Verrijkt en versterkt voedsel: wat is het?
Als je de etiketten leest als je gaat winkelen, zie je soms dat een product of verrijkt of versterkt is, en zelfs soms beide. Prima, maar wat betekent verrijkt en versterkt voedsel dan precies? Wat is het verschil tussen deze twee termen? Zijn deze voedingsmiddelen echt goed voor je gezondheid, in tegenstelling tot het kopen van producten die niet verrijkt of versterkt zijn?
Van zuivel en noedels tot producten voor persoonlijke hygiëne, er zijn diverse producten met toegevoegde vitaminen, mineralen en andere voedingsstoffen die ze ‘gezonder’ maken. In dit artikel vertellen we je wat verrijkt en versterkt voedsel is wat het verschil is tussen deze twee.
Wat is verrijkt en versterkt voedsel?
De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) heeft richtlijnen gepubliceerd voor het versterken van voedsel met micronutriënten. Dit is een richtlijn over voeding vanuit een volksgezondheidsperspectief, voornamelijk om een praktische handleiding te bieden aan managers op het gebied van voedingsgerelateerde volksgezondheid.
Het zou echter ook nuttig moeten zijn voor iedereen die werkt aan de controle van een tekort aan micronutriënten, waaronder de voedingsindustrie, en voor iedereen die verrijkingsmethodes moet implementeren, controleren en evalueren.
Volgens de regelgeving moet het etiket aangeven of een product verrijkt en versterkt is. Versterkt voedsel is datgene waaraan één of meer natuurlijke stoffen zijn toegevoegd.
Dat kan gedaan worden omdat de oorspronkelijke hoeveelheid van een voedingsstof te laag was in het basisproduct, of omdat het verloren gaat tijdens de verwerking.
Het is een gangbare manier van werken om hogere hoeveelheden micronutriënten toe te voegen dan in het oorspronkelijke product. Zo bevat melk bijvoorbeeld van nature vitamine D, zij het in beperkte hoeveelheid. De melk kan dan verrijkt worden met deze vitamine tijdens het bewerkingsproces.
Tarwe is een ander voorbeeld, omdat het een groot deel van zijn vitaminen verliest tijdens de verwerking. De voedingsindustrie gebruikt deze methode vaak om de verloren gegane voedingsstoffen er weer aan toe te voegen.
Misschien ook interessant:
Vitamine D-tekort: wie heeft de neiging het te hebben?
Waarom moet voedsel verrijkt en versterkt worden?
Het belangrijkste voordeel van het verrijken en versterken van voedsel is dat ze de mensen niet verplichten om hun eetgewoonten te veranderen. Dit in tegenstelling met andere methoden die het micronutriëntengehalte van een dieet kunnen verhogen.
Het versterken van een product helpt de inname van micronutriënten te verhogen, zodat de bevolking haar normale dieet niet hoeft aan te passen. Dit is goed voor alle lagen van de bevolking, vooral voor degenen die in gebieden met beperkte middelen leven.
Voorbeelden van het belang van verrijkt en versterkt voedsel
De daling van het jodiumtekort in verschillende landen is het eerste succesverhaal van voedselversterking. Jodium is noodzakelijk voor de vorming van schildklierhormonen. Deze zijn verantwoordelijk voor het reguleren van de groei en de metabole processen.
Een jodiumtekort kan leiden tot een verstandelijke handicap en aangeboren hyperthyreoïdie bij zuigelingen en kinderen. Jodium is meestal aanwezig in zeevruchten, zoals vis, schaal- en schelpdieren en zeewier.
Mensen die in de buurt van de zee wonen hebben daarom zelden een jodiumtekort. De eerste voorbeelden van een effectief jodiumprogramma vonden plaats in Zwitserland en in de staat Michigan in de Verenigde Staten.
Foliumzuur en neuralebuisdefecten
In het begin van de jaren ’70 was de mogelijke relatie tussen voeding en het ontstaan van neuralebuisdefecten al duidelijk. Dit probleem beïnvloedt de juiste ontwikkeling van de hersenen, het ruggenmerg of de wervelkolom van een embryo.
In het midden van de jaren ’70 was deze relatie tussen foliumzuur en aangeboren afwijkingen al de basis voor de eerste klinische studies. Deze toonden aan dat foliumzuursupplementen een effectieve manier zijn om de incidentie van neuralebuisdefecten te verminderen.
Tot slot raden wij aan om het regelmatig consumeren van verrijkte voedingsmiddelen met een deskundige te bespreken, om een te hoge inname te voorkomen.
Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.
- Allen, L. H., De Benoist, B., Dary, O., & Hurrell, R. (2017). Guías para la fortificación de alimentos con micronutrientes.
- Smithells RW, Sheppard S, Schorah CJ. Vitamin deficiencies and neural tube defects. Arch Dis Child. 1976 Dec;51(12):944-50. PubMed PMID: 1015847; PubMed Central PMCID: PMC1546171.
- Zimmermann MB. Research on iodine deficiency and goiter in the 19th and early 20th centuries. J Nutr. 2008 Nov;138(11):2060-3. PubMed PMID: 18936198.
- Czeizel, A.E., et al., Prevention of neural-tube defects with periconceptional folic acid, methylfolate, or multivitamins? Ann Nutr Metab, 2011. 58(4): p. 263-71.