Omgaan met de psychologische gevolgen van blessures

Therapie is essentieel om de psychologische gevolgen van blessures te boven te komen. Het gaat niet alleen om het voltooien van de fysieke revalidatiestappen, maar ook om het kunnen beheersen van je emoties.
Omgaan met de psychologische gevolgen van blessures

Laatste update: 10 oktober, 2021

De psychologische gevolgen van verwondingen moeten ook worden aangepakt in ieder lichamelijk revalidatieprogramma. Dit betekent dat iemand zowel moet leren om te gaan met angsten en onzekerheden, maar ook fysiotherapieprogramma’s moet volgen die gericht zijn op spierversterking, behoud van uithoudingsvermogen en andere doelstellingen.

Gezondheid is een integraal onderdeel van het leven. Ook al ben je lichamelijk fit en voorbereid op de race van je leven, je hoofd kan je parten spelen en dan houdt het op. Zoals je ziet, is sportpsychologie essentieel in elke benadering van herstel.

Psychologische gevolgen van blessures op de geestelijke gezondheid

Het is belangrijk om te begrijpen dat een blessure iemand zowel lichamelijk als psychisch zal beïnvloeden. Sommige emoties zijn dan ook heel normaal en hoeven niet alarmerend te zijn. Het is bijvoorbeeld heel gewoon om bezorgdheid en angst te ervaren.

Deze gevoelens kunnen in veel gevallen zelfs motiveren en aanzetten tot herstel. Je moet echter wel opletten voor emotionele problemen die het dagelijks leven kunnen belemmeren, zoals:

  • slapeloosheid
  • permanente lusteloosheid
  • depressie
  • angst
  • piekeren
  • negatieve en dramatische gedachten over de gebeurtenis

Ongeacht of het zich voordoet in de amateur- of wedstrijdsport, betekent een blessure niet alleen een pauze in de sportactiviteit, maar veroorzaakt ook veranderingen op persoonlijk, relationeel en werkgebied. Het verdriet of de woede over de blessure zal zich op de een of andere manier manifesteren in het gedrag van de persoon die de blessure heeft opgelopen.

Mentaliteit en herstel

Een fysiotherapeut helpt een man met een knieblessure

Voor de één is acceptatie van het letsel de sleutel tot het beheersen van emoties en het bereiken van een overgang naar een positievere toestand, gericht op revalidatie. Dit alles om niet te stagneren met defaitistische ideeën. Emotioneel beheer is de sleutel tot herstel. Het is dus noodzakelijk om te gaan met woede, angst, verdriet en elke andere emotie die de sporter kan doormaken.

Psycho-educatie is ook een sleutel tot herstel en het omgaan met de psychologische gevolgen van een blessure. Bijvoorbeeld door de geblesseerde te informeren over de invloed van de geestelijke gezondheid op zijn vooruitgang. Zo begrijpt de patiënt hoe belangrijk het is om er iets aan te doen, in plaats van het te verwaarlozen.

Veel psychologen bieden indirect kennis over sport aan. Ze kunnen bijvoorbeeld video’s of documentaires over een bepaalde activiteit aanraden om de patiënt erbij te betrekken. Verder is het ook nuttig om hen te laten praten met mensen die ooit een zware blessure hebben overwonnen.

Optimisme en visualisatie van positieve gebeurtenissen zijn ook van cruciaal belang. Daarom is het belangrijk die gedachten aan te moedigen waarin je jezelf in wenselijke situaties voorstelt. Dit alles om in staat te zijn de dagelijkse vooruitgang te herkennen zonder je overweldigd te voelen over wat er nog ontbreekt.

Tips om de psychologische gevolgen van letsel te overwinnen

Je moet de patiënt met wie je werkt kennen om het herstel te bevorderen. Dit gaat verder dan het identificeren van de blessure zelf, de trigger, of zelfs de achtergrond. Had de sporter een burn-out? Voelde hij zich onder druk gezet of tot het uiterste gedreven?

De persoonlijkheid en levensomstandigheden van de sporter zullen een grote invloed hebben op de te nemen maatregelen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de ondersteunende middelen die voor hen beschikbaar zijn, zoals hun strategieën voor stressmanagement, en de betekenis van sport in hun leven.

Dit is precies hoe sportpsychologie de interventie kan personaliseren (Spaanse link) en kan bieden wat de geblesseerde nodig heeft om met de psychologische gevolgen van een blessure om te gaan. Hieronder lees je enkele algemene aanbevelingen.

1. Werk aan acceptatie

Het is belangrijk om de aandacht te richten op acceptatie van de blessure en dat is belangrijk om een pauze te nemen en te focussen op herstel. Ontkenning werkt als een verdediging, maar niet erkennen wat er aan de hand is, kan niet alleen invloed hebben op het herstel, maar ook op de motivatie. Het kan ook leiden tot riskant gedrag.

Emoties van woede en verdriet zullen ook de kop opsteken omdat deze deel uitmaken van het rouwproces. De geblesseerde moet elk van deze fasen doorlopen tot hij de fase van acceptatie bereikt. Dan kan hij onderhandelen over de verschillende strategieën die hij wil toepassen.

2. Moedig geduld aan

Een man leunt tegen het raam en kijkt verdrietig

Dit is misschien wel een van de moeilijkste aspecten van herstel. Dit speelt vooral wanneer er geen duidelijke tijdslijn in het verschiet ligt en het herstel vooral afhangt van de evolutie van het letsel.

Geduld gaat hand in hand met frustratie. Het zal dus belangrijk zijn om voortdurend het idee te versterken dat er iets wordt gedaan. Soms werkt het motiverend om herstel als een uitdaging te zien. Daarnaast moet de patiënt kortetermijndoelen stellen om te kunnen zien dat hij iets bereikt en herstel niet als ver weg of onmogelijk ziet.

3. Het aanpakken van negatieve overtuigingen over het letsel

Was het te wijten aan slechte atletische vaardigheden? Was het pech? Stress? Was het de schuld van de tegenstander? Het is belangrijk om de overtuigingen van de patiënt over wat er gebeurd is te onderzoeken. Dat is om te proberen een overzicht te krijgen van de beïnvloedende factoren, om te werken aan disfunctionele overtuigingen.

Daarnaast is het ook belangrijk om te weten wat hun coping-strategieën zijn. Het is niet hetzelfde voor iemand die vooruitkijkt naar de toekomst en weet dat het letsel tijdelijk is, als voor iemand die beseft dat het het einde van zijn carrière betekent.

De cognitieve psychologie kan in dit verband veel bijdragen. Het gaat om cognitieve herstructurering en het opschorten van negatieve gedachten, naast andere technieken en oefeningen.

Ook is het altijd positief om de reden voor hun sportkeuze te bespreken als onderdeel van het werk aan de mentale gevolgen van een blessure. Het gaat erom de motivatie terug te vinden om door te gaan, zelfs als er sprake is van ontmoediging.

4. Psychologische gevolgen van blessures vereisen oefening in ontspanning

Ontspanning is belangrijk, zowel om de angst voor het herstel te verlichten als om de angsten weg te nemen zodra men weer aan lichaamsbeweging gaat doen. Het is noodzakelijk om het te gebruiken als een middel om stress te verlichten en ook als een middel om terugvallen te voorkomen.

Terugkeren naar lichamelijke activiteit vanuit een biopsychosociaal perspectief

De sleutel tot het hervatten van lichamelijke activiteit is progressie. Je moet kleine doelen stellen en geleidelijk vooruitgang boeken. Het is ook belangrijk om het in evenwicht te brengen met de juiste hoeveelheid rust.

Leg jezelf ook geen druk op, respecteer de hersteltijden en bepaal de beste kans om de training te hervatten. Werken aan de herkenning van de signalen van het lichaam en pijn is een hulpmiddel om in gedachten te houden om pauzes te nemen wanneer dat nodig is. Natuurlijk is het kunnen vragen om hulp van groot belang.

Eisen hebben twee kanten in de sportomgeving. Aan de ene kant stimuleren ze groei en voortdurende verbetering. Aan de andere kant zijn ze ook nadelig en kunnen ze fysieke en mentale gevolgen hebben. Tegenwoordig kan sport zowel plezier en genot opleveren als druk en stress opwekken.

Het maakt niet uit op welk niveau van professionaliteit iemand een bepaalde sport beoefent als het aankomt op het geconfronteerd worden met de psychologische gevolgen van blessures. De situatie moet vanuit een integraal perspectief worden bekeken, een biopsychosociaal perspectief dat het medische overstijgt. Op dit punt kan sportpsychologie middelen aanreiken voor een beter herstel en ervaring.


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • Moo Peña, Juan Carlos, & Góngora Coronado, Elías Alfonso (2017). LA LESIÓN DEPORTIVA DESDE UNA PERSPECTIVA PSICOLÓGICA POSITIVA EN YUCATÁN (MÉXICO). Enseñanza e Investigación en Psicología, 22(1),127-134.[fecha de Consulta 20 de Abril de 2021]. ISSN: 0185-1594. Disponible en: https://www.redalyc.org/articulo.oa?id=29251161012
  • Palmi, Joan (2014). Psicología y lesión deportiva: Una breve introducción. Revista de Psicología del Deporte, 23(2),389-393.[fecha de Consulta 20 de Abril de 2021]. ISSN: 1132-239X. Disponible en: https://www.redalyc.org/articulo.oa?id=235131674018

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.