Wat is een sclerale knikoperatie?
Een sclerale knikoperatie is een procedure om een netvliesloslating te herstellen. Het bestaat uit het inbrengen van siliconenmateriaal om dit weefsel terug in de oorspronkelijke staat te plaatsen.
Er zijn andere alternatieven, hoewel dit een van de meest gebruikte door oogartsen is. Hieronder vind je de belangrijkste details over deze ingreep. Blijf dus lezen!
Waarom laat het netvlies los?
Deze structuur ziet eruit als een dun laagje achter in het oog, maar is microscopisch gezien vrij complex. Het is dankzij het netvlies dat we beelden duidelijk kunnen zien en daarom laat elke schade permanente gevolgen achter.
Er zijn veel mechanismen bij het loslaten van het netvlies betrokken en er is een ophoping van vocht (glasvocht genoemd) achter de structuur in elk van hen. Dit leidt tot het geleidelijke verlies van bloedtoevoer en de daaropvolgende dood van het weefsel.
Loslating kan bij een aantal mensen met risicofactoren spontaan optreden. Volgens publicatie van de Mayo Clinic (Spaanse link) zijn de belangrijkste onder andere:
- Ouder zijn dan 50 jaar.
- Diabetes mellitus hebben.
- Een persoonlijke of familiegeschiedenis van netvliesloslating hebben.
Tot slot een eerdere oogheelkundige ingreep hebben ondergaan.
Hoe werkt een sclerale knikoperatie?
Volgens een publicatie van Texas Retina Associates (Engelse link) omvat een sclerale knikoperatie de introductie van een siliconenband of spons nabij de sclera. De laatste structuur is het witte gedeelte dat zichtbaar is in de ogen, rond de iris.
Dit veroorzaakt een lichte toename van de druk en verplaatsing van de intraoculaire structuren om het netvlies terug naar zijn oorspronkelijke plaats te brengen. De procedure vereist enkele incisies op het buitenoppervlak van het oog om het materiaal in te brengen.
De behandelende arts kan enkele aanvullende technieken toepassen om herhaling van de ziekte te voorkomen. De meest gebruikte zijn laserfotocoagulatie en Cryopexy. In beide gevallen dicht littekenweefsel de breuken in de beschadigde weefsels af.
Voorbereiding
Zoals bij alle chirurgische ingrepen, is er meestal een korte preoperatieve fase. De voorbereidende fase bij deze behandeling bestaat onder andere uit het volgende:
- In bed blijven om plotselinge bewegingen te vermijden terwijl je wacht tot de procedure begint.
- De arts of verpleegkundige kan de wimpers een beetje knippen en enkele oogdruppels inbrengen om de pupil te verwijden.
- Toediening van lokale of regionale anesthesie – dit hangt af van de patiënt en de klinische ernst.
Hoe verloopt de procedure?
Afhankelijk van de ernst van de netvliesloslating kan een sclerale knikoperatie minimaal één tot twee uur duren. De algemene stappen bij een sclerale knikoperatie zijn:
- Een incisie maken in het oogwit.
- Vervolgens het siliconenmateriaal plaatsen
- Een hechting van de laatste om verschuiving te voorkomen.
- Tot slot is er nog de afvoer van de vloeistof die zich achter het netvlies heeft opgehoopt.
Het is ook mogelijk om de complementaire procedures uit de vorige sectie uit te voeren, ook al hebben deze procedures allemaal hun eigen techniek.
Lees ook:
Oefeningen tegen vermoeide ogen
Verwachtingen en herstel na een sclerale knikoperatie
De effectiviteit van deze procedure is meestal uitstekend, ook al zijn er enkele complicaties (we zullen ze in de volgende sectie noemen). Er zal tijdens de eerste dagen van herstel somatische pijn zijn, samen met roodheid en constant tranen. Deze symptomen zullen echter naarmate de dagen verstrijken afnemen. Daarnaast kan de arts andere indicaties geven, zoals:
- Rusten, maar niet altijd liggend.
- Gebruik na de procedure een ooglapje.
- Regelmatig antibiotica toedienen.
- Pijnstillers zoals ibuprofen innemen.
- Niet rijden of zware voorwerpen tillen.
- Niet met het vliegtuig reizen.
- Een zonnebril dragen.
Naarmate de weken verstrijken, moet je je behandelende arts raadplegen om de effectiviteit van de procedure te verifiëren. Hij kan je ook vertellen welke maatregelen nog wel en niet nodig zijn.
Wat zijn de risico’s van een operatie?
Een sclerale knikoperatie heeft enkele risico’s, omdat het de oogbal betreft. Men moet op de waarschuwingssignalen letten. Er zijn momenten dat de procedure in de eerste paar weken complicaties kan veroorzaken, hoewel dit zeldzaam is. De belangrijkste aandoeningen of complicaties zijn onder andere:
- Infecties
- Cataracten
- Glaucoom
- Nieuwe netvliesloslating
Raadpleeg daarom bij verlies van gezichtsscherpte of als je licht of vreemde voorwerpen ziet een oogarts. Zwelling rond het oog en meer pijn zijn andere waarschuwingssignalen.
Een sclerale knikoperatie is een effectieve optie voor een noodgeval
Netvliesloslating is een medisch noodgeval dat permanente blindheid kan veroorzaken. Raadpleeg zo snel mogelijk een oogarts als je bovenstaande symptomen opmerkt. Tot slot zijn er nog andere effectieve procedures, zoals pars plana vitrectomie, maar sclerale knikoperaties blijven voor veel specialisten de eerste keuze.
Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.
- American Academy of Ophthalmology. Management of posterior vitreous detachment, retinal breaks, and lattice degeneration. Preferred practice pattern. San Francisco: American Academy of Ophthalmology; 1998.
- Cano J, et al. Desprendimiento de retina: una revisión bibliográfica necesaria. MEDISAN 2015; 19(1):78.
- Claramunt J. Desprendimiento de retina. Rev Med Clin Condes 2010;21(6):956-960.
-
Ho CL, Chen KJ, See LC. Selection of scleral buckling for primary retinal detachment. Ophthalmologica 2002; 216:33-39.
-
Kaiser PK, Riemann CD, Sears JE et al. Macular traction detachment and diabetic macular edema associated with posterior hyaloidal traction. Am J Ophthalmol 2001; 131:44-49.
-
Machemer R, Williams JM Sr. Pathogenesis and therapy of traction detachment in various retinal vascular diseases. Am J Ophthalmol 1988; 105: 170-181.