Emotionele communicatie: tips om beter te verbinden

Als je de kunst van emotionele communicatie beheerst, zul je anderen helpen zich meer voor je open te stellen en zich dichter bij je te voelen en meer vertrouwen in je te hebben. In het reine komen met je emoties betekent de mechanismen begrijpen die ons menselijk maken en ze omarmen als een deel van een gezond leven.

Heb je je ooit zo boos gevoeld dat je niet eens iemand kon vertellen wat je dacht zonder in woede uit te barsten? Heb je moeite om je partner of je kinderen duidelijk te laten begrijpen wat je hen wilt vertellen? Emotionele communicatie is voor velen van ons een lastige kwestie.

We weten dat communicatie datgene is wat ons in staat stelt een boodschap tussen twee mensen over te brengen. Op papier lijkt het heel eenvoudig. Toch gaat een groot deel van de bevolking door het leven zonder dit proces onder de knie te hebben.

Er zijn mensen die alleen luisteren om te reageren, mensen die agressief taalgebruik hanteren, en mensen die niet in staat zijn non-verbale communicatie te begrijpen. Het gaat tenslotte niet alleen om het zenden van een zinnetje van een zender naar een ontvanger.

Als mensen zijn we emotionele wezens die redeneren. In feite heeft alles wat we doen en denken een duidelijke emotionele component.

Als je weet hoe je dit soort communicatieve handelingen kunt beheersen, begrijpen en er zelfs van kunt genieten, zullen je relaties verbeteren. Bovendien zul je jezelf als meer competent beschouwen, wat op zijn beurt je gevoel van eigenwaarde verbetert.

Emotionele communicatie: hoe kan het ons helpen?

In het algemeen is emotionele communicatie niet alleen een praktijk die onze relaties vergemakkelijkt. Het is in feite ook een instrument dat reclamemakers gebruiken.

Wetenschappelijke studies, zoals die van dokter Blair Kidwell aan de Universiteit van Ohio (Engelse link), tonen aan dat elke campagne die een emotionele reactie bij de consument teweeg kan brengen, een grotere impact heeft en de verkoopcijfers doet stijgen.

Over het algemeen laat het goed overbrengen van je emoties een indruk achter op de hersenen. In die zin zullen degenen die emotionele intelligentie beheersen en weten te beheersen wat ze voelen om op passende wijze uit te drukken wat ze denken, opmerkelijke voordelen ondervinden:

• Voorkomen van conflicten en misverstanden. Emotionele communicatie zal ons in staat stellen assertief met anderen van mening te verschillen zonder onze zenuwen te verliezen. Uiteindelijk helpt dit ons om tot een overeenkomst te komen.
• Een betere relatie met onze gesprekspartner(s) tot stand brengen. Het vermogen om via emoties te communiceren schept ook duurzamere vertrouwensbanden.
• Het helpt ons om met duidelijkheid en assertiviteit uit te drukken wat zij voelen.
• Een groter niveau van empathie te bereiken met de persoon tegenover ons. Plus, het helpt ons ook om hun non-verbale taal te ontcijferen.
• Spreken over onze emoties legitimeert onze acties. In dit geval stelt het ons in staat uit te leggen waarom ze bepaalde dingen hebben gedaan.
• We voelen ons beter. Soms worden emoties zoals woede of frustratie begraven wanneer we niet goed uitdrukken wat we voelen. Emotionele communicatie is de brug om dit te bereiken.

Hoe kun je je emotionele communicatievaardigheden ontwikkelen?

De eerste stap om je emotionele communicatie te verbeteren is begrijpen dat emoties en gedachten tegelijkertijd voorkomen. In feite is dit precies wat psycholoog Richard S. Lazarus benadrukt. Wanneer we ons bijvoorbeeld boos voelen, is het gebruikelijk dat de stroom van onze gedachten zich sneller en op een ongeorganiseerde manier verplaatst.

Bovendien worden die gedachten meestal gefilterd door ongemak. Soms is het dus niet genoeg om je voor te bereiden op wat je zult zeggen als je voor een moeilijk gesprek staat. Het eerste wat je moet doen is begrijpen wat je voelt. Dan zul je in staat zijn om jezelf assertief uit te leggen.

Geweten en emotionele regulatie

Je zult niet in staat zijn om effectief een toespraak of een conferentie te geven als je een hoog of verlammend niveau van angst voelt. Ook zul je niets met je partner op kunnen lossen als je gevangen zit door tegenstrijdigheid, woede of angst.

De eerste stap is om elke emotie die je voelt één voor één te scheiden: erken ze, begrijp ze, en kanaliseer ze. Elke emotie heeft een doel dat we moeten overwegen. Pas als je elk gevoel en gewaarwording gereguleerd hebt, kun je jezelf met helderheid en zekerheid verklaren.

Empathie: je realiteit begrijpen en respecteren

Door empathie te oefenen zul je in staat zijn om jezelf in de schoenen van iemand anders te plaatsen om vervolgens terug te keren naar je eigen wereld, en zo de realiteit van iemand anders te begrijpen. We moeten onszelf niet besmetten met de emoties van anderen. Het gaat er gewoon om te leren lezen, intuïtie en begrijpen wat iemand doormaakt, en daarnaar te handelen.

Empathie vereist observatie en luisteren. Soms onthullen onze gebaren realiteiten die onze woorden niet zeggen. Soms zegt de toon van de stem ook veel meer dan de boodschap zelf. Let op, voel, lees tussen de regels door en reageer, waarbij je je respectvol afstemt op de emotionele toestand van de ander.

De taal van vertrouwen

Emotionele communicatie heeft een anker dat haar vasthoudt, dat haar mogelijk maakt, en goede informatie-uitwisselingen mogelijk maakt. We hebben het over vertrouwen. Om dat bij je gesprekspartner te vestigen, moet je het volgende overwegen:

• Een empathische glimlach gebruiken. Vermijd het te forceren. Het gaat erom een glimlach op je gezicht te toveren die toegankelijkheid en positiviteit uitstraalt.
• Knikken met je hoofd. Op deze manier communiceert je naar de andere persoon dat je het begrijpt en dat je aandacht heeft voor wat hij of zij zegt.
• Een uitnodigende blik. Emotionele communicatie is niet mogelijk zonder in de ogen te kijken van de persoon die voor je staat.

Assertiviteit: effectief en respectvol communiceren

Assertiviteit is het vermogen om doeltreffend, veilig en respectvol te communiceren. Dankzij deze kwaliteit verloopt de dialoog harmonieuzer, kunnen we tot een beter begrip komen en problemen oplossen. Dit zijn de grondbeginselen:

• Laat al je negatieve gedachten voor wat ze zijn.
• Vertrouw op wat je voelt en wat je wilt zeggen. Je waarheid, je behoeften en je ideeën moeten worden gehoord.
• Besteed aandacht aan wat de ander tegen je zegt en luister actief en respectvol. Laat je niet kapen door je emoties.
• Laat een paar seconden voorbijgaan voordat je reageert.
• Wees duidelijk. Korte boodschappen zijn directer en makkelijker te begrijpen.
• Concentreer je op de feiten, niet op meningen.
• Wees kalm en positief.

We kunnen allemaal ons vermogen ontwikkelen om onze emoties over te brengen. We hoeven alleen maar te willen en ons in te zetten voor de verandering. Probeer het eens!