Wat zijn tandplakverklikkers? Lees er hier alles over

Bacteriële tandplakverklikkers worden gebruikt om de mondhygiëne te verbeteren. In dit artikel vertellen we je welke soorten er beschikbaar zijn en hoe en wanneer je ze kunt gebruiken.
Wat zijn tandplakverklikkers? Lees er hier alles over

Laatste update: 18 november, 2021

Misschien weet je niet zeker waarvoor tandplakverklikkers worden gebruikt en hoe je ze moet gebruiken. In dit artikel vertellen we je alles wat je over deze stoffen moet weten die vlekken op de biofilm van je tanden maken.

Bacteriële plaque, ook wel biofilm genoemd, is een dunne, doorschijnende, plakkerige laag gevormd door bacteriën en suikers die zich ophopen en die zich aan tandoppervlakken hechten. Wanneer het zich vormt, dan is het mogelijk niet zichtbaar voor het blote oog.

Als het niet goed wordt verwijderd door te poetsen, dan hoopt het zich op, wordt het geelachtig wit en krijgt het gebied een ruwe textuur. Het bouwt zich meestal op op de hals van de tanden en rond orthodontische apparaten, twee gebieden die tijdens routines voor mondhygiëne moeilijk toegankelijk zijn.

De aanwezigheid en opbouw van tandplak kan in je mond verschillende problemen veroorzaken, zoals gaatjes, gingivitis en een slechte adem. Het is daarom zo belangrijk om er helemaal vanaf te komen. Dit is waar tandplakverklikkers goed van pas komen. Ze kunnen een grote hulp zijn als het om mondhygiëne gaat.

Wat zijn tandplakverklikkers?

Zoals eerder vermeld, wanneer tandplak zich op je tanden vormt, dan is het transparant. Dit maakt het moeilijk om te zien en kan ervoor zorgen dat de tand ten onrechte schoon lijkt. Tandplakverklikkers zijn stoffen die de biofilm kleuren om deze zichtbaar te maken (Engelse link). Op deze manier is het gemakkelijker te verwijderen.

Als je weet waar de tandplak zich bevindt, dan weet je welke delen van je mond meer aandacht nodig hebben. Zo kun je jouw hygiënetechnieken verbeteren. Deze middelen zijn zeer nuttig in preventieve routines en als motivatie voor het belang van mondzorg.

Kenmerken van tandplakverklikkers

Tandarts haalt tandplak weg

Tandplakverklikkers bevatten speciale kleurstoffen die de biofilm rood, roze of paars kleuren om deze zichtbaar te maken. Ze zijn gemaakt met verschillende stoffen zoals erytrosine, fuchsine, natriumfluoresceïne, phloxine of malachietgroen.

Ze zijn er in verschillende vormen, die we hieronder zullen bespreken. De belangrijkste kenmerken van effectieve tandplakverklikkers zijn onder andere de volgende eigenschappen:

  • Gebruiksvriendelijk.
  • Irriteert de mond niet.
  • Biocompatibel en in water oplosbaar.
  • Prikt niet in het tandvlees en bevat geen allergenen.
  • Aangename smaak.
  • Kleurcontrast: de intensiteit van de kleur moet variëren om onderscheid tussen nieuwe en oude plaque te maken.
  • De kleuring lang genoeg aanhoudt.
  • Gemakkelijk te verwijderen na gebruik.

Misschien ook interessant om te lezen:
Tandplak bestrijden met deze eenvoudige huismiddeltjes

Soorten tandplakverklikkers

Zoals reeds vermeld, zijn er verschillende soorten tandplakverklikkers verkrijgbaar. Dit betekent dat je de meest geschikte optie voor jouw specifieke behoeften kunt kiezen. Hier vertellen we je over de meest voorkomende soorten.

Kauwtablet

Dit zijn tabletten waarop je kauwt totdat ze volledig zijn opgelost. Aangezien het speeksel dat je mond heeft geproduceerd circuleert, moet je 3 of 4 keer met water spoelen. Kijk dan eens naar je gebit.

Ze kleuren de plaque rood. Er zijn daarnaast de bekende tweekleurige tabletten, die de oudste plaque blauw en de meest recente violetrood kleuren.

Tegenwoordig worden ze niet zo veel gebruikt omdat de kleur lang op de tanden blijft zitten. Het is bovendien moeilijk om de hele mondholte te bevlekken. De effectiviteit hangt sterk af van de vaardigheid van de patiënt om ze te gebruiken.

Gelverklikker

Dit type tandplakverklikker is voor professioneel gebruik. Tandartsen gebruiken het in hun praktijk en brengen het met microborstels of sponzen aan.

Het is erg handig om het risico op gaatjes bij een patiënt te bepalen. De gel kleurt namelijk de verschillende vormen van tandplak in drie verschillende tinten:

  • Nieuw tandplak: rood-roze kleur
  • Oud tandplak: blauw
  • Zuur tandplak: lichtblauw

Vloeistofverklikker

Dit is een zeer eenvoudige methode om thuis te gebruiken. Plaats 2 of 3 druppels van het product in je mond, beweeg je speeksel een minuut over al je tanden en spoel daarna om het overtollige verklikker te verwijderen. Het is verkrijgbaar in twee soorten:

  • Eén kleur: bevlekt alle tandplak in één kleur.
  • Twee kleuren: het kleurt oude plaque blauw en recentere plaque rood.

Naast het verkleuren van de tanden, kleurt het de tong en het tandvlees, dus het is het beste om het te gebruiken voordat je naar bed gaat. Tandartsen gebruiken in hun klinieken ook een lichtgevoelige vloeistof.

Dit laatste is anders omdat het alleen zichtbaar is wanneer het door een speciaal licht wordt beschenen. Het voordeel is dat er aan het einde van het bezoek geen residu zichtbaar is.

Spoelingen

Dit zijn een van de meest populaire tandplakverklikkers voor thuisgebruik, omdat ze erg handig en gebruiksvriendelijk zijn. Gewoon thuis met 2 theelepels vocht spoelen voordat je je tanden poetst, zoals een mondwater. Spoel gedurende 30 seconden en nadat je het hebt uitgespuugd, zie je de bevlekte plaque.

Hoe moet je tandplakverklikkers gebruiken?

We hebben al over het gebruik van elk van de verschillende soorten tandplakverklikkers gesproken. Bij allemaal is het de bedoeling om de kleurstof met je speeksel te mengen zodat het zich over alle tandoppervlakken verspreidt.

De tijd die je het in je mond moet houden staat op de verpakking en in een aantal gevallen moet je meerdere keren met water spoelen om het overschot te verwijderen. Daarna kun je de verkleurde tandoppervlakken zien, die je laten zien aan welke gebieden je bij het poetsen wat meer aandacht moet besteden.

Je moet grondig poetsen totdat alle bevlekte gebieden verdwenen zijn. Nadat je klaar bent, moet je meerdere keren spoelen om alle kleurstof te verwijderen. Het is het beste om het ‘s avonds te gebruiken, voordat je naar bed gaat, omdat er ook vlekken op je tong en tandvlees kunnen zitten.

Wanneer moet je ze gebruiken?

Tanden met een beugel poetsen

We hebben het al over het doel van tandplakverklikkers gehad: zodat je dat laagje van bacteriën kunt zien die zich op tandoppervlakken ophoopt en die onzichtbaar is voor het blote oog. Dit maakt het makkelijker om je tanden schoon te maken, omdat je kunt zien welke plekken schoongemaakt moeten worden.

Ze kunnen voor het poetsen worden gebruikt om te laten zien op welke gebieden je je moet concentreren. De verklikker begeleidt je techniek zodat je grondig en correct poetst (Engelse link).

Als alternatief kun je ze gebruiken na het poetsen van je tanden zoals je gewend bent. Hiermee kun je de effectiviteit van je poetsbeurt evalueren en zien aan welke gebieden je meer aandacht moet besteden.

Tandplakverklikkers zijn daarnaast een product dat mensen motiveert om beter te poetsen (Spaanse link). Vooral in het geval van kinderen, die misschien niet begrijpen hoe belangrijk het is om iets te poetsen dat er schoon uitziet. Ze voegen ook een beetje plezier en speelsheid aan de mondhygiëne toe.

Zowel kinderen als volwassenen kunnen ze gebruiken en ze werken op de oppervlakken van natuurlijke tanden en aan restauraties, kunstgebitten, orthodontische apparaten en implantaten.

Ze zijn erg handig voor orthodontische patiënten om de plaque te visualiseren die zich rond de beugel ophoopt. Het is vaak moeilijk om de borstel in alle kleine ruimtes ertussen en erachter te krijgen.

Misschien ook interessant om te lezen:
8 tips voor mensen met een beugel

Een goede aanvulling op je routine voor mondhygiëne

Nu weet je waar tandplakverklikkers voor zijn. En hoewel je ze niet elke dag hoeft te gebruiken, kun je je mondhygiëne verbeteren door de plaatsen waar bacteriën zich ophopen te visualiseren.

Je tandarts kan je adviseren over hoe je ze moet gebruiken en op welke tijden. Ze zijn gemakkelijk in apotheken te vinden en je kunt het type kiezen dat je verkiest.

Het is de moeite waard om over dit hulpmiddel voor een goede mondhygiëne na te denken. Dat goede mondzorg veel ziektes voorkomt en je een stralende glimlach geeft, dat weet je al.


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • Casado Gómez, Inmaculada, et al. “Entrenamiento del alumnado en la evaluación de la higiene oral con cultivos microbianos y revelador de placa previo y posterior al cepillado bucodental y para educación sanitaria.” (2019).
  • Ames Quincho, Gabriela Luz. “Eficacia del control de placa bacteriana de los pacientes con tratamiento ortodoncico que acuden a la especialidad de ortodoncia y ortopedia maxilar de la universidad privada Norbert Wiener-Lima 2017.” (2018).
  • Chiliquinga Macias, Jorge Adrian. Efectividad del cepillado escolar supervisado en el control de placa bacteriana. BS thesis. Universidad de Guayaquil. Facultad Piloto de Odontología, 2020.
  • de Sousa, Rui Sérgio Henriques Mota. “Comparação da eficácia do revelador de placa com método físico de descolamento.” (2019).
  • Namrata, M., Nandhini G. Ashok, and Dhanraj Ganapathy. “A survey of knowledge, attitude, and practice toward disclosing agents among dental students: A prospective study.” International Journal of Orofacial Research 2.2 (2017): 48.
  • Datta, Dipayan, et al. “Disclosing solutions used in dentistry.” World J Pharm Res 6.6 (2017): 1648-56.
  • Mensi, Magda, et al. “Plaque disclosing agent as a guide for professional biofilm removal: A randomized controlled clinical trial.” International journal of dental hygiene 18.3 (2020): 285-294.
  • Fasoulas, Aristeidis, et al. “Detection of dental plaque with disclosing agents in the context of preventive oral hygiene training programs.” Heliyon 5.7 (2019): e02064.
  • Parry, Joshua A., et al. “Disclosing agents for the intraoperative identification of biofilms on orthopedic implants.” The Journal of arthroplasty 32.8 (2017): 2501-2504.

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.