Burn-out-syndroom bij zorgverleners

Fysieke en mentale uitputting kan erg overweldigend worden wanneer zorgprofessionals dagelijks met stressvolle situaties te maken hebben.

In het moderne tijdperk dat gekenmerkt wordt door onverwachte pandemieën en overwerk, kan stress een dagelijks gevoel worden. Dat heeft uiteindelijk gevolgen voor de gezondheid van mensen. Blijf lezen om erachter te komen wat het burn-out-syndroom is, hoe het invloed heeft op zorgverleners. We gaan ook in op welke strategieën kunnen worden ingezet om de gevolgen van deze aandoening te verzachten.

Hoge cortisolniveaus tijdens lange werkuren kunnen ertoe leiden dat veel zorgverleners dit syndroom ervaren. Vanwege hun directe contact met patiënten en de grote betrokkenheid bij elk geval, genereren ze meestal grote emotionele uitputting die artsen en verpleegkundigen beetje bij beetje in een isolement brengt.

Wat is het burn-out-syndroom?

Volgens informatie van psychologe Christina Maslach (Engelse link) en psychologe Susan E. Jackson in hun Maslach Burnout Inventory Manual, wordt het burn-out-syndroom gedefinieerd als een progressief verlies van bezorgdheid en emotioneel gevoel ten opzichte van de mensen met wie men werkt. Het is iets dat ontmenselijking van de omgeving en isolatie van patiënten genereert.

Deze job burnout wordt gekenmerkt door drie negatieve gedragingen die de sociale relaties aantasten van degenen die eraan lijden.

Het eerste is emotionele uitputting, wat zowel lichamelijke als geestelijke vermoeidheid is; het tweede is depersonalisatie, wat leidt tot een betreurenswaardige verandering in de houding tegenover collega’s en mensen met wie men werkt; en ten slotte gebrek aan persoonlijke voldoening, waarbij lage productiviteit, verlies van motivatie en prikkelbaarheid opvallen.

Het is belangrijk om te verduidelijken dat geestelijk en emotioneel welzijn van het grootste belang zijn bij werknemers in de gezondheidszorg. Vanwege de ernst van de situaties die zich op een spoedeisende hulp voordoen, is gekwalificeerd personeel nodig om patiënten in staat te stellen rustig te blijven.  Ook wanneer ze te maken hebben met moeilijke mensen die de medische zorg complex maken.

Hoe begint het burn-out-syndroom?

Volgens sommige epidemiologische studies (Spaanse link) kan tot 25% van de verpleegkundigen aan deze aandoening lijden. Zware werkdruk, de ambiguïteit van de te vervullen rol, en de geringe waardering die ze voor hun werk krijgen, zijn slechts enkele van de wortels van dit grote probleem.

Andere factoren die stress en burn-out bij gezondheidsdeskundigen veroorzaken zijn onder meer het omgaan met moeilijke patiënten. Er zijn echter ook patiënten met ernstige ziekten die hun werk in diskrediet brengen of een onbeschofte houding aannemen.

Naast de beperkte tijd die aan elk geval kan worden besteed door onderbezetting, slechte relaties met hun ondersteunende teams en misbruik van werkschema’s door wereldwijde noodsituaties.

Als recent voorbeeld heeft de COVID-19 pandemie bewezen een uitdaging te zijn voor professionals in de gezondheidszorg, omdat het niet alleen ongekende werkstress in de moderne geschiedenis genereerde die onvermijdelijke medische burn-out veroorzaakte, maar ook veel verpleegkundigen en artsen achterliet in gevoelens van verdriet en depressie terwijl ze de miljoenen levens observeerden die door deze ziekte waren gestolen.

3 tips om het burn-out-syndroom bij professionals in de gezondheidszorg te voorkomen

Soms is stress een onvermijdelijk onderdeel van het leven. Er zijn echter verschillende tips die goed kunnen helpen om rustig te blijven. Ze kunnen helpen voorkomen dat we vervallen in opdringerige gedachten die onze werkdag alleen maar schaden.

Er zijn eenvoudige richtlijnen zoals je meer bewust zijn van je ademhaling. Maar ook een studie doen tot Master in Public Health om te leren hoe je met dit soort kwalen kunt omgaan en anderen kunt helpen ze te overwinnen.

Hier zijn enkele sleutels om het burn-out-syndroom te voorkomen.

1. Leer te ontspannen door je ademhaling te beheersen

Hoewel het gemakkelijker lijkt om het te lezen dan om het te oefenen, is het leren gebruiken van de ademhaling in je voordeel een geweldige levenstip. Probeer dus meerdere keren gedurende de dag een diepe, bewuste ademhaling te doen.

Bijvoorbeeld, voordat je naar het ziekenhuis gaat en je werkdag begint en voordat je een kantoor binnengaat om een nieuwe patiënt te zien, haal rustig adem om je te ontspannen en je aandacht te richten op een specifieke taak.

2. Probeer een gezond leven te leiden

Een gezond dieet, constante lichaamsbeweging en elke nacht minstens 7 uur rust zijn essentieel voor het vervullen van onze werkverantwoordelijkheden. Daarom, ook al is de dag soms wat belastend, maak tijd voor jezelf en beoefen goede gewoonten.

Onthoud dat er veel activiteiten zijn die ons helpen ons fysiek en emotioneel op te laden. Denk bijvoorbeeld aan een boek lezen, je inschrijven voor een nieuwe cursus, of delen met familie en vrienden.

3. Wees empathisch met anderen en isoleer jezelf niet in een bubbel

Alle gezondheidswerkers moeten als een team samenwerken om de snelste en meest efficiënte resultaten met hun patiënten te bereiken. Houd daarom in gedachten dat er kracht is in eenheid en dat je niet alleen staat tegen de wereld.

Isoleer je niet van anderen en probeer je in te leven in al je collega’s en patiënten. Soms is alles wat een zieke nodig heeft om zijn reis voort te zetten een oprechte glimlach van zijn zorgverleners.

Het burn-out-syndroom kan angst en depressie veroorzaken

Zoals de Spaanse Vereniging voor Psychiatrie meldt, moeten zorgverleners voor zichzelf zorgen. Dit is een voorwaarde om voor anderen te kunnen blijven zorgen en gezondheid te verspreiden.

Er zullen zich soms situaties voordoen die kortstondige stress genereren. Toch is het belangrijk om met deze episodes om te gaan om niet te vervallen in emotionele uitputting die angst en depressie kan veroorzaken en zo hun werk zo goed mogelijk te kunnen uitvoeren.