Symptomen en oorzaken van hyperkaliemie

Hyperkaliemie is een aandoening die gekenmerkt wordt door een hoog kaliumgehalte. Dit is vaak te wijten aan nierfalen. Er zijn echter ook andere factoren in het spel. Lees verder om er meer over te weten te komen!

Beoordeeld en goedgekeurd door de dokter Diego Pereira.

Geschreven door Equipo Editorial

Laatste update: 22 december, 2022

Hyperkaliemie is een toestand die gekenmerkt wordt door een hoger dan normaal kaliumgehalte. Daarentegen treedt hypokaliëmie op als deze spiegels onder normaal zijn. De ranges van de onderzoeken geven meestal aan dat het normale peil van deze elektrolyt 5,5 mmol/L moet zijn.

Patiënten met niveaus boven dit cijfer hebben hoogstwaarschijnlijk hyperkaliemie. Om deze aandoening beter te kennen en te begrijpen, is het belangrijk om meer te weten te komen over kalium, de elektrolyt in kwestie. Dus laten we daarmee beginnen!

Kalium en zijn functies in het lichaam

Kalium is een mineraal dat deelneemt aan verschillende reacties in het organisme (Engelse link), van de spieren tot de hersenen. Het is zowel een macromineraal als een elektrolyt. De laatste groep, waartoe ook chloor en natrium toe behoren, hebben een belangrijke functie in het lichaam. Dat is onder andere het deelnemen aan het in evenwicht brengen van de druk en concentratie van stoffen binnen en buiten de cellen. Ze vervullen ook andere functies zoals:

• botgroei en -structuur.
• samentrekking en synthese van eiwitten.
• zenuwtransmissie.
• osmotisch evenwicht.

Symptomen

Meestal is iemand met een hoog kaliumgehalte asymptomatisch. Hij of zij ervaart dus geen klachten. Daarom blijven de meeste gevallen van hyperkaliemie onopgemerkt. Er zijn echter verschillende symptomen bij sommige mensen met een hoge kaliumspiegel. Of ze al dan niet verschijnen hangt af van de ernst van de hyperkaliemie en de snelheid waarmee ze zich manifesteert.

De eerste hebben meestal te maken met spieractiviteit. Hierbij kan een patiënt tintelingen, spierzwakte of tremoren in de ledematen voelen. Het komt ook vaak voor dat men paresthesie in de vingers en tenen ontwikkelt. Paresthesie is een abnormaal gevoel van tintelingen, warmte of kou op de huid.

In de ernstigste gevallen kan een patiënt andere symptomen krijgen die de activiteit van zijn hart beïnvloeden, zoals hartritmestoornissen. De reden hiervoor is dat kalium ook nodig is voor een goede hartwerking. Kortom, hyperkaliemie tast dus vele lichaamssystemen aan en kan slecht voor de gezondheid zijn.

Oorzaken van hyperkaliemie

Nierfalen is de meest voorkomende oorzaak van hyperkaliemie. In deze situatie scheiden de nieren kalium niet goed uit, en neemt de hoeveelheid elektrolyten in het bloed toe. Maar ook andere factoren dragen bij tot het ontstaan van deze aandoening zoals:

• een toename van de consumptie van kaliumrijk voedsel (dit leidt slechts zelden tot hyperkaliemie).
• bijwerkingen van geneesmiddelen die de nierfunctie beïnvloeden.
• metabole acidose.

Behandeling van hyperkaliemie

Je arts zal een behandeling voorschrijven om je kaliumgehalte te verlagen. Bovendien zal hij zich richten op de behandeling van de oorzaak. De arts kan verschillende behandelingen voorschrijven naar gelang de ernst en de oorzaak van de hyperkaliemie.

In dit verband kunnen ze bijvoorbeeld de toediening van kaliumbindende medicijnen (Spaanse link) of diuretica voorschrijven bij patiënten met een matige verhoging van het kaliumgehalte. Ook kunnen deze patiënten dialyse nodig hebben.

Salbutamol of zuiveringszout zijn twee middelen die de situatie effectief verbeteren als de waarde van hyperkaliemie, boven de 6,5 mmol/L ligt — zonder veranderingen in het elektrocardiogram. Tenslotte moeten ze medicijnen voorschrijven die het hart beschermen, zoals calciumchloride, als de vorige situatie zich voordoet samen met een veranderd elektrocardiogram.

Andere gegevens over hyperkaliemie

Zoals de naam al doet vermoeden, is deze aandoening in feite een verhoging van het kaliumgehalte in het bloed boven de normale 5,5 mmol/L. Meestal worden de nieren erdoor aangetast.

Artsen schrijven dus meestal diuretica voor om de werking van deze organen te verbeteren. In de ernstigste gevallen die ook het hart aantasten, zullen ze waarschijnlijk ook de toediening van myocardbeschermende middelen zoals calciumchloride aanraden.

Raadpleeg je arts als je tekenen van deze aandoening hebt, zodat hij een diagnose kan stellen en een passende behandeling voor je specifieke geval kan aanbevelen.