Spontane dissectie van de kransslagader (SCAD)
Spontane dissectie van de kransslagader (SCAD) is een zeldzame noodsituatie. Het eerste geval werd in 1931 ontdekt en sindsdien zijn er wereldwijd niet meer dan 300 gevallen geregistreerd. De meeste zijn pas na een plotselinge dood bij een autopsie geverifieerd.
De meeste gevallen kwamen bij vrouwen voor. Deskundigen schatten namelijk dat tot 80% van de getroffenen een vrouw is. Spontane dissectie van de kransslagader (SCAD) lijkt typisch voor te komen bij zwangere vrouwen, hoewel dit nog steeds ter discussie staat.
De gemiddelde leeftijd van degenen die aan een spontane dissectie van de kransslagader lijden ligt tussen de 40 en 60 jaar, hoewel het op elke leeftijd kan voorkomen. Een van de meest raadselachtige aspecten is dat degenen die aan deze pathologie lijden, over het algemeen gezonde mensen zijn, zonder risicofactoren voor hartaandoeningen.
Algemene eigenschappen
Medische professionals hebben spontane dissectie van de kransslagader (SCAD) bij patiënten van 18 tot 84 jaar oud ontdekt. Een aantal onderzoeken geven aan dat deze aandoening overeenkomt met tussen 1% en 4% van het totaal aan acute coronaire syndromen. In het geval van vrouwen onder de 50 komt dit dan met 35% van hen overeen.
Tot enige tijd geleden dachten experts dat zwangerschap een van de bepalende risicofactoren was. De afgelopen jaren is het aantal gevallen bij niet-zwangere vrouwen echter toegenomen.
De meestvoorkomende klinische presentatie van spontane dissectie van de kransslagader is acuut coronair syndroom. Het meest vatbare bloedvat lijkt de neergaande slagader. Meervoudige vaatdissectie komt in 20% van de gevallen voor.
Misschien ook interessant om te lezen:
De risico’s van obstructie van de kransslagaders
Wat is spontane dissectie van de kransslagader (SCAD)?
Spontane dissectie van de kransslagader is wanneer er een scheur in een van de bloedvaten van het hart optreedt (Engelse link). Dit beperkt of blokkeert dan de bloedstroom naar het hart, wat hartritmestoornissen, een hartaanval of plotselinge dood veroorzaakt.
Het is een aandoening die dringend medische hulp vereist. Als het niet onmiddellijk wordt gediagnosticeerd en behandeld, dan leidt dit onvermijdelijk tot de dood. Tot 70% van de gevallen wordt tijdens een autopsie gedetecteerd. Hoewel er nog niet genoeg informatie is, hebben experts een aantal risicofactoren vastgesteld. Het zijn onder andere:
- Vrouw zijn.
- Zwangerschap en bevalling – het komt vaker voor tijdens het eerste semester van de zwangerschap of na de bevalling.
- Niet-gediagnosticeerde bloedvataandoeningen – in het bijzonder fibromusculaire dysplasie.
- Overmatige lichaamsbeweging (vooral extreme aerobe oefeningen).
- Extreme stress.
- Erfelijke factoren, vooral het vasculaire Ehlers-Danlos-syndroom en het Marfan-syndroom.
- Hypertensie.
- Tot slot cocaïne- en/of drugsgebruik.
Oorzaken en symptomen
Er is nog steeds geen duidelijke verklaring waarom spontane dissectie van de kransslagader optreedt. In dit opzicht geloven een aantal auteurs echter dat het met hormonale veranderingen geassocieerd is, die eiwitten en mucopolysacchariden in de systemische slagaders veranderen. Dit degenereert collageenvezels.
Aan de andere kant wijzen andere auteurs erop dat de pathologie het gevolg van een ontstekingsproces is dat tot eosinofiele infiltraten in de arteriële wand leidt. Anderen geloven echter dat er ten eerste mechanische schade aan de slagaderwand is en dat vervolgens het ontstekingsproces begint.
Experts weten bovendien dat een aantal factoren spontane dissectie van de kransslagader bevordt, zoals trauma op de borst, atherosclerose, het gebruik van orale anticonceptiva en aanverwante ziekten zoals polyarteritis nodosa en lupus, onder andere. De symptomen vallen met die van een hartaanval samen.
Diagnose en prognose
De diagnose is klinisch en wordt door tests ondersteund die vergelijkbaar zijn met die welke een medische professional aanvraagt om een hartaanval te evalueren. Deze omvatten, maar zijn niet beperkt tot:
- Coronaire angiografie
- Intravasculaire echografie
- Optische coherentietomografie
- Computertomografie-angiografie (Engelse link)
Als de acute fase eenmaal onder controle is, dan is de prognose meestal gunstig. Het overlevingspercentage voor de komende vijf jaar is 95%. Tot een derde van de patiënten lijdt echter in de volgende 10 jaar weer aan de aandoening.
In terugkerende gevallen is het gebruikelijk dat de anomalie op een andere plaats dan de oorspronkelijke verschijnt. Recente schattingen geven aan dat het sterftecijfer in terugkerende gevallen 7,7% bedraagt.
Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.
- Berenguer, A., Mainar, V., Bordes, P., Valencia, J., & Arrarte, V. (2003). Disección espontánea de arterias coronarias como causa infrecuente de síndromes coronarios agudos. Revista española de cardiología, 56(10), 1017-1021.