Terugplaatsing van een melktand

Om de kans op een succesvolle terugplaatsing van een melktand te vergroten, is het essentieel om maatregelen te nemen om te proberen de tand buiten de mond te bewaren. Dit is wat je moet doen.
Terugplaatsing van een melktand

Laatste update: 09 augustus, 2022

De terugplaatsing van een melktand is een behandeling waarbij een tandarts een tand die er bijvoorbeeld door een klap is uitgevallen of uitgeslagen, weer in de holte van het tandvlees terugzet. Het doel is dat die tand opnieuw ligamentvezels met het tandvlees aanmaakt zodat de tand weer op zijn plaats gehouden kan worden.

Over het algemeen worden bij tijdelijke tanden, ook wel de melktanden genoemd, terugplaatsingen uitgevoerd als behandeling van avulsies. Een tandavulsie is het volledig verwijderen van een tand uit zijn kom, meestal door een klap. Vaak gaat het om de bovenste centrale snijtanden.

Bij kinderen is de best mogelijke behandeling om de tand weer op zijn plaats te zetten om te proberen het weefsel weer opnieuw te vormen. Waar bestaat deze behandeling uit? Wat zijn de gevolgen? Blijf lezen voor meer informatie.

Wat gebeurt er met de tand na de avulsie?

Wanneer de tand volledig uit het tandvlees komt, breken de ligamentvezels die het aan het tandvlees houden. Het breekt ook het vasculonervicale pakket (Engelse link) waardoor de bloedtoevoer en zenuwstromen de tand kunnen bereiken.

Hoe bewaar je de tand op een veilige manier?

Terugplaatsing van een melktand

Hoe minder tijd de tand uit de mond is, hoe succesvoller de behandeling zal zijn. Dit is de reden waarom het terugplaatsen van een melktand als een noodgeval wordt beschouwd.

Het belangrijkste onderdeel van dit proces is dat je de tand niet aanraakt of schoonmaakt met een tissue of iets dergelijks. Door de laag die op de tandwortel is achtergebleven te verwijderen, verwijder je namelijk alle mogelijke vezels die er nog kunnen zijn.

Er zijn verschillende vloeibare oplossingen waar je de tand in kunt houden totdat je bij de tandheelkundige kliniek komt. De ideale vloeibare oplossing om het in onder te dompelen is Hank’s Solution (Spaanse link).

  • Hank’s Solution is een kweekmethode waarmee het de juiste pH-waarde kan behouden om te voorkomen dat de tandwortel vanzelf verdwijnt. Je kunt het vinden in de apotheek.
  • De op een na beste vloeistof om een tand in te conserveren is melk, bij voorkeur magere melk. Het behoudt de vitaliteit van fibroblasten gedurende drie uur.
  • Als je geen van deze vloeistoffen hebt, kun je de tand in een fysiologisch serum doen. Als je dat ook niet hebt, kun je de tand in water bewaren. Heb je helemaal geen vloeistof, dan kun je het ook in speeksel bewaren. In het geval van speeksel is de ideale plek om het veilig te bewaren onder de tong, om te voorkomen dat het wordt ingeslikt.

Hoe wordt de terugplaatsing van een melktand uitgevoerd?

Allereerst zal de tandarts het hele aangetaste gebied bekijken om botbreuken of snijwonden uit te sluiten die gehecht moeten worden of andere verwondingen. Nadat het zeker is dat alles in orde is, wast de tandarts de holte voorzichtig met fysiologisch serum.

De tand voorbereiden

Als je de tand in een van de bovengenoemde vloeistoffen hebt gedompeld, dan is er verder geen voorbereiding nodig. We raden echter aan om de tand een paar minuten voor de behandeling in een bakje met Hank’s Solution te leggen.

Elke keer dat je de tand moet aanraken, doe dit dan bij de kruin en raak de wortel niet aan. Bovendien moet het in een vochtige omgeving blijven. Hoe langer de tand buiten de mond is en in een droge omgeving, hoe slechter de prognose voor terugplaatsing.

Ook interessant om te lezen:
5 gewoontes om gezonde tanden te krijgen

Het plaatsen van de tand

De tandarts steekt de tand langzaam in de holte van het tandvlees totdat de tand op zijn plaats zit. Eenmaal op zijn plaats moet de tandarts het spalken, dat wil zeggen, het aan de aangrenzende tanden bevestigen om ondersteuning te bieden.

Het spalken wordt normaal gesproken gedaan met een halfharde draad aan de binnenkant, vergelijkbaar met een draad die wordt geplaatst nadat een beugel is verwijderd.

De tandarts moet altijd een röntgenfoto maken om er zeker van te zijn dat de tand op zijn plaats zit en dat er geen problemen zijn met het bot. Het laatste dat de tandarts moet controleren, is de afsluiting van de tand. Er moet genoeg ruimte zijn, zodat er niet te veel kracht op wordt uitgeoefend tijdens het kauwen.

Controle van het gebit is erg belangrijk

Farmacologische behandeling

De tandarts zal gewoonlijk de nodige medicijnen voorschrijven om mogelijke infectie en ontsteking onder controle te houden. Hij kan ook pijnstillers voorstellen om de pijn van de klap en de procedure te verzachten.

Controles van terugplaatsing van een melktand

De tandarts moet de tand één week, drie weken, twee maanden, zes maanden en een jaar na de ingreep controleren. Al deze afspraken bij de tandarts zijn er om ervoor te zorgen dat alles in orde is en dat de tand geen infecties heeft.

Gevolgen van terugplaatsing van een melktand

We moeten altijd rekening houden met de leeftijd van het kind en de mate van ontwikkeling van de kiem van de volwassen tand om mogelijk letsel te voorkomen bij het terugplaatsen van de melktand. Bij twijfel moeten we altijd prioriteit geven aan het welzijn van de volwassen tand.

Als de tand die tijdens het trauma uitvalt een volwassen tand is, dan is terugplaatsing ook een optionele procedure mocht de patiënt dit willen.


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • Halawany HS, AlJazairy YH, Alhussainan NS, AlMaflehi N, Jacob V, Abraham NB. Knowledge about tooth avulsion and its management among dental assistants in Riyadh, Saudi Arabia. BMC Oral Health. 2014;14:46. Published 2014 May 6. doi:10.1186/1472-6831-14-46
  • Bejeh-Mir KP, Bejeh-Mir AP. Children dental trauma facts for emergent field management. Asian J Sports Med. 2012;3(1):64.
  • Alotaibi S, Wagner ND. Tooth Avulsed. [Updated 2019 Mar 23]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2019 Jan-. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK539876/
  • McTigue, D. J. (2000). Diagnosis and management of dental injuries in children. Pediatric Clinics of North America47(5), 1067–1084. https://doi.org/10.1016/S0031-3955(05)70258-3

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.