Lotuswortel: voedingssamenstelling, voordelen en bereiding

Lotuswortel heeft veel gezondheidsvoordelen. Ontdek hoe je het in je dieet kunt opnemen en er optimaal van kunt profiteren.

Geschreven en geverifieerd door de diëtist Maria Patricia Pinero Corredor.

Laatste update: 09 augustus, 2022

Lotuswortel (Nelumbo nucifera) is een in het water levende wortelstok die in veel Aziatische landen als belangrijk voedingsmiddel gebruikt wordt. De plant wordt herkend vanwege zijn beroemde bloemen en wordt gekweekt in China, Japan en India.

Door de schoonheid van zijn bloem heeft hij sierdoeleinden, maar de wortel heeft hem als voedsel voor geneeskundige doeleinden in de kijker gezet. Deze wortel wordt ook renkon genoemd en is door verschillende culturen als ingrediënt gebruikt. In China, het land van herkomst, wordt het vaak gebruikt vanwege zijn vermeende onuitputtelijke levensenergie.

In de gastronomie kan het door zijn sensorische eigenschappen in verschillende gerechten gebruikt worden: soepen, salades, hapjes en zelfs hoofdgerechten. Wil je meer weten over deze interessante wortel? Lees dan snel verder want we gaan er meer over vertellen!

Wat is lotuswortel?

Lotuswortel is de wortelstok van de waterbloem Nelumbo nucifera die gekweekt wordt in China, Indonesië en Japan, waar hij beschouwd wordt als een heilige plant en als een legendarisch voedingsmiddel. Deze beschavingen gebruikten het omdat het, volgens hen, de gezondheid bevorderde en deze ten goede kwam.

Als groente is het heel aantrekkelijk. Hij heeft een langwerpige vorm en is zo’n 15 centimeter lang. De wortelstokken zitten aan elkaar vast als waren ze een keten van stijve wortels.

Als je ze doorsnijdt, zijn er in het centrale deel veel luchtkamers die een delicaat patroon vertonen. Momenteel bestudeert de wetenschap het vanwege zijn uitgebreide voordelen en voedingseigenschappen, die we hieronder zullen uitwerken.

Voedingssamenstelling

Volgens Xu Wang (Engelse link) is lotuswortel rijk aan zetmeel, vezels, eiwitten, vitaminen en mineralen. Anderzijds bevat het ook flavonoïden, alkaloïden, en andere bioactieve stoffen die met een goede gezondheid te maken hebben. De belangrijkste voedingsstoffen in 100 gram rauwe lotuswortel zijn als volgt:

• Eiwit: 2.34 gram.
• Vet: 0,14 gram.
• Totaal koolhydraten: 8,81 gram.
• Vezels: 0,80 gram.
• Calorieën: 46.
• Vitamine C: 15 milligram.
• Kalium: 2400 milligram.
• Calcium: 150 milligram.
• IJzer: 13,50 milligram.
• Fosfor: 804 milligram.
• Zink: 5,08 milligram.

De calorische waarde van deze wortel maakt hem aanbevolen voor energiearme diëten. Een rauwe portie van 100 gram levert slechts 46 calorieën op, die afkomstig zijn van het matige zetmeelgehalte en de eiwitten.

• De snelheid waarmee de koolhydraten worden opgenomen is daarentegen 33. De glycemische belasting is 3, wat het tot een wortel met lage glycemische index maakt.
• Lotuswortel valt ook op door zijn hoge minerale waarde. Kalium, ijzer, fosfor en zink onderscheiden het van andere gewone wortels.

Uit recent onderzoek (Engelse link) bleek dat stomen de beste methode om de mineralen en vitamine C in lotuswortel te behouden is. Bakken en koken verminderen het gehalte aan beide voedingsstoffen aanzienlijk.

Voordelen van lotuswortel

Lotuswortel bevat een flinke hoeveelheid krachtige antioxidanten, zoals flavonoïden, alkaloïden, en andere bioactieve stoffen. Het is dus een heel gezonde toevoeging aan onze voeding.

Bron van antioxidanten

In het tijdschrift Molecules (Engelse link) verklaren ze dat, van 36 geselecteerde groenten, lotuswortel de hoogste antioxidantwerking vertoonde. De meestvoorkomende fenolen erin zijn galzuur, catechine, epicatechine, chlorogeenzuur, catechol, en gallocatechine.

De delen die er het meeste van bevatten zijn de schil en de knobbels van de wortel. Daarom worden ze aanbevolen voor consumptie en als supplement. De aanwezigheid van deze verbindingen vermindert de cellulaire oxidatieve stress en stopt de progressie van bepaalde chronische ziekten.

Adstringerende en diuretische werking

Een waterig extract (Engelse link) van lotuswortel vertoonde een diuretische werking en adstringerende eigenschappen bij de behandeling van zwaarlijvigheid. Bij dierproeven werd vastgesteld dat het met de wortel bereikte waterverlies leidde tot een aanzienlijke afname van de toename van het lichaamsgewicht.

Schimmelwerend

Een groep deskundigen (Engelse link) evalueerde lotus wortelstok voor de behandeling van Candida albicans, Aspergillus niger, A. fumigatus, en Trichophytum mentagopyhtes. Het bleek in staat de groei van deze schimmels en gisten tegen te gaan. Bovendien was het effectiever dan de klassieke geneesmiddelen.

Antidiabetisch en glycemie-regulerend effect

In het tijdschrift Journal of Ethnopharmacology (Engelse link) werd het stimulerende effect van insulinesecretie van nuciferine gepubliceerd. Deze stof komt in hoge concentraties voor in lotuswortel en werkt in op de bètacellen van de alvleesklier. Daarom wordt het beschouwd voor zijn anti-diabetische werking.

Andere studies (Engelse link) hebben ook gemeld dat lotus wortelstokken alkaloïden, tannine, glycosiden, flavonoïden, saponinen en steroïden bevatten die de alfa amylase van de alvleesklier remmen. Dit enzym is onder andere verantwoordelijk voor het afbreken van de zetmeelmolecule in voedsel tot suikers.

De remmende werking van fytochemicaliën biedt een effectieve strategie om hoge bloedglucosewaarden na de maaltijd te verlagen.

Antitrombotische eigenschap

Zhou en andere onderzoekers (Engelse link) ontdekten dat neferine, een stof die in lotuswortel gevonden wordt, trombusvorming verhindert. Het mechanisme omvat onder andere de remming van de activering, adhesie en aggregatie van bloedplaatjes.

Hepatoprotectief

In een laboratoriumproef (Engelse link)  werd het leverbeschermende effect van een heetwaterextract van lotuswortel, aangevuld met taurine, bepaald. De bevindingen wezen uit dat toediening van het extract de activiteit van hepatische antioxidant enzymen aanzienlijk verhoogde. Dat beschermde de levers van zwaarlijvige ratten.

Voordelen voor de gezondheid van het hart

Een van de meest overvloedige voedingsstoffen in lotuswortel is kalium. Een half kopje gekookte wortel kan voorzien in 10% van de behoefte van volwassenen. Kalium helpt de bloeddruk te reguleren. Samen met vitamine C kan het helpen om hartziekten te voorkomen.

Kan helpen bij de behandeling van neusallergieën

Studies (Engelse link) bij muizen tonen aan dat lotuswortelpoeder de symptomen van neusallergie kan verminderen. De gesensibiliseerde muizen vertoonden meer ontstekingsremmende effecten als reactie op allergenen.

Is lotuswortel aan te bevelen voor een gezond dieet?

Ondanks de bevindingen die in dierproeven in laboratoria gevonden zijn, zijn meer studies bij mensen nodig. Dat zal precieze conclusies over de doses en effecten van het product mogelijk maken. Wat wel bevestigd is, is de gevarieerde hoeveelheid antioxidanten die het bevat. Al met al kun je dus met een gerust hart lotuswortel aan je dieet toevoegen!