Waar wordt dobutamine voor gebruikt?

Dobutamine is een medicijn dat voor de behandeling van ernstig hartfalen wordt gebruikt, zoals dat tijdens hartchirurgie of in gevallen van septische shock kan worden getriggerd.
Waar wordt dobutamine voor gebruikt?

Geschreven door Equipo Editorial

Laatste update: 22 december, 2022

Dobutamine is een medicijn met positieve inotrope effecten (zie hieronder). Dobutamine wordt daarom voor de behandeling van hartfalen en cardiogene shock gebruikt en wordt het intraveneus toegediend.

Hoewel dobutamine structureel vergelijkbaar is met dopamine en andere catecholaminen, is dit medicijn een structureel analoog van isoprenaline en heeft het verschillende farmacologische eigenschappen, waaronder de bovengenoemde inotrope effecten, evenals chronotrope en vaatverwijdende effecten.

In tegenstelling tot dopamine heeft dobutamine geen invloed op dopaminereceptoren, hoewel de urineproductie bijvoorbeeld kan toenemen als gevolg van een verhoogde cardiale output.

Wat zijn inotrope en chronotrope effecten?

Een arts met een plastic hart

De bloedsomloop heeft veel sleutelfuncties voor een goed lichamelijk functioneren. Onder hen kunnen we onder andere de volgende functies noemen:

  • Transporteren en distribueren van essentiële stoffen naar weefsels.
  • Metabool afval verwijderen.
  • Het aanpassen van de toevoer van zuurstof en voedingsstoffen in verschillende fysiologische toestanden.
  • Regeling van lichaamstemperatuur.
  • Humorale communicatie.

Het hart heeft veel kenmerken waarvan je op de hoogte moet zijn om te begrijpen hoe het werkt, evenals het werkingsmechanisme van dobutamine. Dit zijn:

  • Automatisme. Het hart klopt automatisch.
  • Inotropie. Het hart trekt onder bepaalde stimuli samen. Het sympathische zenuwstelsel heeft een positief inotroop effect. Het verhoogt daarom het samentrekken van het hart.
  • Chronotropie. Wijziging van de regelmaat van de hartslag. Het sympathische zenuwstelsel produceert tachycardie. Het parasympathisch zenuwstelsel daarentegen verlaagt de hartslag.
  • Batmotropisme. De mate van exciteerbaarheid van het hart wijzigen.
  • Chromotropisme. De geleidingsnelheid van hartimpulsen door een excitogeleidend systeem. Het sympathische zenuwstelsel heeft een positief dromotroop effect. Daarom verhoogt het de geleidingssnelheid. Aan de andere kant heeft het parasympathische zenuwstelsel het tegenovergestelde effect.
  • Lusitropie. De ontspanning van het hart onder bepaalde stimuli.

Dobutamine-indicaties

Digitale afbeelding van het hart

Dobutamine is een medicijn dat voor de behandeling van ernstig hartfalen wordt gebruikt, zoals dat tijdens hartchirurgie of in gevallen van septische shock kan worden getriggerd. Al deze effecten worden gerechtvaardigd door de karakteristieke inotrope effecten van dit medicijn.

Medische professionals kunnen dobutamine daarnaast ook voorschrijven aan patiënten die aan congestief hartfalen lijden om de hartprestaties te verbeteren.

Het wordt vaak in gevallen gebruikt waarin de patiënt parenterale voeding nodig heeft als inotrope ondersteuning bij de kortdurende behandeling van hartdecompensatie als gevolg van een contractiliteitstekort in de hartspier.

Het is bovendien belangrijk om te vermelden dat medische professionals dobutamine niet aanbevelen voor de behandeling van coronaire hartziekten omdat het de hartslag verhoogt, wat gepaard gaat met de daaruit voortvloeiende vraag naar zuurstof van de hartspier.

Hoe activeert dobutamine het effect op het lichaam?

Dobutamine werkt samen met bèta-1-adrenerge receptoren (Spaanse link) en activeert deze. Het heeft ook een lagere alpha 1- en beta 2-adrenoceptorstimulatie. Hierdoor kan het de contractiliteit van de hartspier en het slagvolume verhogen. Het veroorzaakt daardoor een reeks bescheiden chronotrope effecten, waardoor de cardiale output toeneemt.

Als gevolg van deze effecten treden andere op hemodynamisch niveau op, zoals een afname van de systemische vaatweerstand en ventriculaire vuldruk. De bloeddruk neemt bovendien ook vaak toe als gevolg van een groter slagvolume. De diastolische bloeddruk en de gemiddelde arteriële druk blijven echter meestal onveranderd.

Zoals we aan het begin van het artikel al zeiden, heeft dobutamine, in tegenstelling tot deze neurotransmitter, geen effecten op dopaminereceptoren. Het veroorzaakt ook niet de afgifte van norepinefrine uit sympathische zenuwuiteinden.

Bijwerkingen van een behandeling met dobutamine

Dobutamine wordt gebruikt voor het hart

Zoals elk ander medicijn op de markt, is dobutamine niet zonder bijwerkingen (Spaanse link). We verstaan onder bijwerkingen ongewenste en onbedoelde gebeurtenissen die een patiënt kan verwachten wanneer hij met de behandeling met een medicijn begint. Enkele van de bijwerkingen van dit medicijn zijn:

  • Ventriculaire ritmestoornissen
  • Hypertensie
  • Verhoogde systolische frequentie
  • Misselijkheid
  • Hoofdpijn
  • Angina
  • Ademhalingsproblemen

Conclusie

Dobutamine is een medicijn dat medische professionals voorschrijven voor de behandeling van hartfalen vanwege het vermogen om de contractiliteit van het hart en de hartslag te verhogen.

Het kan echter een reeks bijwerkingen veroorzaken die de patiënt met zijn arts moet beoordelen voordat hij met de behandeling met dit medicijn begint. Raadpleeg een professional als je vragen over dobutamine hebt en vertel hem of je andere medicijnen gebruikt. Zo voorkom je complicaties.


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • Claveria, J. (2016). Farmacos en Cardiología. Hospital Universitario Central de Asturias.
  • Levy, B., Perez, P., Perny, J., Thivilier, C., & Gerard, A. (2011). Comparison of norepinephrine-dobutamine to epinephrine for hemodynamics, lactate metabolism, and organ function variables in cardiogenic shock. A prospective, randomized pilot study. Critical Care Medicine. https://doi.org/10.1097/CCM.0b013e3181ffe0eb
  • Mraz, S., & Rorabaugh, B. (2007). Dobutamine. In xPharm: The Comprehensive Pharmacology Reference. https://doi.org/10.1016/B978-008055232-3.61634-4

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.