic.org/es-es/diseases-conditions/neurofibromatosis/symptoms-causes/syc-20350490
  • Cuevas, M., & Morantes, S. (2018). Iridociclitis Heterocrómica de Fuchs: Una Uveítis Subdiagnosticada. Revista Sociedad Colombiana de Oftalmología (Vol. 48). Retrieved from https://scopublicaciones.socoftal.com/index.php/SCO/article/view/74
  • Orphanet: Iridociclitis heterocrómica de Fuchs. (n.d.). Retrieved October 19, 2020, from https://www.orpha.net/consor/cgi-bin/OC_Exp.php?lng=ES&Expert=263479
  • Walkden, Andrew, and Leon Au. “Iridocorneal endothelial syndrome: clinical perspectives.” Clinical Ophthalmology (Auckland, NZ) 12 (2018): 657.
  • Sánchez, Rocío, et al. “Trauma ocular.” Cuadernos de Cirugía 22.1 (2018): 91-97.
  • Londoño, M. V. M., Imay, M. T., González, M. C. G., Nakamura, W. K., Reyes, C. E. E., & de la Vega, G. I. (2014). Nódulos de Lisch y ultrabiomicroscopia. Revista Mexicana de Oftalmologia, 88(4), 189–193. https://doi.org/10.1016/j.mexoft.2014.05.004
  • Tucker, M. A., Hartge, P., & Shields, J. A. (1986). Epidemiology of intraocular melanoma. Recent Results in Cancer Research. Fortschritte Der Krebsforschung. Progrès Dans Les Recherches Sur Le Cancer, 102, 159–165. https://doi.org/10.1007/978-3-642-82641-2_14
  • Mataix, J., et al. “Nevus coroideos.” Annals d’oftalmologia: òrgan de les Societats d’Oftalmologia de Catalunya, Valencia i Balears 26.3 (2018): 18.
  • Santos-Bueso, E., et al. “Línea de Scheie como primer signo de síndrome de dispersión pigmentaria.” Archivos de la Sociedad Española de Oftalmología 94.3 (2019): 138-140.

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.