Vaginale dermatitis: symptomen en behandeling

We vertellen je alles over vaginale dermatitis en hoe je het kunt behandelen.

Vaginale dermatitis is een irritatie van de huid in de intieme zone, met name in de plooien rond de ingang van de vagina. Het uit zich met symptomen als branderigheid, roodheid en zelfs afscheiding.

Het kan worden veroorzaakt door verschillende factoren, zoals contact met irriterende stoffen in hygiëneproducten, maar ook door infecties, wrijving door kleding en sommige medicijnen.

In veel gevallen is het niet ernstig. De behandeling omvat het gebruik van crème en orale medicijnen, antibiotica, antischimmel- en anti-allergiemiddelen, en sommige thuisverzorgingsmaatregelen, onder toezicht van een gezondheidsdeskundige.

Wat is vaginale dermatitis?

Dermatitis is een huidaandoening die ontsteking, jeuk, schilfering en roodheid veroorzaakt. Het kan op verschillende plaatsen van het lichaam voorkomen, zoals de handen, benen, voeten, gezicht, nek en buik.

Er zijn verschillende soorten dermatitis, hoewel er meestal onderscheid wordt gemaakt tussen twee grote groepen:

• Irriterende contactdermatitis. Veroorzaakt door irriterende stoffen, aanwezig in schoonmaak- of hygiëneproducten, of andere. De symptomen treden op in het getroffen huidgebied en verdwijnen geleidelijk wanneer het contact ophoudt.
• Allergische contactdermatitis. Hoewel het ook veroorzaakt wordt door contact met een stof (allergeen), komt dit alleen voor bij mensen die er allergisch voor zijn en kan het zich, in tegenstelling tot de vorige, uitbreiden naar andere delen van het lichaam.

Wat vaginale dermatitis betreft, deze term wordt gebruikt voor een irritatie – met ontsteking, jeuk en roodheid – die optreedt in de huid rond de opening van de vagina.

Opgemerkt moet worden dat de huid in de plooien van de vulva uiterst gevoelig is, en ook warm. Ze moet altijd vochtig blijven. Al deze omstandigheden maken het gevoeliger voor irritatie of infectie.

Er zijn geen exacte cijfers over de incidentie van deze aandoening. Vrouwen van elke leeftijd kunnen er last van hebben. Het komt echter vaker voor op bepaalde momenten, vooral in de adolescentie, voor de eerste menstruatie, en na de menopauze.

Meestvoorkomende symptomen

Bij vaginale dermatitis kunnen de symptomen variëren met de oorzaak. Ze omvatten:

• Jeuk (Engelse link).
• Branden of irritatie.
• Roodheid.
• Uitslag.
• Pijn tijdens het vrijen.
• Algemeen ongemak (bij een infectie).
• Koorts (vooral als er SOA’s aanwezig zijn).
• Een witachtige afscheiding (bij schimmel).
• Blaren (minder vaak voorkomend).

Oorzaken van vaginale dermatitis

Dit kan, net als andere irritaties in de intieme zone, te maken hebben met een infectie, zoals vaginitis (Engelse link). Zo’n ziekte ontstaat wanneer de microbiota van het gebied is veranderd door een ziekteverwekker of om andere redenen.

Ten tweede worden de symptomen in verband gebracht met elementen die, wanneer ze in contact komen met de vulva, irritatie of allergie veroorzaken. Volgens onderzoek (Engelse link) hebben patiënten met dit probleem in een groot aantal gevallen een atopische voorgeschiedenis.

Met betrekking tot de oorzaken van vaginale dermatitis wordt in het algemeen het volgende opgemerkt:

• Huidaandoeningen: psoriasis (Engelse link), eczeem of seborroïsch eczeem.
• Lichen sclerosus.
• Schimmelinfecties: candidiasis en andere gistinfecties.
• Seksueel overdraagbare aandoeningen.
• Vaginitis en andere bacteriële infecties.
• Hormonale medicijnen.
• Hormonale veranderingen en onevenwichtigheden, vooral in de menopauze.
• Hygiëneproducten of wasmiddelen, met parfums, irriterende stoffen of stoffen die de pH-balans van de huid aantasten.
• Het gebruik van glijmiddelen.
• Onvoldoende of te frequente hygiëne.
• Het schuren van kleding.
• Contact met synthetische stoffen bij gevoelige mensen.
• Een allergie voor latex condooms.
• Een teveel aan vocht in het ondergoed.
• Vaginale kanker.

Diagnose en behandeling

In sommige gevallen kunnen de symptomen vanzelf verdwijnen door de hygiëne te verbeteren of de elementen die irritatie veroorzaken te vermijden. Als ze intenser worden of een week aanhouden, is het raadzaam een arts te raadplegen.

De diagnose wordt meestal gesteld door observatie en anamnese. Als er symptomen van infectie zijn, kan urineonderzoek worden gedaan, en als kanker wordt vermoed, kan een weefselbiopsie nodig zijn.

Als eenmaal bekend is wat de oorzaak is van de vaginale irritatie, zal de arts overgaan tot de  behandeling ervan. Deze is uiteraard afhankelijk van de oorzaak. Sommige medicijnen kunnen worden voorgeschreven, zoals antibiotica, schimmelwerende middelen of anti-allergische middelen. Deze kunnen worden toegepast in de vorm van crèmes of zalven, of oraal.

Er zijn ook andere maatregelen die thuis moeten worden gevolgd, met inachtneming van de aanbevelingen van de arts. Daaronder vallen de volgende op:

• Was je eenmaal per dag, met het water op kamertemperatuur, met een zeep zonder parfum.
• Droog het gebied goed af, maar voorzichtig, zonder te wrijven.
• Gebruik moisturizers of glijmiddelen bij droogte.
• Breng koude kompressen aan om het ongemak te verminderen.
• Onthoud je van seksuele gemeenschap totdat de symptomen verdwijnen.
• Vermijd krabben want dit kan het ongemak verergeren.

Preventiemaatregelen

Het is niet altijd mogelijk om vaginale dermatitis te voorkomen. Men kan echter wel bepaalde maatregelen nemen om de kans op optreden te verkleinen, vooral bij mensen die gevoelig zijn voor huidaandoeningen. Hiervoor heeft men een aantal adviezen voor opgesteld zoals:

• Niet douchen.
• Breng geen sprays of poederproducten aan.
• Beoefen veilige seks, door condooms te gebruiken.
• Draag loszittende, ademende of vochtabsorberende kleding.
• Kies voor intiem ondergoed natuurlijke stoffen (katoen).
• Was het vaginale gebied niet overmatig.
• Vermijd het gebruik van intieme zeepjes met irriterende stoffen.
• Gebruik geen heet water voor dit gebied.
• Wissel regelmatig van ondergoed, vooral als het na het sporten zweterig is.
• Was je handen voordat je de intieme zone aanraakt.
• Deel geen handdoeken of ondergoed met vrienden of familieleden.

Waarschuwingssignalen

Let op bepaalde waarschuwingssignalen die kunnen wijzen op een ernstiger probleem. Tot deze tekenen behoren koorts met koude rillingen, een overvloedige of stinkende vaginale afscheiding, een branderig gevoel bij het plassen, een merkbare zwelling in het gebied van de vulva, een gevoel van hitte in het gebied, en uitslag die zich uitbreidt naar andere gebieden.

Tot slot een zeer belangrijke aanbeveling: neem geen toevlucht tot huismiddeltjes die op internetsites te vinden zijn (vooral het wassen van het intieme gebied). Bij twijfel kun je het beste een arts raadplegen.