Zijn soja-eiwitten goed of slecht voor je gezondheid?

In dit artikel ontdek je of de controverse rond soja-eiwitten op wetenschappelijk bewijs is gegrondvest, terwijl we de voordelen en mogelijke risico’s analyseren op basis van diverse studies. Klinkt interessant? Mis het niet!

Je kunt soja-eiwitten op verschillende manieren eten, of het nu in de vorm van sojabonen is of een verscheidenheid aan producten op basis van soja, zoals tofu of sojamelk. Er is echter enige controverse over de gezondheidsvoordelen van soja-eiwitten.

Veganisten en vegetariërs halen een deel van hun eiwitten uit soja en sojaproducten. De vraag is echter of soja-eiwitten eigenlijk wel goed voor je gezondheid zijn. In dit artikel bespreken we een aantal wetenschappelijk onderzoeken naar dit onderwerp.

De voedingswaarde van soja

Soja levert eiwitten met een hoge voedingskwaliteit. In feite bevat het de negen verschillende aminozuren die essentieel zijn voor je lichaam. Dat is precies wat het een fundamenteel voedingsmiddel maakt voor veganisten en vegetariërs. Gekookte sojabonen leveren per 100 gram:

• 127 calorieën
• 12 gram eiwit
• 5,5 gram vet
• 10 gram koolhydraten
• 4 gram voedingsvezels

De beste manier om van de voordelen te profiteren van soja-eiwitten is het eten van hele sojabonen of producten die hiervan gemaakt zijn, zoals tempeh, miso of tofu. Deze producten bevatten geen toegevoegde suikers en vetten.

Poeder van soja-eiwitten

Poeder van soja-eiwitten wordt gemaakt van ontvette sojabonen om de voedingsvezels en suikers te verwijderen. Het wordt gebruikt voor het verrijken van smoothies en shakes om meer eiwitten binnen te krijgen.

Als je naar de voedingswaarde van dit product kijkt zul je zien dat de voedingswaarde per 28 gram (dat zijn 2 schepjes poeder) overeen komt met:

• 95 calorieën
• 1 gram vet
• 2 gram koolhydraten
• 1,6 gram vezels
• 23 gram eiwit
• 25% van je aanbevolen dagelijkse hoeveelheid ijzer
• 22% van je aanbevolen dagelijkse hoeveelheid fosfor
• 21% van je aanbevolen dagelijkse hoeveelheid magnesium

Poeder van soja-eiwitten is dus een goede bron van eiwitten. Het bevat echter ook fytaten, een bestanddeel dat je opname van mineralen juist kan verminderen.

De controverses omtrent soja-eiwitten

Er is veel controverse rond soja en dan met name of het goed of slecht voor je gezondheid is. De critici van soja-eiwitten richten zich op twee componenten: isoflavonen en fyto-oestrogenen.

In het verleden werden deze stoffen geassocieerd met de groei van kankercellen en problemen met zowel de vruchtbaarheid als de schildklier. Wij willen echter graag bespreken wat de wetenschap inmiddels heeft onderzocht.

Soja en kanker

In 2010 concludeerde een onderzoek (Engelse link) dat vrouwen die hun hele leven een matige hoeveelheid soja hadden geconsumeerd, een lager risico op borstkanker hadden dan degenen die het niet aten.

Het is ook de moeite waard om te benadrukken dat in hetzelfde onderzoek geen verband werd gevonden tussen een hoger risico op borstkanker en de matige consumptie van isoflavonen.

De relatie tussen soja en vruchtbaarheid

Soja-eiwitten zit vol met fyto-oestrogenen, een verbinding die lijkt op gewone oestrogenen. Deze fyto-oestrogenen zijn echter van plantaardige afkomst. Het eten ervan wordt onder andere geassocieerd met veranderingen van de hormoonspiegels.

Onderzoeken hebben geen bewijzen gevonden die de verlaging van testosteron door sojaconsumptie ondersteunen. Integendeel, ze hebben geen veranderingen waargenomen bij mannen die soja consumeren.

Schildklierproblemen en soja

De volgende zorg over regelmatige consumptie van soja die we vandaag willen bespreken is of het een toename van schildklierproblemen kan veroorzaken.

Hoewel de meeste onderzoeken geen directe relatie tussen de twee hebben gevonden, vond een onderzoek uit 2011 een toename van de progressie van subklinische hypothyreoïdie (Engelse link), naar openlijke hypothyreoïdie bij mensen die regelmatig soja eten. Desondanks zijn er nog niet genoeg onderzoeken gedaan om een definitieve conclusie te trekken.

Als je lijdt aan hypothyreoïdie, vraag dan je arts om advies voordat je besluit om je inname van soja-eiwitten te verhogen. Mogelijk moet je schildkliermedicatie aangepast worden op basis van de verandering van je dieet.

Genetisch gemodificeerd voedsel

Ten slotte bestaat er controverse over het feit dat sojaproducten vaak genetisch gemodificeerd zijn. Tot op heden is er echter geen wetenschappelijk bewijs dat er ongunstige gezondheidseffecten zijn wanneer je genetisch gemodificeerde soja vergelijkt met niet-gemodificeerde soja.

De voordelen van soja-eiwitten

Het opnemen van soja-eiwitten in je dieet kan veel gezondheidsvoordelen opleveren. We willen graag een aantal van deze mogelijk voordelen voor je op een rij zetten:

• Een verlaging van slechte cholesterol (LDL) en een verhoging van goede cholesterol (HDL).
• Sommige studies koppelen regelmatige consumptie van soja aan een verlaagd risico op borstkanker.
• Regelmatige consumptie kan mogelijk het risico op prostaatkanker verminderen.
• Soja is een uitstekende bron van plantaardige eiwitten, perfect voor mensen die geen dierlijke eiwitten eten in verband met gezondheidsproblemen of persoonlijke overtuiging.
• Het kan mogelijk ook de symptomen van de menopauze helpen verminderen. Op dit moment zijn de gegevens op dit punt echter niet doorslaggevend.

Soja-eiwitten biedt dus vele voordelen voor je lichaam en op dit moment is het niet bewezen dat dit tot het ontstaan van bijwerkingen leidt. Als jij je sojaconsumptie wilt verhogen, neem dan contact op met je arts of diëtist. Zij kunnen je het beste advies over dit onderwerp geven.