Vulvodynie: oorzaken en complicaties

Pijn in het genitale gebied is het belangrijkste symptoom van vulvodynie. Het kan constant of sporadisch zijn maar kan alleen optreden als je het gevoelige gebied aanraakt.

Beoordeeld en goedgekeurd door de dokter Diego Pereira.

Geschreven door Equipo Editorial

Laatste update: 22 december, 2022

Vulvodynie is ongemak of chronische pijn in de vulva. Dat is het gebied rond de opening van de vagina. Vulvodynia heeft geen specifieke bekende oorzaak.

De pijn, het branderige gevoel en de irritatie die worden geassocieerd met vulvodynie kunnen tot allerlei ongemakken leiden. Zo wordt langdurig zitten of seks hebben ondenkbaar. Helaas kan deze aandoening maanden tot jaren aanhouden.

Als dit bekend in de oren klinkt, laat je er dan door de afwezigheid van zichtbare tekenen en schaamte niet van weerhouden om hierover met je arts te praten. Deze moet de oorzaak kunnen achterhalen en je kunnen vertellen over de beschikbare opties om je ongemak te verminderen.

Symptomen

Pijn in het genitale gebied is het belangrijkste symptoom van vulvodynie. Daarnaast kunnen er andere symptomen optreden zoals:

• een branderig gevoel
• ontsteking
• stekende pijn
• pijnlijke geslachtsgemeenschap (dyspareunie)
• een pulserend gevoel
• jeuk

De pijn kan constant aanhouden of sporadisch optreden. Het kan ook alleen verschijnen wanneer je het gevoelige gebied aanraakt of gegeneraliseerde pijn ervaart in het hele vulvaire gebied.

Daarnaast kun je ook pijn voelen in de opening van je vagina. Bovendien kan je vulvaire weefsel enigszins ontstoken of opgezwollen zijn, hoewel de vulva voor het grootste deel prima lijkt.

Zorg er echter voor dat je het niet verwart met een vergelijkbare ziekte: vestibulodynie. Dit laatste veroorzaakt alleen pijn als je druk uitoefent op het gebied rond de ingang van de vagina.

Diagnose

Voordat de diagnose van vulvodynie wordt gesteld, zal je arts je hoogstwaarschijnlijk vragen naar je geschiedenis en kan hij ook tests aanbevelen zoals we hieronder zullen omschrijven.

Een bekkenonderzoek

De arts zal de buitenkant van je geslachtsorganen en vagina visueel inspecteren om te zien of er tekenen van infectie of andere tekenen van problemen zijn.

Zelfs als er geen zichtbare infectie aanwezig is, kan de arts een monster vaginale cellen nemen om te bepalen of er een infectie is, zoals vaginale candidiasis of bacteriële vaginose.

Uitstrijkje

Hier gebruikt de arts een vochtig wattenstaafje om de specifieke pijnlijke gebieden van het vulvaire gebied te controleren en te onderzoeken.

Behandeling van vulvodynie

Er zijn verschillende behandelmogelijkheden voor deze vervelende aandoening. Deze omvatten onder andere de volgende opties:

• Plaatselijk aan te brengen medicamenten in de vorm van lokale pijnstillende zalf en hormonale crèmes.
• Farmacologische behandelingen zoals pijnstillers, antidepressiva en anticonvulsiva.
• Biofeedback-therapie om het pijngevoel te verminderen.
• Fysiotherapie om de bekkenbodemspieren te versterken.
• Injecties met corticosteroïden of pijnstillende middelen.
• Operatie om alle huid en weefsels te verwijderen die zijn aangetast door gelokaliseerde vulvodynie.
• Dieetveranderingen. Hiervoor suggereren sommige artsen een dieet met weinig oxalaten, omdat deze kristallen in het lichaam vormen wanneer de nieren ze niet voldoende kunnen filteren.
• Complementaire of alternatieve therapieën zoals ontspannen, massages, homeopathische therapieën en acupunctuur.

Chirurgische behandeling van vulvodynie

Chirurgie als behandeling is een optie voor vrouwen met ernstige vulvaire pijn als gevolg van langdurige vulvaire vestibulitis die niet op andere manieren verlicht kan worden.

Een vestibulectomie bestaat uit het chirurgisch verwijderen van pijnlijk weefsel uit het vestibulaire gebied. Deze ingreep helpt om de pijn te verlichten, zodat een vrouw zich tijdens het vrijen veel prettiger zal voelen.

Een operatie is echter meestal de laatste optie als de andere behandelmethodes niet of onvoldoende resultaat hebben opgeleverd. Het wordt niet aanbevolen voor vrouwen met gegeneraliseerde vulvodynie.

Veranderingen in levensstijl

Voorzichtig zijn met je vulva kan helpen om je klachten te verminderen en daarnaast de pijn te verlichten. Je kunt daarnaast het beste de volgende richtlijnen aanhouden:

• Draag ondergoed van 100% katoen en vermijd ook strakke kleding.
• Gebruik geen vaginale douches.
• Kies een milde zeep voor het douchen of baden en reinig de vulva alleen met water.
• Gebruik geen geparfumeerde doekjes of vaginale deodorants.
• Maak daarnaast gebruik van glijmiddel bij het vrijen om frictie te voorkomen.
• Leg zo nodig koude gelzakjes op je vulva om de pijn en jeuk te verminderen.
• Vermijd activiteiten en oefeningen die je vulva direct onder druk zetten zo veel mogelijk. Hieronder valt bijvoorbeeld fietsen.

Vulvaire pijn kan een emotionele of psychologische component hebben, dus sommige vrouwen hebben baat bij psychologische ondersteuning of seksuele therapie of een combinatie van beide.

Alternatieve of aanvullende behandelingen zoals yoga en acupunctuur kunnen nuttig zijn om de pijn van vulvodynie te beheersen. Er is echter weinig bewijs voor de effectiviteit van deze therapieën.

Mogelijke complicaties van vulvodynie

Ten slotte kan deze aandoening natuurlijk ook een fysieke en emotionele impact hebben. Het kan verschillende soorten problemen veroorzaken, zoals:

• Problemen in persoonlijke relaties
• Depressie en angst
• Slaapstoornissen
• Seksuele problemen

Als dit bij jou het geval is, aarzel dan niet om een therapeut te zoeken. Onthoud daarbij dat al deze klachten kunnen worden behandeld met de juiste hulp.