Wat zijn insulinepompen? Ontdek het hier

Een insulinepomp wordt meestal gebruikt om gevallen van type 1 diabetes mellitus te reguleren, vooral bij mensen die geen goede glykemische controle krijgen. Wij leggen uit hoe het werkt.

Insulinepompen zijn apparaten die worden gebruikt om in bepaalde gevallen de bloedsuikers van mensen met diabetes mellitus te reguleren. Insuline is het molecuul dat ervoor zorgt dat glucose de lichaamscellen kan binnendringen. Glucose is op zijn beurt de fundamentele voedingsstof die cellen voor energie nodig hebben.

Wat er bij diabetes type 1 gebeurt, is dat het lichaam geen insuline kan aanmaken. Als gevolg hiervan stijgt de bloedglucosespiegel tot boven de juiste concentratie. Dit is de oorzaak van de symptomen en complicaties van de ziekte.

Een insulinepomp is erg handig voor mensen met een slechte glucoseregulatie of voor mensen die meer flexibiliteit in hun routine nodig hebben, zoals sporters. In dit artikel leggen we uit hoe ze werken en wat hun voor- en nadelen zijn.

Hoe werkt een insulinepomp?

Een insulinepomp is een klein apparaatje dat is geprogrammeerd om insuline onder de huid toe te dienen. Het wordt ook wel een continu subcutaan insuline-infuusapparaat genoemd.

Voor veel mensen met diabetes, met name voor mensen met type 1, is de behandeling op het toedienen van insuline door middel van subcutane injecties gebaseerd. Het probleem is dat patiënten strikte controleroutines moeten volgen om ongecontroleerde glucosespiegels te voorkomen.

De insulinepomp, zoals uitgelegd in een artikel van de Clínica Universidad de Navarra (Spaanse link), dient automatisch basale en pre-maaltijdinsuline toe. Het vermijdt dat de patiënt de injecties moet zetten.

Dit apparaat is volgens de specifieke behoeften van de patiënt geprogrammeerd. Met andere woorden, de doses en frequentie van toediening zijn geprogrammeerd op basis van eerder opgedane ervaringen met de reacties van de patiënt.

Onderdelen van een insulinepomp

Insulinepompen, zoals hierboven vermeld, zijn kleine apparaten. Het is belangrijk om nogmaals te benadrukken dat het geen slimme apparaten zijn. Ze moeten voorgeprogrammeerd zijn om hun functie uit te voeren.

De pomp werkt met behulp van een kleine elektromotor. Deze motor duwt via een soort zuiger de insuline het weefsel in. Volgens een artikel in Diabetes Education Online (Engelse link) bevatten de meeste pompen een reservoir met insuline, een batterij, een display en het pompmechanisme.

Bij gebruikers van insulinepompen wordt de insuline via een dunne katheter met een tefloncanule in het onderhuidse weefsel gespoten. Ze kunnen de insulinepomp zelf aan een daarvoor bestemde riem dragen of zelfs in een zak dragen.

Wanneer zijn insulinepompen nodig?

Een insulinepomp kan nodig zijn om de controle over de bloedsuikers bij iemand met type 1 diabetes te verbeteren. Zoals in een artikel van Medtronic wordt uitgelegd (Spaanse link), zijn ze vaak nuttig wanneer een patiënt geen goede glucoseregulatie kan bereiken ondanks dat hij al intensief wordt behandeld.

Veel patiënten die zichzelf regelmatig insuline moeten inspuiten ervaren frequente episodes van hypoglykemie. Dit is ook een indicator van slechte controle, dus de pomp kan dan nuttig zijn. Denk bijvoorbeeld aan mensen die:

• lage doses insuline nodig hebben.
• die flexibiliteit in hun routine nodig hebben, bijvoorbeeld door onregelmatige diensten.
• niet de aandacht kunnen schenken die nodig is om insuline op de conventionele manier te injecteren. Dit is bij veel topsporters het geval.
• zwanger willen worden.
• aan diabetische neuropathie lijden. Zij komen ook voor deze behandeling in aanmerking.

Een insulinepomp vereist echter dat de patiënt aan bepaalde eisen voldoet. Het is essentieel dat deze betrokken is bij het ziektebeheer en geïnteresseerd is in een goede glykemische controle. De patiënt moet bovendien in staat zijn om t e leren om de pomp te bedienen en dagelijkse bloedglucosecontroles uitvoeren.

Voordelen van insulinepompen

Insulinepompen hebben tal van voordelen, zoals een artikel vermeldt (Spaanse link). Ze maken een zeer efficiënte controle van de insulinedosis mogelijk. Daarnaast hoeft er niet steeds geprikt te worden als er een kleine hoeveelheid insuline nodig is, wat in het geval van kinderen erg handig is.

Mensen met diabetes kunnen bovendien de basale insulinesnelheid inprogrammeren, op verschillende snelheden en afhankelijk van het tijdstip van de dag. Deze kan bijvoorbeeld ‘s morgens een hogere stand dan ‘s nacht. Dit vermindert het risico op  een nachtelijke hypoglykemie.

Insulinepompen maken het ook mogelijk om tijdelijke wijzigingen in de toediening van de basale insuline aan te brengen. Dit is erg handig voor variaties in routine. Als je bijvoorbeeld op reis gaat, omdat dit veranderingen in het dieet kan forceren.

Nadelen

Hoewel het lijkt alsof insulinepompen alleen maar voordelen hebben, is de waarheid dat er ook een aantal nadelen zijn. Om te beginnen zijn het uitwendige apparaten die via de katheter permanent met het lichaam verbonden moeten blijven.

Ze kunnen nooit worden verwijderd, zelfs niet om te slapen. Veel mensen voelen zich daarom ongemakkelijk en gebonden aan het apparaat voelen. Een aantal van hen zijn bovendien ook van mening dat het een esthetische impact heeft, omdat het door kleding kan worden opgemerkt.

Daarnaast kan de katheter verstopt raken en de pomp zelf kan defect raken. Dit betekent dat de patiënt op dat moment de  controle over de bloedsuikers verliest. Het is daarom voor de mensen die de pomp dragen ook belangrijk om regelmatig dagelijkse tests uit te voeren om de bloedsuiker te bepalen.

Zorg en aanbevelingen

Insulinepompen vereisen ook dat de patiënt zich bewust is van zijn ziekte en verantwoordelijk is voor de behandeling ervan. Dit komt omdat er een reeks maatregelen nodig zijn om voor het apparaat te zorgen.

Zoals uitgelegd door het Diabetes Fonds (Spaanse link), moet de onderhuidse katheter elke 2 tot 3 dagen worden vervangen. Aangezien het een vreemd object is dat met het onderhuidse weefsel verbonden is, bestaat er een risico op infectie. Om de katheter te vervangen, is het daarom noodzakelijk om enkele specifieke stappen te volgen.

• Het eerste dat de gebruiker moet doen, is zijn handen grondig wassen om zo aseptisch mogelijk te zijn.
• Ze moeten ook het gebied waar ze de katheter inbrengen van tijd tot tijd veranderen, anders wordt de insuline mogelijk niet goed opgenomen. Het wordt meestal op verschillende plekken op de buik geplaatst.
• Het is noodzakelijk om te controleren of de katheter in goede staat is en om de pompspuit te laden zonder luchtbellen achter te laten.
• Ze moeten ook de huid van de buik desinfecteren.
• Zodra ze de katheter hebben ingebracht, plakken ze hem vast om ervoor te zorgen dat hij niet teveel beweegt.
• Ze moeten de insuline ongeveer 24 uur voor het bijvullen uit de koelkast halen.

Insulinepompen vereisen verantwoordelijkheid

Hoewel het lijkt alsof dit apparaat de oplossing voor de behandeling van diabetes is, is dit niet altijd het geval. Het is een zeer nuttige vorm van behandeling, maar het vereist dat de patiënt zich bewust is van de behandeling en weet hoe ermee om te gaan.

Om deze reden moeten de patiënt en een arts samen de beslissing nemen om een insulinepomp te plaatsen. Het is belangrijk dat aan een aantal vereisten wordt voldaan om goed bruikbaar te zijn.