Anti-emetische geneesmiddelen om misselijkheid te voorkomen

Bepaalde medicijnen die worden gebruikt om kanker te bestrijden, kunnen misselijkheid en braken veroorzaken. Gelukkig zijn er al veel medicijnen die effectief zijn bij het voorkomen en verlichten van de klachten die gepaard gaan met chemotherapie. Met dat in gedachten willen we met je praten over anti-emetische geneesmiddelen.
Anti-emetische geneesmiddelen om misselijkheid te voorkomen

Geschreven door Equipo Editorial

Laatste update: 22 december, 2022

Tegenwoordig zijn er medicijnen, bekend als anti-emetische geneesmiddelen of anti-emetica, die effectief zijn bij het optreden van misselijkheid en braken door diverse oorzaken. Deze medicatie kan bijvoorbeeld helpen om de ongemakkelijke bijwerkingen van chemotherapie te verlichten.

Het is belangrijk om beide termen te onderscheiden. Misselijkheid is een onaangenaam gevoel in de keel en maag dat vaak voorafgaat aan braken. Het verschijnt meestal samen met andere symptomen zoals bleekheid, zweten en overmatige speekselvloed. In sommige gevallen kan het ook een verlaging van de bloeddruk en het aantal slagen van het hart per minuut met zich meebrengen.

Nadat er misselijkheid ontstaan is treedt vaak kokhalzen op. Dat is de voorloper van braken. Het zijn sterke samentrekkingen van de spieren van de buikwand. Hun doel is om de druk te creëren die nodig is om te braken. Kokhalzen kan optreden bij braken, zowel ervoor als erna.

Ten slotte is braken, ook bekend als overgeven, het snel en energetisch ledigen van de maag of het uitdrijven van de maaginhoud. In hele bijzondere gevallen kan het de uitdrijving van de darminhoud inhouden.

Wat zijn anti-emetische geneesmiddelen?

Man geeft over in emmer

Anti-emetica helpen om misselijkheid en braken te voorkomen. Ze worden normaal gesproken voorgeschreven om reisziekte en de bijwerkingen van het gebruik van de volgende farmacologische opties te behandelen:

Er zijn vier verschillende groepen anti-emetische geneesmiddelen, ingedeeld op basis van het werkingsmechanisme dat ze vertonen. Zo zullen ze effectief zijn in verschillende situaties, afhankelijk van de oorzaak die leidt tot misselijkheid en braken.

We gaan kijken naar de meestvoorkomende anti-emetische geneesmiddelen die misselijkheid en braken van verschillende oorsprong helpen voorkomen.

Anti-emetische geneesmiddelen om misselijkheid en braken te voorkomen

Anti-emetica voor zwangerschapsheparemisis

Misselijkheid en braken tijdens de zwangerschap komen voor bij ongeveer 80% van de vrouwen. Deze symptomen zijn over het algemeen mild en verdwijnen gewoonlijk in de 20e week van de zwangerschap.

Er is zeer beperkt klinisch bewijs met betrekking tot de behandeling van hyperemesis gravidarum. Bovendien zijn in de meeste gevallen onderzoeken uitgevoerd bij patiënten met deze symptomen in hun mildste vorm.

  • Voor dit probleem wordt doxylamine gebruikt, een anti-emetische antagonist van de histamine H1-receptoren, onder andere op de markt gebracht onder de merknaam Diclectin.
  • Als tweede keuze dienen artsen gewoonlijk metoclopramide toe, een dopamine-antagonist. Patiënten mogen dit medicijn echter niet langer dan 5 dagen gebruiken, in een dosis van 10 mg tot driemaal daags.
  • Artsen kunnen ondansetron ook voorschrijven als een tweede verdedigingslinie. Als derde optie kunnen ze methylprednisolon voorschrijven, waarbij de minimale effectieve dosis wordt gezocht om het probleem onder controle te houden.

Anti-emetica voor chemotherapie

Een vrouw verdraagt chemo beter door anti-emetische geneesmiddelen

Bepaalde medicijnen die kanker helpen bestrijden, kunnen misselijkheid en braken veroorzaken. Gelukkig zijn er al veel medicijnen die effectief zijn bij het voorkomen en verlichten van misselijkheid en braken die chemotherapie veroorzaakt. Enkele van de meestvoorkomende anti-emetische geneesmiddelen voor deze gevallen zijn onder andere:

  • Corticosteroïden: deze worden al vele jaren met succes gebruikt, vooral om vertraagde misselijkheid en braken te voorkomen. Een voorbeeld van deze groep medicijnen is dexamethason, met veel verschillende toedieningsvormen.
  • Serotonine-antagonisten: deze blokkeren de natuurlijke stoffen die het signaal naar de hersenen sturen dat braken veroorzaakt. Ze voorkomen zowel acute als vertraagde misselijkheid en braken. Enkele van de meest voorkomende zijn ondansetron, granisetron en dolasetron.
  • NK-1-remmers: dit zijn de nieuwste soorten anti-emetische geneesmiddelen. Aprepitant wordt gebruikt wanneer patiënten chemotherapie krijgen die zeer waarschijnlijk acute of vertraagde misselijkheid en braken zal veroorzaken. Patiënten kunnen ze vóór een chemotherapie-sessie innemen en gedurende twee dagen erna.

Anti-emetische geneesmiddelen voor duizeligheid of reisziekte

Een man met migraine

De duizeligheid die optreedt tijdens het reizen wordt ook wel reisziekte genoemd. Dit is het optreden van misselijkheid, braken en symptomen die optreden als gevolg van herhaalde lineaire en draaiende versnellingen en vertragingen.

Om de symptomen te verminderen, raden experts aan een medicijn te nemen dat duizeligheid vermindert. De aanbevelingen hiervoor zijn globaal gesproken:

  • Voor volwassenen: neem 2 uur voor de reis 30 mg cinnarizine. Je kunt deze dosis om de 8 uur herhalen. Patiënten kunnen ook elke 6 of 8 uur tussen de 50 en 100 mg dymenhydraten (Biodramine) innemen.
  • Kinderen: het is belangrijk om de dosis aan te passen volgens het etiket van elk geneesmiddel. Je mag tietilperazine niet aan kinderen toedienen.

Conclusies over het voorkomen van misselijkheid en braken

Gelukkig hebben we momenteel een breed scala aan therapieën beschikbaar om misselijkheid en braken door verschillende oorzaken te voorkomen. Raadpleeg je arts of apotheker als je vragen hebt over deze medicijnen. Op die manier weet je zeker dat je de behandeling goed uitvoert en de therapeutische effectiviteit van anti-emetische geneesmiddelen verbetert.


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • Madridejos Mora, R., & Hernández Corredoira, V. (2005). Antieméticos. FMC – Formación Médica Continuada En Atención Primaria. https://doi.org/10.1016/s1134-2072(05)71267-6
  • Castro, M. C., Araújo, S. A. de, Mendes, T. R., Vilarinho, G. S., & Mendonça, M. A. O. (2014). Effectiveness of antiemetics in control of antineoplastic chemotherapy-induced emesis at home. Acta Paulista de Enfermagem. https://doi.org/10.1590/1982-0194201400069
  • Bhardwaj, N., Bala, I., Kaur, C., & Chari, P. (2004). Comparison of Ondasetron with Ondansetron Plus Dexamethasone for Antiemetic Prophylaxis in Children Undergoing Strabismus Surgery. Journal of Pediatric Ophthalmology and Strabismus.

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.