Een spierscheuring: symptomen en behandelingen

Een spierscheuring treedt op wanneer er een overbelasting van een spier plaatsvind. Het is meestal te wijten aan overmatige inspanning tijdens lichamelijke activiteit. De symptomen en behandeling zijn afhankelijk van de omvang van het letsel.

Geschreven en geverifieerd door de biotechnoloog Alejandro Duarte.

Laatste update: 28 januari, 2021

Een spierscheuring, ook wel een verrekte spier genoemd, is de gedeeltelijke of volledige scheur van de myotendineuze overgang, wat de overgangszone is tussen de spier en de pees. Wanneer een spier overdreven ver uitgerekt wordt, resulteert dit in het scheuren van spiervezels.

De aangrenzende structuren, zoals pezen en bloedvaten, kunnen hierdoor ook worden beïnvloed. Dan zal er vaak een blauwe plek in het beschadigde gebied ontstaan.

Deze blessures zijn te wijten aan een dynamische overbelasting, vaak gepaard gaand met plotselinge veranderingen in intensiteit en positie. Dit is meestal te wijten aan de frequente overmatige inspanning tijdens het sporten en treedt vooral op bij sporten met een hoge intensiteit zoals:

• basketbal
• voetbal
• atletiek

Verschillende gradaties van spierscheuringen

Over het algemeen zijn er drie verschillende niveaus van een spierscheuring te onderscheiden, afhankelijk van het niveau van de spierscheuring. We zullen de drie niveaus of gradaties hieronder nader bespreken.

• Milde of eerstegraads spierscheuring: dit is een microscopische afbraak van spiervezels. De pees en aangrenzende bloedvaten blijven hierbij echter ongedeerd.
• Matige of tweedegraads spierscheuring: in dit geval is er een gedeeltelijke scheuring van spiervezels en de aangrenzende ligamenten. Er ontstaat vaak een blauwe plek als gevolg van de beschadigde bloedvaten. Hierdoor wordt de mobiliteit van het getroffen gebied aangetast.
• Ernstige of derdegraads spierscheuring: dit is de volledige scheuring van spiervezels en ligamenten met volledig of bijna volledig functieverlies. Daarnaast zal een zichtbare zwelling, een blauwe plek en ontstekingsreactie optreden.

Symptomen

De symptomen van een verrekte of gescheurde spier zijn afhankelijk van de mate waarin de spier gescheurd is. Daarom zullen we de symptomen weergeven per de hierboven uitgelegde niveaus.

Symptomen bij een eerstegraads spierscheuring

In dit geval gaat de functionaliteit niet verloren en blijft de volledige mobiliteit van het gewonde gebied behouden. Er is slechts een lichte ontsteking die gepaard gaat met enig ongemak. De patiënt kan het echter meestal pas identificeren als hij zijn fysieke activiteit heeft beëindigd. In sommige gevallen duurt dit zelfs tot de volgende dag.

Symptomen bij een tweedegraads spierscheuring

in dit geval wordt de functie gedeeltelijk beïnvloed en is er sprake van mobiliteitsverlies. Ook is er pijn bij het aanraken van het getroffen gebied. Daarnaast is er sprake van ontsteking en de vorming van een hematoom. Meestal is de patiënt zich bewust van het letsel zodra het zich voordoet en moet hij zijn fysieke activiteit onmiddellijk beëindigen.

Symptomen bij een derdegraads spierscheuring

De symptomen bij een derdegraads spierscheuring zijn zeer duidelijk. Er is sprake van een gedeeltelijk of totaal verlies van mobiliteit in het getroffen gebied. Er ontstaan blauwe plekken die ook wel hematomen worden genoemd. Lees hier een Engels artikel over hematomen.

Daarnaast is een belangrijk symptoom dat de patiënt veel pijn heeft. Hij merkt het letsel onmiddellijk op. Er kunnen ook onregelmatigheden in het spierweefsel waargenomen worden als men het aangedane lichaamsdeel onderzoekt.

Behandeling

De behandeling van een spierscheuring zal zowel afhangen van de tijd die is verstreken sinds het letsel ontstaan is als de mate van spierscheuring. In alle gevallen moet je ijs aanbrengen op het aangedane lichaamsdeel om de pijn te verminderen. Hieronder zullen we de belangrijkste behandelingen die per niveau in elk geval moeten worden toegepast omschrijven.

Behandeling bij een eerstegraads spierscheuring

Gedurende de eerste dagen na het ontstaan van de spierscheuring moet je ijs aanbrengen. Daarnaast moet je het getroffen gebied verzorgen door de gescheurde spier onder spanning zonder deze te hoeven bewegen. Dit doe je onder meer door:

• een drukverband aan te brengen
• voldoende te rusten
• het aangedane lichaamsdeel hoog leggen
• isometrische oefeningen doen

Vervolgens heb je wat milde tot matige lichamelijke activiteit nodig met het doel om geleidelijk terug te keren naar de normale situatie. Enkele van de aanbevolen activiteiten zijn lichte oefeningen in het zwembad, zacht stretchen en lichte gewichten tillen. De toepassing van ontstekingsremmende medicijnen is meestal niet nodig, omdat de pijn mild is.

Behandeling bij een tweedegraads spierscheuring

Net zoals in het geval van een eerstegraads spierscheuring moet je ijs aanbrengen en het getroffen gebied gedurende de eerste 2-3 dagen voorzien van een drukverband. Rust ook voldoende en leg het aangedane lichaamsdeel omhoog.

Vanaf de vierde dag kun je beginnen met het uitvoeren van isometrische oefeningen. Doe dit heel voorzichtig en stop de activiteit direct als je pijn voelt.

Voor de twee weken daarna bevelen artsen meestal matige lichamelijke activiteit aan totdat je volledig bent hersteld qua mobiliteit. Ze kunnen indien nodig medicijnen voorschrijven om ontstekingen en pijn te verminderen.

Behandeling bij een derdegraads spierscheuring

Gedurende de eerste paar dagen moet je hetzelfde protocol volgen zoals hierboven vermeld. Je hebt volledige rust nodig. Als het om een spierscheuring in het been gaat kun je wellicht het beste krukken gebruiken als je moet lopen. Uiteraard is dit afhankelijk van de ernst van je blessure.

In de tweede week kun je geleidelijk isometrische oefeningen gaan doen. Vervolgens kun je langzaam meer lichamelijke activiteiten ondernemen, totdat je volledig hersteld bent. Dit zal ongeveer in de vierde week na het ontstaan van de spierscheuring zijn.

Artsen zullen hoogstwaarschijnlijk ook het gebruik van ontstekingsremmende en pijnstillende medicijnen aanbevelen. In alle gevallen is het belangrijk om het advies van je arts op te volgen.