Wereld Bloeddonordag helpt levens redden

Wereld Bloeddonordag vindt elk jaar op 14 juni plaats, georganiseerd door de leiding van de Wereldgezondheidsorganisatie. Het thema voor dit jaar was "Veilig bloed voor iedereen."
Wereld Bloeddonordag helpt levens redden

Laatste update: 31 oktober, 2020

Elk land ter wereld viert op 14 juni de Wereld Bloeddonordag. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) stelde de datum vast ter ere van de wetenschapper Landsteiner (Engelse link), en zij wilden de boodschap van bloeddonatie versterken.

Karl Landsteiner was een Oostenrijkse bioloog die op 14 juni 1868 werd geboren. Hij werd bekend in de wetenschap toen hij ontdekte hoe hij bloedgroepen kon typeren op basis van het ABO-systeem. Voor zijn ontdekking ontving hij in 1930 de Nobelprijs voor de Fysiologie of Geneeskunde.

Voor Wereld Bloeddonordag is er altijd een motto: “Veilig bloed voor iedereen” was het motto dat voor 2020 werd gekozen. Het doel is om het bewustzijn te vergroten over de veiligheidsmaatregelen die de wereld moet nemen om bloed te winnen, op te slaan en over te dragen van persoon tot persoon.

Je moet in gedachten houden dat bloed een element is dat we niet kunstmatig kunnen produceren. De enige manier om deze stof aan iemand in nood toe te dienen is dus door middel van donaties.

Wat betekent het om veilig bloed te verkrijgen?

De Wereld Bloeddonordag onderstreept niet alleen de inzet van de donateurs, maar ook het werk van de bloedbanken die het beheren en bewaren van monsters. De veiligheid van het bloed, zodat de ontvangende patiënten nergens mee geïnfecteerd raken, is de sleutel tot het proces.

Veilig bloed is bloed dat geen pathogene micro-organismen bevat en geen giftige stoffen bevat. Hiermee bedoelen we in dit geval:

  • virussen
  • bacteriën
  • schimmels
  • parasieten

Enkele decennia geleden was de overdracht van ziekteverwekkers in gedoneerd bloed een groot probleem. Er waren gevallen van hepatitis C en de ziekte Chagas als gevolg van het gebrek aan bioveiligheid bij transfusies.

Gelukkig zijn de controle- en detectiesystemen voor bacteriën in gedoneerd bloed sindsdien sterk verbeterd. Momenteel kunnen laboranten na het ontvangen van bloeddonaties testen op meerdere ziekten. Ze testen meestal op:

  • hepatitis
  • HIV
  • syfilis
  • de ziekte van Chagas
  • brucellose

Laboratoria gooien elk bloed dat positief test voor ziekte weg. Tegelijkertijd houdt het protocol in dat de donor op de hoogte wordt gebracht, zodat hij de bijbehorende diagnose en de daaropvolgende behandeling kan krijgen.

Witte en rode bloedcellen

Veilig bloed is ook gratis

Wereld Bloeddonordag herinnert ons aan het vrijwillige karakter van de donatie. Niemand kan ons dwingen om te doneren en we mogen ook geen financiële beloning krijgen (Engelse link) om dat te doen. Het op de markt brengen van bloeddonaties is in alle landen illegaal.

Daarom hangt de veiligheid ook af van het overheidsbeleid dat wordt gevoerd om de privacy en integriteit  van de donoren te beschermen. De handeling moet vrijwillig en onbaatzuchtig zijn en mag niet onderworpen zijn aan betaling of winst.

Dit is echter moeilijk in de mondiale economische context. De meeste bloeddonaties zijn gericht op landen met een hoog inkomen, waardoor er voor de rest van de bevolking minder beschikbaar is en de commercialisering wordt bevorderd.

Wie kan een bloeddonor zijn?

Hoewel donaties in de hele bevolking worden aangemoedigd, gelden er bepaalde beperkingen om de gezondheid van de donoren te beschermen.

Bovendien zijn er, om de kwaliteit van het opgeslagen monster te garanderen, groepen mensen die geen bloed mogen geven, zoals gezondheidswerkers. Dit komt omdat zij onbewust een ziekte kunnen krijgen door blootstelling in hun dagelijks werk.

Donoren mogen ook niet veel overgewicht hebben. Daarnaast is het zo dat alleen mensen tussen 18 en 65 jaar oud bloed mogen geven. Dit komt door wettelijke redenen en mogelijke bijwerkingen, die de neiging hebben om te verschijnen in degenen die te jong of te oud zijn, hoewel ze minimaal zijn.

Iemand mag niet meer dan drie tot vier keer per jaar bloed geven. Dit is gebaseerd op de vervangingstijd van rode bloedcellen, die ongeveer drie maanden bedraagt. De afstand tussen de donaties geeft het beenmerg genoeg tijd om te herstellen.

Over het algemeen voert iemand van een deskundig team het eerste gesprek om de levensvatbaarheid van de donatie vast te stellen. Iemand kan doneren zodra hij of zij aan de gestelde eisen voldoet.

Iemand doneert bloed bij de bloedbank

Wereld Bloeddonordag en levensreddend bewustzijn

Het lijkt misschien niets bijzonders om bloed te doneren. Dankzij bloedbanken is het echter mogelijk om de overlevingskansen bij gecompliceerde chirurgische ingrepen te verbeteren en aangeboren hematologische aandoeningen te behandelen.

De Wereld Bloeddonordag gaat over solidariteit en erkenning van mensen die om anderen geven. Velen van ons kunnen donor zijn en zo een steentje bijdragen. Ook je zou een bloedbank kunnen benaderen, zij zouden je hierover kunnen adviseren. 


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • Cuadros-Aguilera, Pol. “Salus Populi, principio de no lucro y deber cívico de donar sangre.” Revista de bioética y derecho 40 (2017): 115-124.
  • Cabana, Araceli Faraldo, María Pérez Galán, and Sara Asensio Arredondo. “Motivaciones para donar sangre entre el personal sanitario.” RECIEN: Revista Electrónica Científica de Enfermería 14 (2017): 2.
  • Hernández, MA Puig. “La donación de sangre. Historia y crítica de su regulación.” Revista de Derecho UNED 23 (2018): 801-805.
  • Aguirre, Sofía, Agustín Bazzani, and Mauro Casciati. “La problemática de la donación de sangre voluntaria no remunerada.” Evidência: Actualización en la Práctica Ambulatoria 16.1 (2013): 2-4.

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.