Kenmerken van hormonale therapie

Iemand met de diagnose van een vorm van kanker die positieve hormoonreceptoren heeft, komt voor hormonale therapie in aanmerking. Hoe werkt deze behandeling? Wat zijn de bijwerkingen? Leer er in dit artikel meer over!
Kenmerken van hormonale therapie
Jael Garrido Dominguez

Geschreven en geverifieerd door de arts Jael Garrido Dominguez.

Laatste update: 09 augustus, 2022

Het is belangrijk om over kanker te praten om de kenmerken van hormonale therapie te bespreken. Dit komt omdat dit soort ziekte een groep complexe aandoeningen omvat. Zo heeft elk type kanker dus zijn eigen kenmerken, evolutie en behandeling.

Afhankelijk van het type zullen kankercellen anders reageren op hormonale prikkels die door het lichaam worden geproduceerd. Deze hormonen stimuleren de groei van kanker en dus vermenigvuldigen de kankercellen zich. Om deze reden is het noodzakelijk om de stimulatie van kankercellen met behulp van behandelingen zoals hormoontherapie te blokkeren.

Wat is hormonale therapie en wat zijn de kenmerken?

Dit is een vorm van kankerbehandeling waarbij de hormonen na toediening via de bloedbaan door het gehele lichaam verspreiden. Ze bereiken en beïnvloeden alle cellen in het lichaam en dus niet alleen de kankercellen.

Het belangrijkste kenmerk van hormoontherapie is dat het de werking van bepaalde hormonen vertraagt of blokkeert, waardoor de groei en deling van kwaadaardige cellen wordt vertraagd of gestopt.

De toepassingen van hormonale therapie

Vrouw met kanker in het ziekenhuis

Mensen met kanker ondergaan veel tests om te bepalen welk type ze hebben. Iemand met de diagnose van een kankervorm die positieve hormoonreceptoren heeft kan voor hormonale therapie in aanmerking komen. De meest voorkomende vormen van kanker met positieve hormoonreceptoren zijn borst- en prostaatkanker.

Hormoontherapie en borstkanker

Als we het specifiek over hormoonreceptor-positieve borstkanker hebben, dan hebben we het over een type dat op de stimulatie van een hormoon reageert dat oestrogeen wordt genoemd. In 80% van de gevallen van borstkanker in de wereld is er sprake van  oestrogeenhormoonreceptor-positieve borstkanker (Engelse link).

Oestrogeen is een hormoon dat van nature door de vrouwelijke eierstokken, bijnieren en vetweefsel wordt geproduceerd. Dit hormoon is onder andere verantwoordelijk voor de ontwikkeling van secundaire fysieke kenmerken van een vrouw en het beginnen van de menstruatie.

Hormoontherapie bij borstkanker is op het verkleinen van een tumor gericht, op het verminderen van het risico op het optreden van kanker na genezing en het helpen verminderen van de groeisnelheid van borstkanker in een gevorderd stadium. De geneesmiddelen die bij hormoontherapie voor borstkanker worden gebruikt werken via de volgende mechanismen:

  • Ten eerste, het verminderen van de hoeveelheid oestrogeen in het lichaam.
  • Ten tweede, het blokkeren van de werking van oestrogeen op de cellen.

Deze hormonale behandeling staat ook als anti-oestrogeentherapie bekend, omdat het doel van deze vorm van hormoontherapie bij borstkanker op het oestrogeen inwerkt.

Hormonale therapie en prostaatkanker

Prostaatkanker reageert op de stimulatie van andere hormonen, namelijk androgenen. Deze hormonen spelen bovendien, net als oestrogeen bij vrouwen, een belangrijke rol bij de ontwikkeling van de secundaire geslachtskenmerken van een man.

In tegenstelling tot borstkanker is de bepaling van hormoonoppervlaktereceptoren voor prostaatkanker niet nodig. De meeste prostaattumoren hebben namelijk androgeenhormoonreceptoren.

Hormoontherapie bij prostaatkanker heeft tot doel de aanmaak van testosteron te verminderen. Dit gebeurt dan ofwel door chemische of chirurgische castratie, of door de androgeenreceptoren van de tumorcellen te blokkeren.

Bijwerkingen van hormonale therapie

Roze lintje voor kanker

Over het algemeen kunnen mensen die hormoontherapie ondergaan bijwerkingen ervaren die met de afname of het ontbreken van een bepaald hormoon verband houden (Engelse link). Vrouwen met borstkanker die hormoontherapie krijgen, kunnen bijvoorbeeld het volgende verwachten:

Op dezelfde manier kunnen mannen die hormoontherapie tegen prostaatkanker ondergaan onder andere de onderstaande gevolgen, vervelende bijwerkingen en symptomen ervaren:

  • Verminderd seksueel verlangen
  • Impotentie
  • Osteoporose
  • Afname van spiermassa en ook gebrek aan fysieke kracht
  • Verhoogd cholesterolgehalte in het bloed
  • Diabetes
  • Gewichtstoename
  • Stemmingswisselingen
  • Vermoeidheid
  • Gynaecomastie (borstgroei)

Conclusie

Ten slotte is het belangrijk om te onthouden dat hormoontherapie een therapeutische optie is die artsen vaak bij borst- en prostaatkanker gebruiken. Dit komt omdat dit vormen van de ziekte zijn die door positieve hormoonreceptoren worden gekenmerkt. De arts of oncoloog moet hierbij altijd de voor- en nadelen evalueren.


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.



Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.