De relatie tussen fysieke pijn en angst

Verschillende onderzoeken geven aan dat fysieke pijn en angst vaak samen voorkomen. Dit is logisch, omdat het lichaam en de geest geen twee afzonderlijke entiteiten zijn. Integendeel, ze werken samen en beïnvloeden elkaar. Elk van deze dimensies beïnvloedt dus de andere, hoewel deze relatie vaak onopgemerkt blijft.
De relatie tussen fysieke pijn en angst

Geschreven door Edith Sánchez

Laatste update: 09 augustus, 2022

Fysieke pijn en angst zijn symptomen die vaak hand in hand gaan. Volgens een rapport van de American Psychiatric Association op hun 161e congres, lijdt 60% van de patiënten met angst ook aan fysieke pijn. Daarnaast is er in 80% van deze gevallen ook een depressie.

In een ander onderzoek (Spaanse link) in de Journal of Affective Disorders laten onderzoekers zien dat 78% van de mensen met psychische problemen ook organische symptomen ontwikkelen, waaronder fysieke pijn.

Hoewel de cijfers op zichzelf een bewijs zijn, geven schattingen aan dat artsen in 60% van de consulten het verband tussen fysieke pijn en angst niet kunnen vaststellen. Dit komt, omdat een gecompartimenteerde benadering de boventoon voert, waarbij ze fysieke en mentale symptomen afzonderlijk aanpakken.

Angst, een wijdverbreid probleem

Vrouw met veel zorgen

Angst is momenteel een veelvoorkomend probleem bij de bevolking. En hoewel het emotionele stoornissen betreft, heeft het ook met lichamelijke klachten te maken.

Angst is dus een onaangename toestand die vrijwel alle mensen op zijn minst op een bepaald moment in hun leven ervaren. Dit komt, omdat het een reactie is op stimuli die als bedreigend worden ervaren. Soms zijn deze stimuli echte risico’s en soms komen ze met waargenomen of denkbeeldige risico’s overeen.

Overmatige gelijktijdige stimuli leiden ook tot angst. Sommigen zijn van mening dat het leven in grote steden een groot potentieel heeft om angst te veroorzaken. Deze omgevingen impliceren opeenvolgende alarmtoestanden die samen stress en uiteindelijk angst veroorzaken.

Er is een onduidelijke angst als het om angst gaat, wat ertoe leidt dat we defensief gedrag creëren. Onder deze toestand zijn er ook organische veranderingen, zoals verhoogde hartslag, zweten en een onrustige ademhaling. Het is duidelijk dat deze fysiologische veranderingen de werking van ons lichaam in de loop van de tijd zullen veranderen.

Een onderzoek naar fysieke pijn en angst

Een studie met 1.317 patiënten in 80 gezondheidscentra, gepubliceerd door de General Council of Psychology (Engelse link), toont aan dat 981 van de patiënten een zekere mate van angst hadden.

Ze stelden vast dat 59% van de patiënten met angst ook fysieke pijn had. Het is duidelijk dat er een nauw verband bestaat tussen angst en fysieke pijn, maar het percentage steeg met 19% als er ook een depressie was. Het meest verontrustende is dat slechts 17% van hen een bepaalde vorm van behandeling voor hun psychische problemen kreeg.

Veel patiënten hebben fysieke pijn waar artsen geen organische verklaring voor kunnen vinden. Zo wordt pijn uiteindelijk de manier waarop sommige mensen hun emotionele lijden uiten. Niet alle artsen erkennen of herkennen deze correlatie echter.

Fysieke pijn en angst

Vrouw met nekpijn

Angst kan tot spierpijn, hoofdpijn, maagklachten en andere fysieke ongemakken leiden en een professional moet deze evalueren. Meestal lijden mensen met angst aan hoofdpijn, spierpijn, buik- en borstpijn. Laten we eens kijken waarom.

  • Spierpijn. Angst zorgt ervoor dat spieren gespannen raken. Als dit min of meer constant blijft, dan leidt dit tot spierpijn, evenals een gevoel van overbelasting en spiercontracties. Meestal hopen deze pijnen zich op in de rug en de nek.
  • Hoofdpijn. Deze pijn is een soort helm die het hoofd bedekt en ertegenaan drukt. Het is ook gebruikelijk dat er een tintelend of prikkelend gevoel in de schedel optreedt. Dit is een spanningshoofdpijn veroorzaakt door de samentrekking van de hoofdhuid en nekspieren.
  • Buikpijn. Een geagiteerde ademhaling kan gassen produceren en een zenuwachtige staat veranderd ook de spijsvertering. Het komt vaak voor dat mensen met angst buikpijn ervaren.
  • Pijn op de borst. Veel mensen ervaren ook pijn op hun borst. Dit veroorzaakt grote onzekerheid en kan de angst vergroten, maar het is gewoon een spier en niet-cardiaal probleem.

Wat kun je doen?

Het belangrijkste is om toe te geven dat we allemaal tot op zekere hoogte aan angst zijn blootgesteld. We moeten daarom een levensstijl aannemen die ons in staat stelt om plekken voor ontspanning en recreatie te vinden. Veel meer als we fysieke pijn en angst ervaren.

Lichaamsbeweging is een van de meest effectieve manieren om de balans van onze emoties te herstellen. Een kleine trainingsroutine van 15 minuten per dag is meestal genoeg en dan voelen we ons beter. Het is nog beter als je het met wat ontspanningsoefeningen combineert.

In gevallen waarin de angst buitensporig is, moet je een professional in de geestelijke gezondheidszorg raadplegen. Er zijn veel therapieën en technieken die je kunnen helpen om emoties op de juiste manier te beheersen.


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • Queraltó, J. M. (2005). Análisis de los factores psicológicos moduladores del dolor crónico benigno. Anuario de psicología/The UB Journal of psychology, 36(1), 37-60.
  • Lumley MA, Cohen JL, Borszcz GS, et al. Pain and emotion: a biopsychosocial review of recent research. J Clin Psychol. 2011;67(9):942–968. doi:10.1002/jclp.20816
  • Anderson E, Shivakumar G. Effects of exercise and physical activity on anxiety. Front Psychiatry. 2013;4:27. Published 2013 Apr 23. doi:10.3389/fpsyt.2013.00027
  • Sheng J, Liu S, Wang Y, Cui R, Zhang X. The Link between Depression and Chronic Pain: Neural Mechanisms in the Brain. Neural Plast. 2017;2017:9724371. doi:10.1155/2017/9724371
  • de Heer EW, Gerrits MM, Beekman AT, et al. The association of depression and anxiety with pain: a study from NESDA [published correction appears in PLoS One. 2014;9(12):e115077]. PLoS One. 2014;9(10):e106907. Published 2014 Oct 15. doi:10.1371/journal.pone.0106907
  • Woo AK. Depression and Anxiety in Pain. Rev Pain. 2010;4(1):8–12. doi:10.1177/204946371000400103
  • Psicólogos, C. (2008). DOLOR FÍSICO ASOCIADO A TRASTORNOS COMO LA ANSIEDAD Y LA DEPRESIÓN – INFRADIAGNÓSTICO E INFRATRATAMIENTO EN ATENCIÓN PRIMARIA. Retrieved 9 August 2020, from http://www.infocop.es/view_article.asp?id=1897

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.