De lichamelijke kenmerken van autisme ontdekt

Er worden voortdurend nieuwe ontdekkingen over het autisme gedaan. We vertellen je in dit artikel over onderzoek naar een lichamelijke eigenschap die gelinkt worden aan autisme.
De lichamelijke kenmerken van autisme ontdekt

Laatste update: 28 oktober, 2019

Dankzij nieuw onderzoek hebben wetenschappers een aantal lichamelijke kenmerken die in verband kunnen worden gebracht met autisme ontdekt.

Een korte geschiedenis van autisme

Autisme is een neurobiologische stoornis die vrij recent werd ontdekt. Het werd voor het eerst geïdentificeerd in het midden van de twintigste eeuw door psychiater Leo Kanner. Sindsdien zijn er veel onderzoeken geweest die de kennis over deze stoornis hebben vernieuwd en uitgebreid.

Als we het over autisme in het algemeen hebben, bedoelen we eigenlijk autismespectrumstoornissen. Dit is een brede groep van stoornissen die bestaat uit een aantal vergelijkbare, maar verschillende, neurobiologische ontwikkelingsstoornissen.

Het was echter niet altijd zo. In feite is de term autisme gecreëerd om een symptoom van schizofrenie aan te duiden. Het woord komt van het Griekse autos, dat naar ‘zichzelf’ verwijst.

Later werd het woord gemeengoed voor kinderpsychologie. Het beschreef kinderen die moeite hadden met het bereiken van emotioneel contact en die verschillende stereotype gedragingen presenteerden.

Vervolgens kijken we naar het autistismespectrum. Daarnaast zullen we het hebben over onderzoek dat is gedaan naar de mogelijkheid van een lichamelijke eigenschap die aan deze aandoening is gekoppeld.

Het autismespectrum

Een kind zet speelgoedauto's op een rij

Autisme is vaak een reden waarom een baby afstandelijk kan zijn tegen zijn ouders gedurende de eerste maanden van zijn leven. Gelukkig hebben deskundigen echter veel succesvolle studies uitgevoerd en leren ze steeds meer over de ziekte.

Als gevolg van deze onderzoeken is het concept “autistisch spectrum” ontstaan. Deskundigen begonnen een aantal verschillende syndromen te onderscheiden op basis van hun individuele eigenaardigheden. Een voorbeeld is het syndroom van Asperger: mensen die aan het syndroom lijden, hebben geen vertraging in de taalverwerving.

Toen werd het concept van de oorzaak van deze stoornissen veranderd. Tegenwoordig accepteren deskundigen dat het een resultaat is van genetische, epigenetische en omgevingsfactoren tijdens de embryogenese.

Autismespectrumstoornissen

Door het hele autismespectrum heen zijn de fundamentele symptomen de volgende:

  • aanhoudende tekortkomingen in communicatie en sociale interactie
  • beperkende en repetitieve patronen van gedrag, interesses en activiteiten

Deze symptomen zijn aanwezig in de vroege stadia van ontwikkeling.

De eerste tekenen

Jongetje houdt zijn handen tegen zijn oren

De eerste tekenen van autisme zijn meestal zichtbaar rond de leeftijd van drie jaar. Kinderen met autisme hebben echter lang voor ze drie jaar oud zijn geen “sociale glimlach.” De sociale glimlach is de eerste glimlach die een kind laat zien. Het is een reactie op prikkels, zoals de moeder of de vader van het kind.

Bovendien zijn ze overgevoelig voor de volgende prikkels:

  • tactiele
  • auditieve
  • olfactorische
  • smaak

Meestal vermijden ze persoonlijk en visueel contact. Bovendien gebruiken ze meestal zeer weinig taal.

Ze begrijpen vaak geen grappen, dubbele betekenissen of metaforen. Ook nemen ze niet deel aan symbolische spelletjes, zoals vadertje-moedertje spelen of het spelen met auto’s alsof ze echt zijn. Hun interesses zijn meestal ongebruikelijk, repetitief, en ze doen ze het liefst alleen.

Kinderen met autisme hebben meestal weinig interesse in andere kinderen. Bovendien vertellen ze je in hun jonge jaren niet wat ze leuk vinden of willen (bijvoorbeeld door met hun vinger te wijzen). Hun gedrag is ook “ongebruikelijk” en repetitief, maar ook zelfstimulerend (zoals het balanceren van dingen).

Nieuwe lichamelijke kenmerken van autisme

Onlangs heeft de La Trobe University of Melbourne (Australië) een onderzoek uitgevoerd naar autistische kinderen. Het lijkt erop dat ze lichamelijke kenmerken hebben gevonden die verband houden met autisme.

In deze studie ontdekten de onderzoekers dat, gemiddeld, kinderen met autisme worden geboren met bepaalde opvallende kenmerken:

  • 4,8 centimeter kleiner
  • 181 gram minder gewicht
  • kraniale omtrek 1 cm kleiner.

Deskundigen hebben echter ook ontdekt dat kinderen met autisme op de leeftijd van drie jaar de neiging hadden om neurotypische kinderen met andere lichamelijke kenmerken te overtreffen. Het lijkt erop dat het allemaal te wijten is aan een onbalans in een groeihormoon die vaak voorkomt bij autistische kinderen.

Over dit onderzoek

Je moet echter wel weten dat deze studie relatief kleinschalig was. Slechts 134 kinderen met autisme en 74 neuro-typische kinderen deden mee. Daarnaast zijn er geen eerdere studies die dit onderzoek ondersteunen. In het enige eerdere onderzoek dat in dit verband is uitgevoerd, zijn er zelfs geen verschillen gevonden tussen bepaalde kinderen en andere.

Bovendien namen er geen meisjes deel aan dit onderzoek. Dit is zeer belangrijk om rekening mee te houden, omdat autismespectrumstoornissen zich ontwikkelen met aanzienlijke verschillen tussen jongens en meisjes.

Volgens Dr. Cherie Green zou het onderzoek echter nuttig kunnen zijn voor het identificeren van subgroepen van autisme. In principe hebben mensen met mutaties in het CHD8-gen de neiging om grotere hoofden te hebben, terwijl mensen met het gemuteerde DYRK1A-gen meestal kleinere hoofden hebben.

Bovendien kan dit soort onderzoek andere toepassingen hebben. Een daarvan zou kunnen zijn om te bepalen welke mechanismen (buiten de hersenen) een rol spelen bij de ontwikkeling van de stoornis, en hoe. De volgende stap in dit onderzoek is het onderzoeken van de groei bij adolescenten.


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • Mccormick, C., Hessl, D., Macari, S. L., Ozonoff, S., Green, C., & Rogers, S. J. (2014). Electrodermal and behavioral responses of children with autism spectrum disorders to sensory and repetitive stimuli. Autism Research. https://doi.org/10.1002/aur.1382
  • Green, C., Dissanayake, C., & Loesch, D. (2015). A review of physical growth in children and adolescents with Autism Spectrum Disorder. Developmental Review. https://doi.org/10.1016/j.dr.2015.02.001
  • Green, C. C., Dissanayake, C., Loesch, D. Z., Bui, M., & Barbaro, J. (2018). Skeletal Growth Dysregulation in Australian Male Infants and Toddlers With Autism Spectrum Disorder. Autism Research. https://doi.org/10.1002/aur.1952

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.