Wat is presbyopie of ouderdomsverziendheid?

Naast het moeilijk maken van dichtbij scherp zien, kan presbyopie roodheid en jeukende ogen veroorzaken. Lees er meer over in dit artikel.

Presbyopie is een zichtafwijking die ook ouderdomsverziendheid wordt genoemd. Je hebt vast wel eens gemerkt dat de meeste mensen boven de 50 boeken, mobieltjes, of andere voorwerpen steeds verder weg beginnen te houden, omdat ze het van dichtbij niet goed meer kunnen zien. Heb je jezelf ooit afgevraagd waarom?

Dit is een proces dat ongeveer 85% van de mensen boven de 40 jaar treft. De kristallijne lens, de doorzichtige lens van het oog, verliest elasticiteit door het ouder worden. Daardoor wordt het vermogen om dichtbij scherp te zien aanzienlijk minder.

Helaas kan presbyopie niet voorkomen worden. Je kunt echter wel de symptomen behandelen en verminderen. Daarom leggen we in dit artikel alles uit wat je moet weten over presbyopie om het je gemakkelijker te maken de symptomen te herkennen.

Wat is presbyopie?

De kristallijne lens is een doorzichtig deel van ons oog dat als een natuurlijke lens fungeert. Zijn functie is de lichtstralen op het netvlies te richten, zodat het zichtproces correct verloopt.

Met het verstrijken van de jaren wordt de kristallijne lens steeds ondoorzichtiger en bovendien minder elastisch. Dit verlies van elasticiteit is de oorzaak van presbyopie. Het oog is niet meer in staat om scherp te stellen op korte afstand.

In feite is het een normaal fysiologisch proces dat met het verouderen gepaard gaat. Daarom kan presbyopie niet als een ziekte worden geclassificeerd. Het hoort bij het ouder worden.

Wat er gebeurt is dat het vermogen om dingen die zich dichtbij bevinden duidelijk en scherp te zien verloren gaat. Met andere woorden, het scherp zien van voorwerpen die zich dichtbij de ogen bevinden gaat achteruit. De symptomen beginnen op te treden na de leeftijd van 40 of 45 jaar.

Wat zijn de symptomen van presbyopie?

Het belangrijkste en meest duidelijke symptoom is dat het moeilijk wordt om scherp te stellen op voorwerpen van dichtbij. Dit is bijvoorbeeld heel gemakkelijk te zien als je een boek probeert te lezen of iets op het scherm van een mobiele telefoon probeert te zien. Mensen met presbyopie beginnen deze voorwerpen verder weg te schuiven om duidelijk te kunnen zien.

Een ander veel voorkomend symptoom is hoofdpijn, die vooral bij het lezen verschijnt. Daarnaast lijden de ogen eronder en raken sneller vermoeid. Veel mensen hebben last van prikkende, droge ogen, roodheid en tranen.

Bovendien zijn de symptomen vaak erger ‘s nachts en in situaties waar het licht zwakker is of het donkerder is. In feite wordt het gebrek met het stijgen van de leeftijd steeds intenser en worden de symptomen heviger.

Is er een manier om presbyopie te voorkomen of te behandelen?

De waarheid is dat, omdat het een natuurlijk proces is, je het niet kunt voorkomen. Er zijn wel enkele manieren om het begin ervan uit te stellen, hoewel wetenschappers nog niet bewezen hebben dat ze echt nuttig zijn. De bedoeling is een goede visuele hygiëne te handhaven.

Om dit te doen is het allereerst belangrijk je ogen van tijd tot tijd rust te geven. Dat is vooral belangrijk als je voortdurend achter de computer werkt. We raden je aan om ieder half uur een korte pauze te nemen om je ogen te ontspannen.

We raden je ook aan wat tijd buiten in natuurlijk licht door te brengen. Bovendien moet je, als je gaat wandelen of zonnebaden, je ogen beschermen met een zonnebril. Dit zijn basismaatregelen om voor je gezichtsvermogen in het algemeen te zorgen.

Behandeling van ouderdomsverziendheid

Hoe een arts presbyopie of ouderdomsverziendheid behandelt, is afhankelijk van de situatie. Meestal is de aanpak gebaseerd op het gebruik van een bril of contactlenzen maar er kan ook een operatie worden uitgevoerd.

Allereerst kan er een keuze gemaakt worden uit een leesbril, een bril met bifocale of een met multifocale glazen. Leesbrillen zijn altijd de meest gebruikte optie geweest. Ze worden echter steeds minder aangeraden, omdat ze alleen nog nuttig zijn voor incidenteel gebruik. Bifocale glazen zijn tegenwoordig ook bijna niet meer in gebruik.

Met multifocale glazen kan het zicht echter op alle afstanden worden gericht, zowel dichtbij als veraf. Het bovenste deel van het glas corrigeert het vertezicht, terwijl het onderste deel het nabijzicht verbetert. De wisseling tussen de zones is progressief.

Hoewel het een iets complexere optie is, zijn er momenteel talrijke chirurgische technieken die de gevolgen van presbyopie aanzienlijk kunnen verbeteren (Engelse link). Je kunt het beste een oogarts raadplegen om je te helpen beslissen wat voor jou de beste behandeling is. Dit is onder andere afhankelijk van je symptomen, je leeftijd en je algemene conditie.

Conclusie

Presbyopie, ook wel ouderdomsverziendheid genoemd, is een normaal proces dat met het ouder worden gepaard gaat. Het ontstaat doordat de kristallijne lens met het verstrijken van de tijd minder elastisch wordt, en dat dichtbij zien moeilijker wordt. Het kan niet voorkomen worden. Er zijn tegenwoordig echter meerdere manieren beschikbaar om deze zichtgebreken te corrigeren.