Hoe een prostaatonderzoek wordt uitgevoerd

Het is voor mannen vanaf een bepaalde leeftijd van vitaal belang om een prostaatonderzoek te laten doen. Hiermee kun je prostaatkanker vroegtijdig detecteren en het onmiddellijk behandelen.

Het prostaatonderzoek is een onderwerp dat bij mannen vaak taboe is. Voor velen betekent dit een inbreuk op de privacy die ze niet willen ervaren. Het wordt echter met het verstrijken van de tijd steeds meer geaccepteerd.

De prostaat is een klier die alleen mannen bezitten. Het bevindt zich onder de blaas en omringt de plasbuis. Het heeft de functie om vloeistoffen te produceren die tijdens de ejaculatie aan het sperma worden toegevoegd.

In de loop der jaren wordt de prostaat geleidelijk groter. Dit is een fenomeen dat bij alle mannen voorkomt. We weten dat op 80-jarige leeftijd bijna 70% van de mannen abnormale prostaatgroei heeft.

Bij vrouwen zijn het uitstrijkje en mammografie preventieve onderzoeken voor oncologische ziekten. Op dezelfde manier is het prostaatonderzoek een preventief onderzoek voor mannen. Een prostaatonderzoek omvat in eerste instantie twee onderdelen: de PSA-test en een rectaal onderzoek.

Als een of beide verdachte resultaten opleveren, dan gaat de arts over op de tweede diagnostische fase. Deze fase gaat gepaard met beeldvorming en een prostaatbiopsie. Voordat we deze prostaatonderzoeken zullen toelichten, zullen we uitleggen wanneer ze worden uitgevoerd.

Indicaties voor prostaatonderzoek

Het is belangrijk om te verduidelijken dat het prostaatonderzoek niet voor alle mannen noodzakelijk is. De medische wetenschap heeft leeftijden en protocollen vastgesteld om te bepalen wie er baat bij heeft en wie niet. De belangrijkste parameters zijn aan de leeftijd van de patiënt gerelateerd:

• Ouder dan 50. Deze mannen moeten elk jaar of om de twee jaar een prostaatonderzoek laten doen.
• Tussen de 45 en 50 jaar. Deze leeftijdsgroep moet dit onderzoek krijgen als ze risicofactoren voor prostaatkanker hebben. Denk hierbij bijvoorbeeld aan bepaalde etnische afkomst en mensen met een familielid bij wie prostaatkanker werd vastgesteld.
• Onder de 40. Het komt zelden voor dat iemand onder de veertig een prostaatonderzoek moet ondergaan. Medische professionals beschouwen mannen met meer dan één naast familielid bij wie prostaatkanker is vastgesteld als kandidaten.

Wanneer een medische professional de noodzaak voor een prostaatonderzoek heeft vastgesteld zal eerst een PSA-test en een rectaal onderzoek aangevraagd worden. Dit wordt uitgevoerd met laboratoriumtechnieken via een bloedmonster en een lichamelijk onderzoek in de onderzoekskamer van de arts.

Als de laboratoriumresultaten normaal zijn, dan moet de patiënt het binnen een jaar opnieuw laten onderzoeken. In sommige gevallen waar er geen risicofactoren zijn, kunnen de patiënten de PSA-test om de twee jaar laten doen.

De onderzoeken

Prostaat-specifiek antigeen (PSA)

De PSA-test bestaat uit het meten van de bloedspiegels van een stof die door de prostaat wordt geproduceerd. Als de patiënt kanker heeft, dan zal dit antigeen verhoogd zijn, iets dat met deze test aangetoond kan worden.

PSA-waarden kunnen echter ook toenemen door andere redenen die niet aan kanker gerelateerd zijn. Onder andere de volgende zaken kunnen verhoogde PSA-niveaus veroorzaken:

• Een transrectale echografie.
• Prostatitis: prostaatinfecties verhogen PSA-waarden.
• Prostaatvergroting: ook benigne prostaathyperplasie genoemd, verandert PSA-waarden, maar in mindere  mate dan bij kanker.

De standaard referentiewaarden van PSA bij mannen zijn minder dan 4 ng / ml. Bij waardes tussen 4 en 10 ng/ml is er een mogelijkheid van prostaatkanker. Als de PSA hoger is dan 10, is de kans op kanker erg groot.

Rectaal onderzoek

Het rectale onderzoek is het andere deel van het onderzoek bij prostaatproblemen. Het onderzoek bestaat uit het inbrengen van een vinger in het rectum van de patiënt om de klier te palperen.

De procedure wordt met handschoenen en een glijmiddel gedaan om het ongemak te verminderen. Medische professionals laten de patiënt op de brancard liggen, indien mogelijk in de foetushouding. Dit is namelijk het minst ongemakkelijk en pijnlijk voor de patiënt.

De arts probeert de prostaat te palperen, die zich dichtbij het rectum bevindt. Met dit onderzoek kan de arts de prostaat bereiken. Tijdens de palpatie probeert de arts een brok of verharding te detecteren die een abnormaal proces aangeeft. Als een afwijking gedetecteerd wordt is er meer onderzoek nodig. Zeker als dit met een verhoogd PSA-resultaat wordt gecombineerd.

Wat te doen na een prostaatonderzoek met abnormale uitslag?

De volgende stap na een abnormaal prostaatonderzoek is beeldvormend onderzoek om de diagnose te verduidelijken. De arts kan om echografie en, indien nodig, om een biopsie van de klier vragen. Lees hier een Spaans wetenschappelijk artikel over een biopsie.

Vroege detectie is essentieel. Als men het heel vroeg ontdekt, dan is deze tumor over het algemeen volledig behandelbaar en beheersbaar. Artsen dringen aan om vaker prostaatonderzoek te laten doen. De reden hiervoor is de effectiviteit ervan als het gaat om het verminderen van fatale gevallen van prostaatkanker.

Het is essentieel voor mannen om hun angst achter zich te laten en dit onderzoek te ondergaan wanneer dit wordt aangeraden. Een jaarlijkse controle kan vele jaren aan hun leven toevoegen.