Bewuste sedatie in de tandheelkunde: toepassingen en voordelen
Bewuste sedatie kan mensen helpen die uit angst niet regelmatig naar de tandarts gaan. Dit is goed omdat tandartsen problemen in een vroeg stadium moeten kunnen opsporen.
Als ze naar de praktijk komen, omdat pijn of het onvermogen om hun mond normaal te gebruiken hen dwingt om hulp te zoeken, zijn de pathologieën meestal slecht. In deze stadia van de laesies zijn de behandelingen om de gezondheid te herstellen veel complexer, langduriger, ongemakkelijker en duurder.
Om deze uitersten niet te bereiken, kunnen patiënten hun toevlucht nemen tot bewuste sedatie in de tandheelkunde. Wij vertellen je alles wat je moet weten over deze procedure die een aangenamere en minder ongemakkelijke ervaring mogelijk maakt bij een bezoek aan de tandarts.
Wat is bewuste sedatie in de tandheelkunde?
Bewuste sedatie in de tandheelkunde is een techniek die bestaat uit het toedienen van bepaalde medicijnen aan de patiënt om hem te laten ontspannen. Tandartsen gebruiken het bij mensen die veel angst, stress en bezorgdheid voelen als ze naar de tandarts moeten.
Zoals de naam al zegt, zorgt deze vorm van sedatie ervoor dat de persoon bij bewustzijn blijft tijdens de tandheelkundige behandeling. Hij/zij zal zich echter kunnen ontspannen en zich goed en rustig voelen. Daardoor kan men eventuele zorgen over de procedure vermijden.
Omdat hij/zij wakker is, kan de patiënt reageren op de verschillende prikkels en verzoeken van de tandarts, en zo nodig meewerken. In elk geval zullen de reflexen afnemen en zal er een toestand van verdoving en ontspanning zijn.
Bovendien heeft bewuste sedatie bij tandheelkunde de bijzonderheid dat het een zeker geheugenverlies veroorzaakt. Hierdoor heeft de persoon een minimale herinnering aan de ingreep.
Anderzijds vermindert het ook onwillekeurige bewegingen tijdens de behandeling. Zo vergemakkelijkt en versnelt het het werk van de professional in de mond.
Het voordeel is dus niet alleen voor de patiënt, maar ook voor de tandarts, die comfortabeler kan werken. Het gebruik ervan veroorzaakt geen significante veranderingen in hart- of ademhalingsfuncties.
Wat is het verschil tussen bewuste sedatie en anesthesie?
Op het gebied van de tandheelkunde zijn er meerdere procedures waarmee patiënten geen pijn voelen en zich comfortabeler voelen tijdens behandelingen. Het is belangrijk om bewuste sedatie niet te verwarren met andere manieren om comfort en ontspanning in de tandartspraktijk te bereiken.
Lokale anesthesie is een van de procedures die veel gebruikt wordt bij tandheelkundige ingrepen en die we moeten onderscheiden van bewuste sedatie. Deze techniek bereikt het tijdelijke verlies van pijn en gevoeligheid van elk gebied van het lichaam waarop een tandarts het toepast.
Het is de klassieke injectie die de tandarts geeft om het gebied van de mond waaraan hij gaat werken ongevoelig te maken. Op deze manier kan een tandarts vullingen, endodontie (wortelkanaalbehandeling), extracties en andere operaties uitvoeren zonder dat de patiënt pijn voelt.
Bewuste sedatie, op zijn beurt, bestaat uit het kalmeren en bieden van comfort aan de persoon terwijl de behandeling aan de gang is. Omdat de doelstellingen van deze twee technieken verschillend zijn, worden ze complementair gebruikt: de tandarts past sedatie toe om de patiënt te kalmeren en verdoving om pijn te voorkomen.
Wellicht ben je ook geïnteresseerd in dit artikel:
Wat zijn de types van algemene anesthesie?
De toepassing van bewuste sedatie in de tandheelkunde
Verschillende medicijnen kunnen ontspanning en comfort voor de patiënt bereiken tijdens de tandheelkundige zorg. De kenmerken van de patiënt, de mate van angst en de duur van de behandeling bepalen wat in elk geval de beste optie is.
Een van de meest gebruikte medicijnen is triazolam. Het is een benzodiazepine dat 15 minuten na de toepassing begint te werken en na 60 minuten zijn piek in effectiviteit bereikt. Dit middel veroorzaakt een anterograde amnesie, waardoor de patiënt zich niet herinnert wat er voor en tijdens de ingreep gebeurt.
Andere middelen die gebruikt worden om bewuste sedatie in de tandheelkunde te bereiken zijn diazepam, lorazepam, midazolam en propofol. Afhankelijk van het geval wordt een enkel middel of meerdere in combinatie gebruikt.
De medicatie kan oraal of intraveneus worden toegediend. Beide zijn veilig en bereiken dezelfde effecten.
Orale bewuste sedatie
De medicatie komt het lichaam binnen door het kalmerende middel in de vorm van een tablet door te slikken. In sommige gevallen verdient het de voorkeur om het tablet onder de tong te leggen, zonder het door te slikken, zodat het sublinguaal wordt opgenomen.
Deze manier van toedienen heeft het voordeel dat de verwachte effecten sneller worden bereikt dan via de spijsverteringsroute.
Het toedienen van bewuste sedatie via de mond heeft het voordeel dat de tandarts geen prikken hoeft te zetten en de aanwezigheid van een anesthesist niet nodig is. Dit maakt het proces eenvoudiger, comfortabeler en goedkoper voor de patiënt.
Daar staat tegenover dat de orale route gekenmerkt wordt door geen onmiddellijk effect, zodat er een wachttijd moet zijn voorafgaand aan de ingreep. Bovendien kan de dosis tijdens het proces niet worden gewijzigd.
Intraveneuze bewuste sedatie
Bij deze techniek worden kalmerende middelen gebruikt, die intraveneus in het lichaam worden geïnjecteerd, d.w.z. direct in de circulatie. Dit maakt het een procedure met onmiddellijke effecten.
Het vereist de aanwezigheid van een anesthesist om de diepte van de sedatie toe te dienen en te controleren. Hierdoor kan de dosis worden aangepast en kunnen andere soorten medicijnen worden toegediend, afhankelijk van de behoeften van de patiënt en de eisen van de behandeling.
Deze techniek is duurder dan de orale route.
Wat zijn de voordelen van bewuste sedatie bij tandheelkunde?
Angst voor de tandarts kan ertoe leiden dat mensen hun tandartscontrole uitstellen en pas naar de professional gaan als pijn of ongemak hen daartoe dwingt. Gebrek aan aandacht verslechtert de mondgezondheid en maakt dat deze patiënten ingewikkelde, lange en dure behandelingen nodig hebben.
Met angst naar de tandarts gaan maakt dat de patiënt een toestand van constante spanning en alertheid vertoont. Daarmee beleven ze niet alleen een onaangenaam moment, maar vergroten ze door hun nervositeit ook het risico om tijdens de behandeling te bewegen en ongewenste complicaties te veroorzaken.
Bewuste sedatie bij tandheelkunde helpt angstige patiënten zich te ontspannen en te kalmeren tijdens tandartsconsulten. Het biedt ook andere voordelen, zoals de volgende:
- Vermindert angst en vrees.
- Het biedt veiligheid tijdens behandelingen.
- Het zorgt voor een beter herstel en postoperatief.
- Vermindert stressvolle en negatieve herinneringen aan de ingreep.
- Verbetert tandheelkundige ervaringen, waardoor de afwijzing van toekomstige praktijken vermindert.
- Maakt het mogelijk de uitvoering van verschillende ingrepen in dezelfde werksessie te groeperen.
- Vermijdt vermoeidheid bij lange behandelingen, waardoor ingewikkelde situaties in één afspraak kunnen worden opgelost.
- Vergemakkelijkt samenwerking (Spaanse link) tijdens behandelingen, waardoor de door de professional uit te voeren procedures sneller verlopen.
- De aanwezigheid van een anesthesist verhoogt de veiligheid van de patiënt tijdens de behandeling, dankzij het toezicht.
Welke tandheelkundige behandelingen vereisen bewuste sedatie?
Bewuste sedatie in de tandheelkunde is gebruikelijk voor mensen met een hoge mate van angst en vrees voor tandheelkundige procedures. Hoe eenvoudig de procedure ook is, voor sommige patiënten kan het een zeer stressvolle en nerveuze situatie zijn.
Bovendien kunnen sommige behandelingen zelf gevoelens van angst veroorzaken. Voor deze gevallen is bewuste sedatie een hulpmiddel waarmee je het probleem onder ogen kunt zien en de noodzakelijke tandheelkundige zorg kunt ontvangen.
In het algemeen is het gebruik van bewuste sedatie goed voor de volgende situaties:
- Complexe behandelingen, zoals operaties om implantaten te plaatsen of extracties van verstandskiezen.
- Patiënten met een handicap waardoor ze niet kunnen ontspannen of samenwerken met de tandarts.
- Lange ingrepen, die een tijdje duren.
- Mensen met odontofobie of angst voor de tandarts.
- Iedereen die een betere ervaring wenst.
Voorbereide klinieken
Bij het uitvoeren van bewuste sedatie in de tandheelkunde moeten tandartspraktijken bepaalde kenmerken hebben die de patiënt veiligheid bieden. Hoewel de orale techniek eenvoudiger is, is het handig om een kantoor en gespecialiseerde (Spaanse link) professionals te hebben om de gezondheid van de persoon te behouden.
De kantoren die dit soort diensten aanbieden, moeten beschikken over apparatuur om vitale functies te controleren, een pulsoxymeter om de zuurstofverzadiging te meten en een sfygmomanometer om de bloeddruk te meten.
Bovendien is voor het aanbieden van een constante zuurstofstroom met een neusbril reanimatieapparatuur nodig met een halfautomatische defibrillator en intraveneuze medicijnen voor reanimatie.
Naast de voorzieningen moeten de juiste professionals beschikbaar zijn om dit soort ingrepen uit te voeren. Zoals we je hebben verteld, vereist intraveneuze bewuste sedatie de aanwezigheid van een anesthesist tijdens de hele tandheelkundige behandeling.
Lees ook dit artikel:
Waar zijn tanden van gemaakt?
Voorwaarden
Bewuste sedatie is geschikt voor zowel volwassenen als kinderen. Allereerst is het belangrijk om een patiëntenbeoordeling te doen. Hierbij is het noodzakelijk om te bepalen of de patiënt in aanmerking komt voor dit type procedure.
Beoordeling van de algemene gezondheid van de patiënt, regelmatig gebruikte medicijnen en overleg met de huisarts zijn stappen die helpen om te beslissen of sedatie mogelijk is. Sommige aanvullende tests zullen ook nodig zijn, zoals een elektrocardiogram of een laboratorium om de stolling te analyseren.
De tandarts of anesthesist zal, afhankelijk van het geval, deze informatie analyseren. Als sedatie mogelijk is, plant de tandarts de behandeling. Ten tijde van de procedure moet de patiënt voortdurend worden bewaakt.
Hoe ziet de postoperatieve periode eruit?
Als de tandheelkundige procedure onder sedatie voorbij is, blijft de patiënt bij bewustzijn, in staat om te staan en te lopen in kleine ruimtes. Zijn of haar bloeddruk en ademhalingsfunctie zullen onveranderd blijven.
Het herstel zal echter tijd kosten. Er zijn daarbij enkele aspecten waarmee men rekening moet houden. Tandartsen raden aan dat de patiënt in de uren na de procedure door iemand wordt begeleid en dat hij/zij 24 uur lang geen auto rijdt.
Bewuste sedatie bij kindertandheelkunde
Bewuste sedatie bij tandheelkunde is geschikt voor zowel volwassen patiënten als kinderen. In het laatste geval helptde procedure kinderen aangenamere tandartservaringen te hebben en voorkomt angsten in de toekomst.
Met farmacologische sedatie vermindert de intensiteit van de pijnbeleving. Angst en vrees nemen af, waardoor kinderen meewerken tijdens de ingrepen en een prettige herinnering ontwikkelen aan tandartsbezoeken.
Het kind blijft meestal 2 tot 3 uur ontspannen, wat genoeg is om in één sessie alle noodzakelijke ingrepen in zijn mond te doen. Net als bij volwassenen moet een anesthesist het kind gedurende de hele procedure door in de gaten houden.
In 2019 publiceerden de American Academy of Pediatrics (AAP) en de American Academy of Pediatric Dentistry (AAPD) nieuwe richtlijnen (Engelse link) voor het veilig toedienen van sedatie of anesthesie aan kinderen.
Tandartsen die tandheelkundige behandelingen bij kleine kinderen onder diepe sedatie uitvoeren, moeten zich aan deze richtlijnen houden. Dit is noodzakelijk om de veiligheid van hun patiënten te waarborgen.
Sedatie bij kindertandheelkunde is geschikt voor kinderen die erg onrustig, angstig en niet meewerkend zijn. Het is ook geschikt voor kinderen met speciale behoeften, en voor degenen die veel ingewikkelde of langdurige procedures nodig hebben.
Bewuste sedatie bij tandheelkunde is een alternatief om te overwegen
Bewuste sedatie bij tandheelkunde houdt in dat de tandheelkundige behandeling slechts een moment langer duurt. In ruil daarvoor geeft het een gevoel van welzijn en gemoedsrust gedurende de hele procedure.
Het is waar dat er beoordeling en vooronderzoek voor nodig is. En, er is de noodzaak om begeleid te worden naar het consult. Maar de andere aspecten van de tandheelkundige behandeling zullen hetzelfde zijn als in een gewone praktijk.
Nu ken je de voordelen van bewuste sedatie in de tandheelkunde. Als je gewoonlijk met angst of vrees naar tandartsafspraken gaat, kun je bij je volgende afspraken op deze procedure rekenen.
Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.
- Álvarez Herrera, T. A., & Gutiérrez Ortiz, T. C. (2018). Recomendaciones para el uso de la sedación consciente en procedimientos odontológicos del 2005 al 2017. Revisión sistemática.
- Mora Parra, J. E. (2022). Sedacción en odontología. Una revisión bibliográfica.
- Coté, C. J., Wilson, S., American Academy of Pediatrics, & American Academy of Pediatric Dentistry. (2019). Guidelines for monitoring and management of pediatric patients before, during, and after sedation for diagnostic and therapeutic procedures. Pediatrics, 143(6).
- Velasquez Vasquez, F. R. (2018). Sedación consciente en odontología pediátrica.
- Guerrero Ortiz, F., Sanchis Fores, C., Onrubia Fuertes, X., & Aspiazu Hinostroza, K. (2020). Sedación consciente, inhalatoria y farmacológica, su efectividad en la reconducción de la conducta del paciente pediátrico en la consulta dental: estudio observacional de corte transversal. Avances en Odontoestomatología, 36(4), 180-185.
- Vivanco Morales, M. G. (2019). Técnica de sedación consciente para disminuir el temor y la ansiedad en pacientes odontopediátricos (Bachelor’s thesis, Universidad Nacional de Chimborazo, 2019).
- Nese, J. P. C., Luzardo, C. F., & Arismendi, C. (2016). Sedación consciente: una alternativa en el manejo del dolor y la ansiedad en Odontología. Actas Odontológicas, 2(1), 15-24.
- Álvarez, A. M., & Álvarez, M. (2006). Sedación oral: fundamentos clínicos para su aplicación en odontología. Revista CES Odontología, 19(2), 61-73.