Het gebruik, voordelen en risico's van katoenzaadolie

Toepassingen van katoenzaadolie kunnen controversieel zijn. Hoewel ze in een aantal gevallen voordelen lijken te bieden, brengen ze in andere gevallen bepaalde risico's met zich mee.
Het gebruik, voordelen en risico's van katoenzaadolie

Geschreven door Daniela Echeverri Castro

Laatste update: 24 augustus, 2022

Vandaag gaan we het over het gebruik, voordelen en risico’s van katoenzaadolie hebben. Katoenzaadolie is een product verkregen uit de plantensoorten die bekend staan als Gossypium hirsutum en Gossypium herbaceum. Het wordt met name gebruikt om te koken, hoewel het ook medicinale en cosmetische toepassingen heeft.

Sinds de jaren 1880 (Engelse link) maakt het deel uit van het Amerikaanse dieet en is het een van de meest populaire plantaardige oliën in de Verenigde Staten geworden. Op dit moment is het echter niet zo populair omdat andere variëteiten, zoals sojabonen en maïsolie, het hebben verdrongen.

Het is in ieder geval een olie die als bron van meervoudig onverzadigde vetzuren opvalt, die aan de cardiovasculaire gezondheid bijdragen. Het is ook een veelzijdig product dat je op veel manieren in je dieet kunt opnemen. Wat zeggen de onderzoeken erover? En wat zijn de mogelijke risico’s van katoenzaadolie?

Gebruik van katoenzaadolie

Katoenzaadolie wordt regelmatig in de voedingsindustrie gebruikt (Engelse link), omdat het de houdbaarheid van voedingsmiddelen kan verlengen. Je kan het in producten als chips, gebak, mayonaise, margarine en saladedressings vinden.

Het heeft zelfs de voorkeur in gebakken producten, omdat het sappigheid en textuur geeft. Andere voedingsmiddelen waarin het aanwezig is, zijn onder andere de volgende voedingsmiddelen:

  • Oosterse gerechten
  • Glazuren
  • Slagroomtoppings
  • Granen
  • Pittig voedsel

Het is daarnaast belangrijk om op te merken dat dit product ook toepassingen heeft bij non-food producten, zoals in olielampen, kaarsen, insecticiden en wasmiddelen. Daarnaast heeft het ook enkele medicinale en cosmetische toepassingen.

Voordelen van katoenzaadolie

Massagestenen, badzout en kaarsen

De voordelen van katoenzaadolie hebben grotendeels met de voedingskwaliteit te maken. Concreet levert het slechts zo’n 4 gram verzadigd vet per eetlepel, of 16% van de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid op. Om het cardiovasculaire risico te verminderen, raden organisaties zoals de American Heart Association (Engelse link) aan om oliën met deze kenmerken te kiezen.

Het bevat echter ook 7 gram meervoudig onverzadigd vet per eetlepel (Engelse link), waardoor het voordelen voor de gezondheid van het hart heeft. Om precies te zijn, het levert 2% van de dagelijkse inname van omega 3-vetzuren en 58% van omega 6-vetzuren.

In mindere mate bevat het ook enkelvoudig onverzadigde vetten, die experts in de voeding als supplement aanbevelen om de verhoging van HDL of het ‘goede’ cholesterol te stimuleren (Engelse link).

Het is ook een bron van vitamine E of alfa-tocoferol, een belangrijke voedingsstof voor het celmetabolisme en ziektepreventie. Zijn er echter wetenschappelijk bewezen aanwijzingen voor de effecten ervan op onze gezondheid? Laten we eens kijken!

Misschien ook interessant om te lezen:
Gebruik, contra-indicaties en voordelen van copaiba-olie

1. Ontstekingsremmende effecten

Er zijn geen studies gedaan die bewijzen dat katoenzaadolie ontstekingsremmende eigenschappen heeft. Er is echter wel bewijs (Engelse link) voor de ontstekingsremmende effecten van enkelvoudig onverzadigde vetten. In die zin kan deze oliesoort een impact op de vermindering van ontstekingschemicaliën in het bloed hebben.

Het gehalte aan enkelvoudig onverzadigde vetten is 18%, maar kan tot 50% worden verhoogd wanneer het gedeeltelijk wordt gehydrogeneerd. Het is in ieder geval een product dat in het kader van een gezonde voeding past.

2. Bescherming van de cardiovasculaire gezondheid

De enkelvoudig onverzadigde en meervoudig onverzadigde vetzuren die deze olie bevat, dragen bij aan een verlaging van het risico op cardiovasculaire problemen. Een overzichtsartikel dat in de Cochrane Library verscheen suggereert (Engelse link) dat dit type lipide het LDL-cholesterolgehalte verlaagt en het HDL-cholesterolgehalte verhoogt.

Dit vermindert op zijn beurt het risico op coronaire hartziekten of beroertes. Toch moeten we er rekening mee houden dat katoenzaadolie meer verzadigde vetten bevat dan andere plantaardige oliën, zoals olijfolie.

Het overmatig consumeren ervan kan dan het tegenovergestelde effect hebben. We moeten het daarom met mate gebruiken, alleen voor toepassingen waar het niet mogelijk is om een andere, meer hartvriendelijke olie te kiezen.

3. Antitumoractiviteit

Katoenzaadolie is geen alternatieve therapie tegen kanker. Een aantal onderzoeken hebben echter relevante bevindingen opgeleverd over de voordelen van katoenzaadolie tegen deze ziekte.

Een studie die het tijdschrift Anticancer Research publiceerde (Engelse link), stelde vast dat gossypol, een natuurlijk toxine dat in deze olie aanwezig is voordat het wordt geraffineerd, hielp om kankercellen te onderdrukken die tegen meerdere medicijnen resistent waren.

Daarnaast bleek uit een onderzoek in Molecular Cancer Therapeutics (Engelse link) dat deze stof ook nuttig was bij het verminderen van tumorgroei bij patiënten met prostaatkanker. Voorlopig is het een onderwerp dat nog in onderzoek is, er is meer bewijs nodig.

4. Huidverzorging

Risico's van katoenzaadolie

Een toepassing van katoenzaadolie dat niet als controversieel wordt beschouwd, heeft met huidverzorging te maken. Gezien het vitamine E- en vetzuurgehalte (Engelse link) biedt dit ingrediënt de volgende voordelen:

  • vochtinbrengend
  • verouderingsremmend
  • verhoogde doorlaatbaarheid van de huid (een kwaliteit die de huid helpt om andere producten beter te absorberen).
  • bescherming van de huidbarrière
  • ondersteunt de wondgenezing

De risico’s van katoenzaadolie

De risico’s van het gebruik van katoenzaadolie hebben met het gehalte van gossypol te maken. Deze stof is namelijk een natuurlijk gif dat de olie zijn bijzondere gele kleur geeft.

Het beschermt de plant onder andere ook tegen insecten. En hoewel het op zijn antitumorpotentieel is onderzocht, bleek het mogelijk de volgende negatieve effecten te hebben (Engelse link):

  • onvruchtbaarheid
  • problemen tijdens de zwangerschap in de vroege embryonale ontwikkeling.
  • leverbeschadiging
  • ademnood
  • anorexia

De mogelijkheid dat een aantal mensen allergisch zijn (Engelse link) voor het uitwendige gebruik van katoenzaadolie is ook iets om te overwegen. Het is daarom het beste om een kleine gevoeligheidstest te doen voordat je het product gebruikt. Als er na 24 uur geen tekenen van een allergische reactie zijn, dan kun je het zonder problemen aanbrengen.

Andere oliën zijn meer aan te raden

Lange tijd viel katoenzaadolie door zijn eigenschappen, prijs en veelzijdigheid op. Hoewel het waar is dat het enkele voordelen heeft, mag men de mogelijke risico’s en het gehalte aan verzadigd vet niet negeren. Bij het kiezen van een goede olie kun je daarom het beste voor andere soorten kiezen, zoals olijfolie of zonnebloemolie.

Toch beschouwen experts de meeste commerciële toepassingen van deze olie als veilig omdat ze geen probleem vormen als ze met mate worden gebruikt. Het product moet in een luchtdichte verpakking worden bewaard, uit de buurt van direct zonlicht, op een koele plaats.


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • Munroe CE. The Use of Cotton-Seed Oil as Food, and for Medicinal Purposes. Public Health Pap Rep. 1884;10:236-240.
  • Daniel DR, Thompson LD, Shriver BJ, Wu CK, Hoover LC. Nonhydrogenated cottonseed oil can be used as a deep fat frying medium to reduce trans-fatty acid content in french fries. J Am Diet Assoc. 2005 Dec;105(12):1927-32. doi: 10.1016/j.jada.2005.09.029. PMID: 16321599.
  • Allayee H, Roth N, Hodis HN. Polyunsaturated fatty acids and cardiovascular disease: implications for nutrigenetics. J Nutrigenet Nutrigenomics. 2009;2(3):140-8. doi: 10.1159/000235562. Epub 2009 Sep 23. PMID: 19776641; PMCID: PMC2820567.
  • Schwingshackl L, Hoffmann G. Monounsaturated fatty acids and risk of cardiovascular disease: synopsis of the evidence available from systematic reviews and meta-analyses. Nutrients. 2012;4(12):1989-2007. Published 2012 Dec 11. doi:10.3390/nu4121989
  • Ravaut G, Légiot A, Bergeron KF, Mounier C. Monounsaturated Fatty Acids in Obesity-Related Inflammation. Int J Mol Sci. 2020;22(1):330. Published 2020 Dec 30. doi:10.3390/ijms22010330
  • Abdelhamid AS, Martin N, Bridges C, et al. Polyunsaturated fatty acids for the primary and secondary prevention of cardiovascular disease. Cochrane Database Syst Rev. 2018;7(7):CD012345. Published 2018 Jul 18. doi:10.1002/14651858.CD012345.pub2
  • Huang, Y., Wang, L., Chang, H., Ye, W., Dowd, M., Wan, P., & Lin, Y.C. (2006). Molecular mechanisms of (-)-gossypol-induced apoptosis in human prostate cancer cells. Anticancer research, 26 3A, 1925-33 .
  • Volate SR, Kawasaki BT, Hurt EM, et al. Gossypol induces apoptosis by activating p53 in prostate cancer cells and prostate tumor-initiating cells. Mol Cancer Ther. 2010;9(2):461-470. doi:10.1158/1535-7163.MCT-09-0507
  • Keen MA, Hassan I. Vitamin E in dermatology. Indian Dermatol Online J. 2016;7(4):311-315. doi:10.4103/2229-5178.185494
  • Gadelha IC, Fonseca NB, Oloris SC, Melo MM, Soto-Blanco B. Gossypol toxicity from cottonseed products. ScientificWorldJournal. 2014;2014:231635. doi:10.1155/2014/231635

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.