Het beste dieet voor mensen met coeliakie
De enige behandeling voor mensen met coeliakie is om gedurende het hele leven een strikt glutenvrij dieet te volgen. Hierdoor kun je je beter gaan voelen en kan bovendien de darmschade herstellen.
Een glutenvrij dieet is gebaseerd op het elimineren van elk product met tarwe, gerst en rogge. Sommige voedingsmiddelen zoals meel, brood, pasta en gebak worden meestal met deze granen gemaakt.
Wat is coeliakie?
Coeliakie is een chronische auto-immuunziekte van het spijsverteringsstelsel. Het treedt op wanneer het lichaam een permanente intolerantie heeft voor een eiwit dat gluten wordt genoemd. Dit is in sommige granen zoals tarwe, gerst of rogge aanwezig.
Haver is van nature glutenvrij, maar is bijna altijd besmet met gluten. Dat komt doordat het vaak wordt geoogst en opgeslagen met dezelfde machines die voor glutenbevattende granen worden gebruikt. Er is echter wel gegarandeerd glutenvrije haver verkrijgbaar.
Wanneer iemand met deze ziekte voedsel eet dat gluten bevat, dan raakt de wand van de dunne darm beschadigd. Hierdoor vermindert het vermogen om voedingsstoffen op te nemen. Zonder behandeling kunnen mensen met coeliakie ondervoed raken en bovendien verschillende daaraan gerelateerde ziekten ontwikkelen.
Lees ook:
Glutenvrije recepten vol koolhydraten
Glutenvrije diëten voor mensen met coeliakie
Juan Ignacio Serrano van de Association of Celiac and Gluten Sensitivity stelt dat voor elk geval waarbij coeliakie wordt vastgesteld, er tussen de vijf en acht mensen nog steeds niet gediagnosticeerd zijn. Als je de mensen toevoegt die er bewust voor hebben gekozen om met het eten van gluten te stoppen, dan is het niet verwonderlijk dat het glutenvrije dieet enorm in opkomst is.
Gelukkig zijn de dagen van problemen in restaurants grotendeels voorbij. Bovendien hoef je geen gerechten op te geven waar je van houdt, en het is veel gemakkelijker dan ooit om glutenvrije producten te vinden die niet duur zijn en geweldig smaken.
Serrano legt uit: “Het volgen van een glutenvrij dieet is een manier om een natuurlijk dieet te volgen en een gezond leven te leiden. Mensen met coeliakie kijken meer dan wat dan ook naar etiketten, vermijden bewerkte voedingsmiddelen en eten vers voedsel.”
Naast het eten van glutenvrij brood en pasta zijn er nog veel meer keukentrucs en tips voor mensen met coeliakie. Hier zijn enkele tips voor het glutenvrij koken.
1. Probeer andere meelsoorten die geschikt zijn voor coeliakie
Wie heeft tarwe, haver of boekweit nodig? Je kunt ook superfoodmeel zoals quinoa of yucca gebruiken. Daarnaast zijn deze minder bekende meelsoorten geweldig en geschikt voor een glutenvrij dieet:
- rijstbloem
- amandelmeel
- sojameel
- maismeel
- tapioca
- bloemkoolrijst
- kikkererwtenmeel
Deze meelsoorten zijn perfect voor mensen met coeliakie. Met deze populaire varianten op het traditionele tarwemeel hoeven glutenvrije diëten dus helemaal niet saai te zijn!
2. Gebruik producten die geen gluten bevatten
Het eten van verse producten zonder gluten is erg belangrijk voor mensen met coeliakie. Je kunt zolang de producten niet bewerkt, gemarineerd of gepaneerd zijn kiezen voor:
- vlees
- vis
- eieren
- fruit
- groenten
3. Maak je eigen sauzen en beslag
Bij het maken of indikken van een saus kun je het beste gezeefde maizena gebruiken om klontjes te voorkomen. Als je brood wilt, dan kun je het met aardappelpuree of gemalen amandelen gebruiken. Om vlees te paneren kun je grof gehakte cornflakes gebruiken.
4. Verruil je biertje voor wijn
Bier, met en zonder alcohol, bevat gluten. Gelukkig kunnen mensen die hun biertje niet willen opgeven, van tal van glutenvrije bier-variëteiten genieten. Helaas zijn deze wel vrij prijzig en bovendien niet overal verkrijgbaar.
Het goede nieuws is dat wijn, vermout en ook veel andere likeuren vrij zijn van dit eiwit. Sterk alcoholische dranken zijn over het algemeen glutenvrij. Controleer altijd even of je drankje glutenvrij is, bijvoorbeeld op de website van de Nederlandse coeliakievereniging.
5. Eet geen kant- en-klaarproducten
Vermijd kant-en-klaar en bewerkt voedsel zoveel mogelijk. Het eten van deze voedingsmiddelen is namelijk risicovol. Hoewel het soms lijkt alsof ze geen gluten bevatten, kunnen ze gluten als additief hebben.
De wet verplicht bedrijven om te specificeren welke soorten meel en zetmeel ze gebruiken. In verband met kruisbesmetting kun je ze echter het beste vermijden. Als je nog steeds besluit om af en toe deze voedingsmiddelen te eten, let dan goed op de etiketten.
6. Vervang je houten gereedschap voor nieuwe materialen
We raden af om hout te gebruiken in de keuken en ook aan tafel. Denk daarbij aan pollepels of bijvoorbeeld messen met een houten handvat. Hout is namelijk zeer poreus en kan glutendeeltjes opnemen. In plaats daarvan is het dus beter om keukengerei te gebruiken dat gemaakt is van andere materialen zoals:
- metaal
- plastic
- siliconen
Onthoud tot slot dat er organisaties zijn om je te helpen. Je kunt bij hen terecht met vragen of problemen. Je kunt je klachten onder controle houden als je bepaalde voedingsmiddelen vermijdt en een gezonde levensstijl leidt.
Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.
- Olivencia Palomar M. P.. Enfermedad celiaca. Rev. esp. enferm. dig. [Internet]. 2005 Sep [citado 2019 Feb 07] ; 97( 9 ): 672-672. Disponible en: http://scielo.isciii.es/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S1130-01082005000900009&lng=es.
- Kagnoff, M. Overview and Pathogenesis of Celiac Disease. Gastroenterology 2005; 128: s10-s8.
- Murray JA, Watson T, Clearman B, Mitros F. Effect of a gluten-free diet on gastrointestinal symptoms in celiac disease. Am J Clin Nutr. 2004 Apr; 79(4):669-73.
- Thomas T. Helping celiac disease patients adapt to a gluten-free diet. Community Nurse. 2000 Jul; 6(6):19-22.