Beschrijving, symptomen en behandeling van flebitis
Flebitis, ook bekend als aderontsteking, is een ontstekingsproces dat het gevolg is van de vorming van een bloedklonter die een of meer aders blokkeert, meestal in het been. Er zijn twee hoofdtypen:
- oppervlakkig (in de buurt van de buitenste delen van de huid)
- diep (in een spier)
Volgens professionele medische portalen (Spaanse link) is oppervlakkige tromboflebitis een vrij veelvoorkomende aandoening. Volgens schattingen krijgt 3% tot 11% van de bevolking er op enig moment in zijn leven mee te maken. Het komt echter vaker voor bij vrouwen boven de zestig.
De belangrijkste symptomen van flebitis
Zoals hierboven vermeld, zijn er twee soorten flebitis: oppervlakkige en diepe. De laatste is ook bekend als diepveneuze trombose. De klinische verschijnselen verschillen dus naargelang het type. Dit zijn de algemene symptomen, volgens de U.S. National Library of Medicine:
- zwelling in het getroffen lichaamsdeel (meestal het been)
- pijn in het gebied
- rode huid (niet altijd aanwezig)
- warmte en gevoeligheid boven de verstopte ader
Oppervlakkige tromboflebitis manifesteert zich bovendien als een rode huid en het verschijnen van een harde rode ader die zacht aanvoelt. Diepveneuze trombose is echter minder duidelijk, en de voornaamste kenmerken zijn meestal pijn en zwelling.
Lees ook:
Veneuze trombose door anticonceptiva
Oorzaken van flebitis
Flebitis treedt op wanneer een bloedklonter zich in een of meer aders nestelt en een zwelling veroorzaakt. De Mayo Clinic (Engelse link) en andere hierboven vermelde bronnen onthullen de meestvoorkomende oorzaken van deze ziekte. Onder hen:
- een verwonding van de ader
- een erfelijke stollingsstoornis
- langdurig immobiel blijven, zoals in het geval van bedlegerige mensen
- een pacemaker of katheter die de ader kan hebben doorboord (via de lies)
- zwangerschap en bevalling tijdens de afgelopen 6 maanden
- zwaarlijvigheid en overgewicht
In het algemeen ontstaan bloedklonters wanneer iets de doorstroming in de aderen vertraagt of verandert. Elke aandoening met dit neveneffect (van zwaarlijvigheid tot bepaalde chirurgische ingrepen) kan leiden tot oppervlakkige of diepe flebitis.
Diagnose
Een zorgverlener kan meestal een diagnose stellen op basis van het uiterlijk van het aangetaste gebied. Hij zal echter bloedstollingsonderzoek moeten uitvoeren als de onderliggende oorzaak van flebitis niet gemakkelijk kan worden vastgesteld, namelijk:
- venografie (röntgenfoto’s om de aderen te bekijken)
- genetische tests
- speciale soorten echografie
Risicogroepen en complicaties van flebitis
Zoals we hierboven hebben vermeld, is de gemiddelde leeftijd van patiënten met flebitis ouder dan 60 jaar en zijn het vooral vrouwen. Bovendien wordt 90% van de oppervlakkige tromboflebitis geassocieerd met mensen met spataderen, terwijl slechts 10% van hen voorkomt bij mensen met gezonde aderen.
Er zijn verschillende risicofactoren die de ontwikkeling van flebitis bevorderen, namelijk:
- Zwaarlijvigheid vormt een risico voor meerdere hartziekten. Overtollige lichaamsmassa wordt in verband gebracht met hart- en vaatziekten, hartfalen en plotseling overlijden, zo blijkt uit medische studies (Spaanse link).
- Roken maakt mensen vatbaar voor trombose in slagaders en aders.
- Hormoontherapie zoals anticonceptie en hormoonvervangende pillen maken het bloed bij bepaalde patiënten vatbaarder voor stolling.
- Langdurige immobiliteit als gevolg van ziekenhuisopname of een te sedentaire levensstijl.
Naast deze veelvoorkomende gebeurtenissen, kan het ook te wijten zijn aan de volgende oorzaken:
- aanwezigheid van pacemakers
- familiegeschiedenis van bloedstollingsstoornissen
- geschiedenis van beroerte
- andere klinische omstandigheden
Elke aandoening die de veneuze doorstroming wijzigt, kan flebitis tot gevolg hebben.
Een vroege diagnose van flebitis maakt een snelle behandeling mogelijk. Een bloedklonter kan zich daarentegen in de longen ontwikkelen als hij niet wordt behandeld en uitmonden in een longembolie.
Beschikbare behandelingen
De angioloog en de vaatchirurg zijn professionals die gevallen van flebitis kunnen behandelen. Bovendien kan je arts in minder ernstige gevallen meestal pijnstillers, antistollingsmiddelen en antitrombotica voorschrijven om het stolsel op te lossen.
Chirurgische verwijdering van de verstopte ader kan worden overwogen als deze oppervlakkig is bij patiënten met een ernstiger geval. Als alternatief kan een arts een veneuze bypass uitvoeren. Deze procedures komen veel minder vaak voor dan de hierboven genoemde.
Misschien ook interessant:
Zelf cayennepeperzalf voor spataderen maken
Beweging kan flebitis voorkomen
Zoals je misschien hebt gemerkt, is flebitis een vrij veelvoorkomende aandoening, vooral bij oudere mensen met spataderen in de benen. Het is een klinische aandoening met een positieve prognose, maar kan verergeren als het niet tijdig wordt behandeld.
Het beste wat je kunt doen om flebitis te voorkomen, is een gezonde levensstijl. Dus, je moet bewegen, maar ook moet je stoppen met roken, en calorierijk voedsel zo veel mogelijk vermijden. Je bent je er misschien niet van bewust, maar veel ziekten zijn het gevolg van zwaarlijvigheid. Trombose is er daar één van.
Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.
- Artavia, M. B. (2019). Tromboflebitis superficial. Revista Médica Sinergia, 4(03), 50-57.
- Tromboflebitis, medlineplus.gov. Recogido a 11 de diciembre en https://medlineplus.gov/spanish/ency/article/001108.htm
- Tromboflebitis, clínica mayo. Recogido a 11 de diciembre en https://www.mayoclinic.org/es-es/diseases-conditions/thrombophlebitis/symptoms-causes/syc-20354607
- Flebitis, AXA healthkeeper. Recogido a 11 de diciembre en https://www.axahealthkeeper.com/blog/flebitis-sintomas-y-tratamiento/
- López-Jiménez, F., & Cortés-Bergoderi, M. (2011). Obesidad y corazón. Revista espanola de cardiologia, 64(2), 140-149.