Autofobie, de angst om eenzaam te zijn

Alleen zijn kan gezond en verrijkend zijn, maar voor sommige mensen is het ondraaglijk. Dit is het geval voor mensen met autofobie. In het artikel van vandaag zullen we deze aandoening en de gevolgen ervan bespreken.
Autofobie, de angst om eenzaam te zijn
Elena Sanz

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Elena Sanz.

Laatste update: 07 november, 2022

Autofobie komt in tegenwoordig vrij veel voor. Deze aandoening komt voor bij mensen die veel angst ervaren op momenten waarop ze alleen zijn. Alleen zijn voelt als een straf en gezelschap wordt uiteindelijk een noodzaak voor degenen die bang zijn om alleen te zijn.

Zoals je wellicht al weet, genieten sommigen van eenzaamheid, terwijl anderen het juist proberen te vermijden. Sommigen genieten echt van momenten van rust en introspectie, en er zijn momenten dat het het gezelschap van anderen ongemakkelijk kan zijn.

Wat vind jij leuk om te doen op je vrije dagen? Zijn het kansen om uit te rusten en jezelf te verwennen? Of raak je in paniek en ga je juist op zoek naar gezelschap? Voor velen van ons is het nogal ongemakkelijk om alleen te zijn. Dit ongemak bereikt echter voor een kleine groep mensen een ernstig niveau.

Wat is autofobie?

De term autofobie betekent ‘angst voor zichzelf’. Het gaat echter niet per se om bang te zijn voor de eigen aanwezigheid, maar om helemaal alleen te zijn. Met andere woorden, deze mensen kunnen er niet mee omgaan ​​om zich eenzaam te voelen. Deze aandoening valt onder de categorie fobie en dit zijn de symptomen:

  • Er is een intens irrationele angst om op een bepaald moment alleen te zijn.
  • De persoon vermijdt het op alle mogelijke manieren om alleen te zijn en voelt zich echt ziek als hij geen gezelschap kan vinden.
  • Irrationele angst en onrust belemmeren het dagelijks functioneren van het individu en hebben invloed op sociaal, persoonlijk en professioneel niveau.
  • De symptomen duren langer dan zes maanden.

Hoe manifesteert autofobie zich?

Eenzaam mens

De hierboven genoemde symptomen, typisch voor autofobie, zijn in feite dezelfde symptomen als bij een angststoornis en manifesteren zich op verschillende manieren. Zo treden meestal de volgende problemen op:

  • Er zijn disfunctionele gedachten op cognitief niveau die verband houden met alleen zijn. Iemand kan denken dat hij in gevaar verkeert (van een aanval of een ongeval) en maakt zich zorgen dat er niemand zal zijn als hij hulp nodig heeft en dat hij als gevolg daarvan zal sterven.
  • Er is echter ook een bepaald onderdeel van angst om genegeerd of afgewezen te worden. Dit treedt meestal op bij mensen die een grote behoefte aan goedkeuring hebben.
  • De angst om alleen te zijn is een kenmerk van dit tijdperk waarin de meesten van ons hyperverbonden zijn.
  • Ook zijn er lichamelijke symptomen op fysiologisch niveau, zoals tachycardie, hartkloppingen, zweten, duizeligheid en diverse pijnen.
  • Op gedragsniveau vermijdt iemand met autofobie het alleen zijn en zal hij proberen er zo snel mogelijk en op alle mogelijke manieren aan te ontsnappen.

Wat zijn de oorzaken van autofobie?

De oorzaken van autofobie zijn niet helemaal duidelijk en variëren afhankelijk van het specifieke geval. De oorsprong is meestal een directe ervaring (Engelse link) waarin iemand alleen was in een gevaarlijke situatie. Bijvoorbeeld als er sprake is geweest van een traumatische ervaring terwijl er niemand in de buurt was.

Daarnaast is plaatsvervangend leren is ook een veel voorkomende triggers voor angst. Dit kan bijvoorbeeld optreden na het zien van de negatieve gevolgen van eenzaamheid bij iemand anders.

Zoals we al eerder zeiden, komt autofobie in dit tijdperk veel voor, ook al manifesteert het zich niet bij iedereen zo intens. We leven in een individualistische, concurrerende samenleving die onafhankelijkheid bevordert. Het is een cultuur die zelden introspectie toelaat.

We zijn gewend aan hectische ritmes en overdreven stimulerende omgevingen. Nieuwe technologieën en elektronische apparaten houden ons te allen tijde in contact met anderen of worden afgeleid door externe informatie. Daarom luisteren of kijken we meestal niet naar onszelf, dus we kennen onszelf niet echt.

We zijn er niet aan gewend om in contact te zijn met ons innerlijk en we voelen ons ongemakkelijk als we dat wel zijn. Een dergelijk ongemak wordt een echte angst voor mensen met autofobie.

De oorsprong van autofobie is niet altijd duidelijk en er moet een psychologische benadering zijn om complicaties te voorkomen.

Het is essentieel om te leren om alleen te zijn

Vrouw op een schommel

De gevolgen van autofobie gaan verder dan het ongemak en de angst die het bij iemand veroorzaakt. In feite kan het onvermogen om alleen te zijn leiden tot emotionele afhankelijkheid en andere schadelijke relaties. Ook kan overmatige behoeftigheid onze emotionele banden juist verbreken.

  • De belangrijkste behandeling voor autofobie is het oefenen om alleen te zijn (Spaanse link). Het omvat de geleidelijke blootstelling van iemand aan situaties waarin hij of zijn alleen is.
  • Het is ook belangrijk om een cognitieve herstructurering van de disfunctionele gedachten uit te voeren. Op die manier kunnen de gedachten worden vervangen door andere die beter aangepast en geschikt zijn.
  • Ook kan het aanleren van enkele technieken om de activering te beheersen om de angst te reguleren nuttig zijn voor iemand die aan deze aandoening lijdt.

Tot slot willen we stellen dat alleen zijn een veel voorkomende en gezonde omstandigheid is die we zonder problemen moeten kunnen verdragen. Bovendien is alleen zijn een geweldige kans om contact met onszelf te maken en onze emotionele gezondheid te verbeteren. Dus waarom zou je er niet van profiteren en er optimaal van genieten?


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • Bonet, J. I. C. (2001). Tratamientos psicológicos eficaces para las fobias específicas. Psicothema13(3), 447-452.
  • Tortella-Feliu, M., & Fullana, M. A. R. (1998). Una revisión de los estudios retrospectivos sobre el origen de las fobias específicas. Psicología conductual6(3), 555-580.

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.