Het doel en de implicaties van een laryngectomie

Vandaag zullen we kijken naar het doel en de implicaties van een laryngectomie, een chirurgische procedure waarbij het strottenhoofd volledig wordt verwijderd. Deze operatie resulteert in een aanpassingsproces dat veeleisend is en emotionele en psychologische ondersteuning vereist.
Het doel en de implicaties van een laryngectomie

Geschreven door Edith Sánchez

Laatste update: 09 augustus, 2022

In dit artikel willen we het doel en de implicaties van een laryngectomie bespreken, een chirurgische ingreep waarbij het strottenhoofd volledig wordt verwijderd. Dit type operatie veroorzaakt namelijk grote veranderingen bij degenen die het ondergaan. De meest relevante is het verlies van de keelholte, veranderingen in de reukzin, veranderingen in de ademhaling en veranderingen in het persoonlijke uiterlijk.

Degenen die een laryngectomie ondergaan, moeten de rest van hun leven een tracheostomie hebben. Dit is een opening in de luchtpijp, met een buis erin, die de doorgang van de lucht naar de longen vergemakkelijkt. Dit impliceert de noodzaak van permanente zorg.

De effecten van een laryngectomie zijn zeer divers en brengen verschillende dagelijkse beperkingen met zich mee. Deze patiënten moeten bijvoorbeeld hun stem opnieuw opvoeden en kunnen problemen krijgen met het doorslikken van voedsel.

Wie moet een laryngectomie ondergaan?

Het verwijderen van het strottenhoofd is een zeer zware operatie

In het strottenhoofd zijn er twee verschillende trajecten: de ene leidt naar de maag (slokdarm) en de andere naar de longen (strottenhoofd en longpijp). Het strottenhoofd deelt een gemeenschappelijke ruimte met de slokdarm, de keelholte. Een laryngectomie verwijdert het strottenhoofd en verbreekt daardoor de verbinding tussen de mond en de longen.

Het verwijderen van het strottenhoofd is een zeer zware operatie die artsen alleen uitvoeren als er geen ander alternatief is. Wanneer gebeurt dit? In de volgende gevallen:

  • Er is een ernstig trauma aan het strottenhoofd. Dat wil zeggen, aanzienlijke schade als gevolg van een schotwond of iets dergelijks.
  • De patiënt heeft kanker in het strottenhoofd.
  • Er is stralingsnecrose. Met andere woorden, ernstige schade aan dat gebied door bestralingstherapie.

Waaruit bestaat de procedure?

Laryngectomieën vereisen algemene anesthesie. De chirurg maakt sneetjes in de hals en verwijdert daardoor het strottenhoofd. In sommige gevallen kan de arts ook een deel van de keelholte en/of lymfeklieren verwijderen.

Na het verwijderen van het strottenhoofd maakt de arts een gat in de voorkant van de luchtpijp. Dit wordt een stoma genoemd en heeft ongeveer de diameter van een stuiver. Vervolgens zullen ze een buis of canule inbrengen om de longen met buiten te verbinden.

Tot slot maakt de chirurg een hechting met chirurgische hechtdraad. Er worden meestal drainagebuizen in de nek om vloeistoffen en bloed van de plek van de operatie te verwijderen. Na voltooiing moet de patiënt naar de verkoeverkamer.

Soms voeren artsen ook een tracheo-oesofageale punctie (TEP – Spaanse link) uit tijdens een laryngectomie. Dit is een klein gaatje in de luchtpijp en de slokdarm. Ze plaatsen een klep zodat het gat open blijft. Het doel is om voedsel uit de luchtpijp te houden zonder de doorgang van lucht te blokkeren.

De mogelijke risico’s

Alle operaties brengen risico’s met zich mee. Enkele van de meestvoorkomende zijn bloedingen, infecties, allergische reacties op medicijnen, ademhalingsproblemen en hartproblemen. Bij een laryngectomie in het bijzonder zijn er andere risico’s, zoals de volgende:

  • Hematoom of ophoping van bloed als gevolg van doorscheuren van de schildklierslagaders.
  • Het ontstaan van fistels (Spaanse link). Dat wil zeggen, abnormale kanalen of verbindingen tussen de keelholte en de huid.
  • Anastomotische stenose. Een aandoening waarbij de opening van de stoma te klein wordt.
  • Lekkage. Treedt op tussen de tracheostoma en de tracheo-oesofageale perforatie (TEP).
  • Schade aan de luchtpijp of slokdarm.
  • Moeilijkheden bij het spreken.
  • Moeilijkheden met het doorslikken van voedsel.

Wat te overwegen vóór een laryngectomie?

Vóór een laryngectomie moeten artsen een reeks tests en onderzoeken uitvoeren. Ze vragen meestal een bloedonderzoek en soms ook beeldvormende onderzoeken aan. De arts zal ook een volledig lichamelijk onderzoek doen.

De patiënt moet een consult hebben met een sliktherapeut en een logopedist. Hierdoor kun je je voorbereiden op de implicaties van een laryngectomie. Je moet ook het advies van een voedingsdeskundige hebben. Als je rookt, moet je stoppen met roken en ondersteuning en informatie krijgen om de patiënt te helpen stoppen.

Je moet je arts ook informeren over de medicijnen die je gebruikt. Daarnaast moet je je arts op de hoogte stellen als je regelmatig alcohol drinkt en, in geval van vrouwen, als je zwanger bent of als er een kans op een zwangerschap bestaat.

Naast het bovenstaande moeten de volgende indicaties worden toegevoegd:

  • Vermijd medicijnen die de bloedstolling belemmeren. Deze maatregel gaat een week voor de operatie in.
  • De patiënt mag 12 uur voor de operatie geen voedsel of drank consumeren.
  • Als de patiënt een baard of snor heeft, moet hij deze afscheren.
  • Volg alle andere instructies die je arts je geeft op.

De implicaties van een laryngectomie

Een van de belangrijkste implicaties van een laryngectomie is de zorg voor de stoma

Na de larynectomie zal de patiënt hoogstwaarschijnlijk meerdere dagen op de Intensive Care (ICU) verblijven. Hij of zij moet voedsel krijgen via een buis die van de neus naar de maag loopt. Ook krijgt de patiënt zuurstof via de stoma en pijnstillers.

Wanneer de toestand stabiliseert, ga je naar een ziekenhuiskamer, waar je ongeveer 10 dagen blijft. Gedurende die tijd leer je weer praten en eten. Ook krijg je hulp om te wennen aan de nieuwe manier van ademen.

Na het ziekenhuisverblijf moet je doorgaan met het revalidatieproces. Dit omvat de twee basisaspecten, die we hieronder zullen samenvatten.

Stomazorg

Een van de belangrijkste implicaties van een laryngectomie is de zorg voor de stoma, omdat virussen en bacteriën kunnen binnendringen met het potentieel om een infectie te veroorzaken. Daarom is het essentieel om te leren hoe je er voor moet zorgen. De randen van de stoma moeten bijvoorbeeld schoongemaakt met water, milde zeep en gaas.

In de stoma vormen zich korsten en slijm. Deze moeten worden verwijderd zodat de lucht goed in de longen kan stromen. Soms is krachtig hoesten al voldoende om deze ophopingen te verwijderen. Als dit echter niet mogelijk is, moeten ze handmatig verwijderd worden. De persoon die is geopereerd moet worden getraind hoe dit te doen.

Het is belangrijk om een luchtbevochtiger in huis te hebben. Dit helpt namelijk korstvorming op de stoma te voorkomen. Soms is ook het gebruik van een speciaal masker dat voor bevochtigde lucht zorgt aanbevolen. Het gebruik ervan is tijdelijk.

Spraakrevalidatie na een laryngectomie

Nog een van de belangrijkste implicaties is dat het ervoor zorgt dat het geluid van de stem aanzienlijk verandert. De lucht circuleert niet meer op dezelfde manier en dit zorgt voor grote veranderingen in de manier waarop geluiden worden uitgestraald. Het is belangrijk om nieuwe manieren van communiceren te ontwikkelen en opnieuw te leren spreken.

In principe kan non-verbale communicatie worden gebruikt, via gebaren of gebarentaal. Enkele van de alternatieven voor spraakherstel zijn de volgende:

  • Oesofagusspraak of slokdarmspraak. Dit omvat het opsluiten van lucht uit de mond in de bovenste slokdarm en de keel. Hoewel moeilijk te leren, kan deze techniek spraak produceren.
  • Elektrolaryngeale spraak. Dit omvat het plaatsen van een apparaat om stem en spraak te produceren. Het klinkt robotachtig, maar is eenvoudig in gebruik en lost het probleem op korte of lange termijn op.
  • TEP-spraak. Hierbij wordt een stemprothese aangesloten op de TEP-klep (die van de tracheo-oesofageale punctie). Deze wordt over de stoma geplaatst en maakt spraak mogelijk.

Lees ook eens:
Het verwijderen van een lichaamsvreemd voorwerp uit de slokdarm

Een laryngectomie is levensveranderend

Elke laryngectomie heeft grote implicaties die levensveranderend zijn. Door de instructies van je arts op te volgen en met veel doorzettingsvermogen kun je echter een bijna normaal dagelijks leven bereiken. Het is mogelijk om weer te ademen, te spreken en te eten op een manier die geen groot ongemak veroorzaakt.

Het grootste risico is de verstopping van de stoma, omdat deze de ademhaling afsnijdt. Met de juiste training kan dit worden voorkomen. Een persoon met een laryngectomie heeft ook psychologische ondersteuning nodig, omdat hij met veel psychosociale veranderingen te maken krijgt.


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • González-García, J. Á., & Aguirregaviria, J. I. (2010). Incarceración total de prótesis fonatoria en la mucosa traqueoesofágica. Informe de una nueva complicación con el uso de prótesis fonatorias. Acta Otorrinolaringológica Española, 61(3), 220-224.
  • Martínez-Ordaz, J. L., Luque-de-León, E., Suárez-Moreno, R. M., & Blanco-Benavides, R. (2003). Fístulas enterocutáneas postoperatorias. Gaceta Médica de México, 139(2).
  • Morejón, E. A., Rodríguez, G. L., Juan, I. D., & Vásquez, J. F. (2012). Laringectomía subtotal supracricoidea. Experiencia del Hospital Docente Clínico-Quirúrgico “10 de octubre”. Revista Cubana de Otorrinolaringología y Cirugía de Cabeza y Cuello, 1(1).

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.