Vasculitis: de ziekte die het zicht en gehoor van Ashton Kutcher aantastte

Op 44-jarige leeftijd vertelde de acteur hoe hij door vasculitis bijna zijn gehoor en gezichtsvermogen verloor. We leggen hier uit wat deze zeldzame ziekte inhoudt.
Vasculitis: de ziekte die het zicht en gehoor van Ashton Kutcher aantastte
Leonardo Biolatto

Geschreven en geverifieerd door de arts Leonardo Biolatto.

Laatste update: 13 februari, 2023

Ashton Kutcher onthulde in Running wild with Bear Grylls: The Challenge dat hij een jaar lang met vasculitis rondliep. Deze auto-immuunziekte bemoeilijkte zijn zicht, gehoor en zelfs zijn vermogen om te lopen.

Het is een vrij zeldzame, weinig voorkomende aandoening, die veel verschillende varianten omvat. Hoewel de acteur niet duidelijk maakte welk type vasculitis hij had, merkte hij op dat het hem bijna een jaar kostte om te herstellen.

Drie jaar geleden had ik een zeldzame vorm van vasculitis, die mijn gezichtsvermogen, mijn gehoor en mijn evenwicht vernietigde. Ik heb geluk dat ik nog leef.”

-Ashton Kutcher-

Wat is vasculitis?

De term beschrijft een ontsteking van de bloedvaten. Hieronder kunnen we zowel de slagaders, aders als haarvaten verstaan. Haarvaten zijn de kleinere vormen van vaten in de bloedsomloop.

Hoewel soms het synoniem arteritis wordt gebruikt, is het zo dat de laatste de vorm is die zich beperkt tot de slagaders. Dan zijn er, zoals we later zullen zien, ziekten met dezelfde basis die een eigen naam hebben, omdat sommige onderzoekers ze preciezer hebben gedefinieerd.

De vasculitis van Ashton Kutcher was auto-immuun van aard, zoals bij al deze aandoeningen het geval is. Dit betekent dat het immuunsysteem de bloedvaten aanvalt zonder ze te herkennen als eigen weefsel.

Wat kan verschillen is het beginpunt dat de reactie in gang zet. In dit verband is bekend dat de auto-immuunaanval kan worden uitgelokt door een bacteriële of virale infectie, door het doormaken van kanker, of als allergie.

Op de een of andere manier raken de bloedvaten ontstoken en krimpen ze in diameter als vasculitis eenmaal heeft toegeslagen. Op middellange termijn kan er minder bloed in circuleren, waardoor de zuurstoftoevoer naar de weefsels afneemt.

We denken dat je misschien ook geïnteresseerd bent om dit artikel te lezen:
Alles over lichen planus, een auto-immuunziekte

Symptomen

De bloedsomloop
Elk bloedvat in de bloedsomloop kan door vasculitis worden aangetast. De plaats bepaalt de symptomen.

Afhankelijk van het getroffen gebied zullen er verschillende symptomen zijn. Volgens het relaas van Ashton Kutcher ging zijn vasculitis gepaard met gezichts-, gehoor- en evenwichtsproblemen.

We nemen aan dat de ontstoken slagaders en aders bij de acteur zich in het centrale zenuwstelsel bevonden. Die locatie zou namelijk de combinatie van oog-, gehoor-, en loopstoornissen kunnen verklaren.

Naast de priksymptomen zijn er echter ook mensen die algemene symptomen (Engelse link) hebben als gevolg van vasculitis. Deze zijn moeilijker vast te stellen en helpen niet om de diagnose te sturen, omdat ze op verschillende ziekten kunnen reageren:

Enkele typen vasculitis

Zoals we eerder in dit artikel al zeiden, is er niet één type vasculitis, en we weten niet precies welke Ashton Kutcher had. Laten we met dit in gedachten eens kijken naar enkele van de bekendste varianten van deze ziekte.

Het syndroom van Behcet

Dit type vasculitis concentreert zich in de mond en de huid (Spaanse link). Het uit zich met blaren en zweren die het tandvlees, het slijmvlies van de voortplantingsorganen en soms het oog overnemen. Het gaat ook vaak gepaard met artralgie (gewrichtspijn).

Patiënten zijn meestal tussen de 20 en 30 jaar oud en van enige etnische afkomst. Volgens de statistieken komt het vaker voor bij burgers uit het Midden-Oosten, zodat een genetische component wordt vermoed.

De ziekte van Buerger

Deze ziekte wordt ook wel thromboangiitis obliterans genoemd. Ze komt meestal voor in de slagaders van de bovenste en onderste ledematen.

Deze aandoening komt vaker voor bij rokers. De hypothese hierbij is dat de giftige stoffen in sigaretten een auto-immuunreactie opwekken die leidt tot ontsteking van de vaten.

Het risico op gangreen is groot. Patiënten kunnen een verminderde doorbloeding van hun handen en voeten opmerken, wat leidt tot verminderde zuurstoftoevoer en vervolgens tot weefseldood.

Sommige mensen die aan deze ziekte lijden, eindigen met amputaties.

Cryoglobulinemie

Het vreemde mechanisme van cryoglobulinemie heeft nog steeds geen precieze verklaring. Wat we wel weten is dat de cryoglobulinen (antistoffen in het bloed) van de mensen met deze ziekte dikker worden bij lage temperaturen.

De abnormale cryoglobulinen binden zich aan elkaar en blokkeren de bloedstroom. Daardoor zwellen de bloedvaten in het hele lichaam op. De symptomen variëren van huidverschijnselen tot nierfalen.

Sommige vormen van cryoglobulinemie blijken (Spaanse link) te worden uitgelokt door leukemie. Andere volgen op infectie met het hepatitis C-virus.

Vind je dit artikel leuk? Misschien vind je het ook leuk om dit artikel te lezen:
Auto-immuunziekten en de invloed van voeding

De ziekte van Kawasaki

Vasculitis de ziekte die het zicht en gehoor van Ashton Kutcher aantastte
Een hoge koorts die niet gemakkelijk zakt is klassiek bij kinderen met de ziekte van Kawasaki.

Deze vasculitis is meer typisch bij kinderen. Naast vasculitis hebben getroffen kinderen een gegeneraliseerde ontsteking van hun lymfeklieren.

Het grootste risico is dat de problemen zich concentreren in de kransslagaders, die het bloed naar de hartspier voeren. In elk geval herstellen de meeste patiënten (Engelse link) als ze binnen de eerste week na het optreden van de symptomen snel worden behandeld. Kenmerkende symptomen zijn onder andere:

  • Aanhoudende hoge koorts.
  • Conjunctivitis zonder afscheiding.
  • Gezwollen en rode tong.
  • Ten minste één vergrote lymfeklier in de hals.
  • Ontsteking van de huid met afschilfering, vooral in de handen en voeten.

Hoe hebben artsen de vasculitis van Ashton Kutcher behandeld?

De acteur heeft de details van zijn behandeling niet bekendgemaakt. Veel gevallen van vasculitis worden echter op dezelfde manier benaderd, met vergelijkbare medicijnen die erop gericht zijn de auto-immuunaanval te stoppen.

Onder de beschikbare therapeutische opties vinden we de volgende:

  • Corticosteroïden. Methylprednisolon is een van de voorkeursmiddelen om in deze gevallen voor te schrijven. De bijwerkingen ervan beperken echter het langdurig gebruik, en er zijn ziekten die een contra-indicatie vormen (zoals diabetes).
  • Immunomodulatoren. Er zijn veel verschillende soorten geneesmiddelen die het immuunsysteem reguleren. Azathioprine en cyclofosfamide zijn klassieke opties, hoewel we ook thalidomide en interferonen kunnen noemen.

Kan Ashton Kutcher opnieuw ziek worden?

Er zijn medische meldingen (Spaanse link) van terugkeer van vasculitis. Dit betekent dat iemand de symptomen die hij of zij al heeft gehad opnieuw kan doormaken, ook al zijn er jaren verstreken sinds de eerste episode.

Het is mogelijk dat de gekozen behandeling een rol speelt bij de terugval. Dat geldt ook voor de factoren die het probleem de eerste keer uitlokten.

Hoe het ook zij, het blijkt dat de patiënt antilichamen heeft die in staat zijn zijn slagaders opnieuw aan te vallen als ze de juiste prikkel krijgen. Daarom moeten mensen met vasculitis, zoals Ashton Kutcher, doorgaan met regelmatige follow-ups en aanvullende methoden om hun algehele gezondheid te beoordelen.

Als dit bij jouw het geval is, omdat je symptomen signaleert of denkt dat er iets mis is met je bloedvaten, aarzel dan niet om een arts te raadplegen. Het is bewezen (Engelse link) dat een vroege aanpak complicaties kan helpen verminderen.


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • Chanussot-Deprez, Caroline, et al. “Etiología de las vasculitis cutáneas: utilidad de una aproximación sistémica.” Gaceta Médica de México 154.1 (2018): 62-67.
  • Fuller, Martha Grant. “Kawasaki disease in infancy.” Advanced Emergency Nursing Journal 41.3 (2019): 222-228.
  • Geetha, Duvuru, et al. “Comparisons of guidelines and recommendations on managing antineutrophil cytoplasmic antibody–associated vasculitis.” Kidney International Reports 3.5 (2018): 1039-1049.
  • Jaén, Marcia Pérez. “Enfermedad de Buerger tromboangitis obliterante.” Revista Médica Sinergia 2.08 (2018): 7-10.
  • Mera-Flores, Ronny, et al. “Síndrome de Behcet, revisión de la literatura.” Ciencia Digital 2.3 (2018): 616-632.
  • Retamozo, Soledad, Luca Quartuccio, and Manuel Ramos-Casals. “Crioglobulinemia.” Medicina Clínica (2022).
  • Rúa-Figueroa Fernández de Larrinoa, Iñigo, and Celia Erausquin Arruabarrena. “Tratamiento de las vasculitis sistémicas asociadas a ANCA.” Reumatol. clín.(Barc.) (2010): 161-172.
  • Seo, Philip, and John H. Stone. “Large-vessel vasculitis.” Arthritis care and research 51.1 (2004): 128-139.

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.