Kenmerken en oorzaken van een lekkende darm

Een lekkende darm kan vele oorzaken hebben, hoewel veel ervan met algemene ongezonde gewoonten verband houden. Slechte voeding en stress zijn twee factoren die tot deze aandoening leiden.

Geschreven en geverifieerd door de diëtist Marta Guzmán.

Laatste update: 09 augustus, 2022

Gebruik je vaak ultrabewerkt voedsel of medicijnen en andere drugs? Wees voorzichtig, want deze kunnen een lekkende darm veroorzaken. De symptomen manifesteren zich in de huid en maag en kunnen psychische stoornissen en auto-immuunziekten veroorzaken. Lees verder om meer over de oorzaken van een lekkende darm te weten te komen.

Wat zijn de oorzaken van een lekkende darm?

Hoewel een lekkende darm een ziekte is die in het spijsverteringskanaal begint, treft het ook veel andere systemen. Deze aandoening treedt op wanneer er schade aan de enterocyten of aan de eiwitten is die ze aan elkaar binden.

Wanneer dit gebeurt, vergroot dit de kans dat een deel van de inhoud van het darmlumen (de binnenkant van de darm) in de bloedbaan of het lymfestelsel lekt. Het lekt geen grote brokken voedsel, maar een combinatie van veel verschillende elementen, zoals:

• Onvolledig verteerde eiwitten.
• Bacteriën of bacteriële fragmenten.
• Een verscheidenheid aan giftige stoffen of afvalproducten die je normaal gesproken zou uitscheiden.

Je moet weten dat deze stoffen de darmbarrière niet mogen passeren, omdat het lichaam als bescherming tegen nieuwe ‘indringers’ reageert door het immuunsysteem te activeren. De reactie is zodanig dat het lichaam fouten kan maken en zelfs zijn eigen cellen kan aanvallen als dit een tijdje aanhoudt.

Meerdere studies tonen aan (Engelse link) hoe deze auto-immuunaanvallen een rol bij de ontwikkeling van ziekten zoals de ziekte van Hashimoto of bij diabetes type 1 spelen.

Deze overmatige immuunactivatie leidt tot ontsteking van het hele organisme. Het is zelfs zo dat deze ontsteking niet alleen de darm zelf aantast, maar ook andere organen en weefsels zoals het skelet, de alvleesklier, de nieren, de lever en de hersenen. Je hoeft met een lekkende darm niet per se darmklachten te hebben, maar het kan zich manifesteren als:

• Migraine.
• Dysmenorroe.
• Huidproblemen zoals eczeem of psoriasis.
• Psychische stoornissen zoals depressie.
• Auto-immuunziekten die de schildklier of gewrichten aantasten.

Factoren die een lekkende darm veroorzaken

Er zijn een aantal factoren die aan het verschijnen van een lekkende darm kunnen bijdragen en je moet deze dus in gedachten houden. De volgende factoren kunnen bij iemand een lekkende darm veroorzaken:

• Een dieet op basis van industriële producten.
• Tarwe kan bepaalde auto-immuunziekten veroorzaken.
• Factoren die de regeneratie van het epitheel beïnvloeden, zoals stress of hormonale onevenwichtigheden.
• Medicijnen die de microbiota vernietigen of de integriteit van het epitheel aantasten, zoals antibiotica, niet-steroïde anti-inflammatoire geneesmiddelen en maagzuurremmers.

Hoe de intestinale permeabiliteit te herstellen?

1. Sla alles over dat een darmontsteking veroorzaakt

Probeer alles te vermijden wat een mogelijke darmontsteking zou kunnen veroorzaken. Dit betekent dat het dus belangrijk is om onder andere de volgende zaken te vermijden:

• Diëten die rijk zijn aan ultrabewerkte voedingsmiddelen en geraffineerde koolhydraten, eenvoudige suikers en industrieel gebak.
• Medicijnen zoals antibiotica en ontstekingsremmende medicijnen.
• Diëten met weinig fermenteerbare vezels.
• Dieetgifstoffen zoals tarwezaadoliën.
• Chronische stress.

2. Zorg voor de darmmicrobiota

De menselijke darm bevat hetzelfde aantal bacteriën als er cellen in het hele organisme zijn. Met meer dan 400 verschillende soorten bacteriën beginnen we nu pas de rol van de microbiota in de gezondheid te begrijpen.

Het bevordert onder andere de normale maag-darmfunctie, biedt bescherming tegen infecties, reguleert de stofwisseling en versterkt het immuunsysteem. Om voor de microbiota te zorgen, moet je:

• Gifrijk voedsel uit je dieet verwijderen.
• Maximaliseer je spijsvertering door te eten wanneer je honger hebt en laat ruimte tussen de maaltijden zodat je maagsappen normaal kunnen functioneren.
• Eet fermenteerbare vezels zoals resistent zetmeel, pectines en fructanen.
• Eet gefermenteerde voedingsmiddelen zoals yoghurt, kefir, zuurkool, kimchi en andere probiotica van hoge kwaliteit.
• Behandel de aanwezigheid van darmpathogenen zoals parasieten.

3. Het reguleren van de zuurgraad van je maag helpt de lekkende darm onder controle te houden

Maagzuur is een basisvereiste voor een gezonde spijsvertering. De afbraak en opname van voedingsstoffen vindt alleen plaats met een optimale snelheid binnen een smal bereik van maagzuur. De normale chemische reacties die nodig zijn om voedingsstoffen op te nemen, lijden als er niet genoeg maagzuur is.

Een laag maagzuur schaadt ook de vertering van koolhydraten, dus als de pH van de maag te hoog is, zullen pancreasenzymen niet afscheiden en zullen koolhydraten niet goed worden afgebroken.

Deze onverteerde koolhydraten leiden bovendien tot bacteriële overgroei in de dunne darm. Het kan ook tot een verhoogde gasproductie en tot ongemakken in de spijsvertering leiden.

Dingen om over de darmgezondheid in gedachten te houden

Een lekkende darm heeft verschillende oorzaken, maar veel worden aan een ongezonde levensstijl gelinkt. Je zult dus grote vooruitgang hebben geboekt in het zorgen voor je darmgezondheid als je je dieet verbetert, gifstoffen vermijdt en stress onder controle houdt.

Raadpleeg een voedingsdeskundige als je twijfelt over wat je eet, of als je gezonder wilt gaan eten. Zij zullen je adviseren over wat het beste is voor je darmen en voor je dieet in het algemeen.