Wat zijn antilichamen? Lees er hier meer over

Antilichamen zijn een familie van eiwitten die deel uitmaken van het immuunsysteem. Lees er hier alles over!
Wat zijn antilichamen? Lees er hier meer over

Laatste update: 10 augustus, 2019

Antilichamen zijn een speciale groep moleculen die je lichaam beschermen tegen de invasie van andere organismen die zij als vreemd herkennen, zoals virussen en bacteriën. Daarom zijn ze belangrijk voor de juiste werking van het immuunsysteem.

Waarom stelt je lichaam antilichamen samen?

Antilichamen stoppen ziektes

Antilichamen zijn de actiemoleculen van het immuunsysteem. Ze worden ook immunoglobulinen genoemd. Hun synthese is afhankelijk van gespecialiseerde cellen die deel uitmaken van het immuunsysteem. Het lichaam produceert er meer van als het antigenen identificeert of waarneemt.

Deze stoffen zijn aanwezig in lichaamsvreemde stoffen zoals onder andere bacteriën en virussen. Dankzij studies over dit onderwerp is ontdekt dat dit plasma-eiwit wordt gesynthetiseerd door B-cellen en bepaalde plasmacellen.

Ons immuunsysteem is zeer nauwkeurig. Daardoor produceert het verschillende antilichamen of immunoglobulinen voor elk antigeen. Dit zorgt er vervolgens voor dat wij kunnen overleven.

Het vertoont echter ook tekortkomingen, zoals auto-immuunziekten, waarbij antilichamen de eigen cellen van de patiënt als ‘vreemd’ herkennen. Ze proberen vervolgens deze schijnbare dreiging te neutraliseren door deze gezonde cellen te vernietigen alsof ze ziekteverwekkers zijn.

Antilichamen maken meestal gebruik van de bloedstroom om zich te verplaatsen naar een ander lichaamsgebied. Op deze manier kunnen ze zich snel bewegen naar de plek waar de antigenen zijn geïdentificeerd en ze te vernietigen.

Om deze reden nemen medische teams meestal bloedmonsters af om de niveaus van antilichamen te controleren. Hiervoor kunnen ze ook speekselmonsters nemen of monsters van andere stoffen, zoals hersenvocht.

Soorten antilichamen

Soorten antilichamen

Afhankelijk van hun kenmerken en hun functies, kunnen we onderscheid maken tussen verschillende soorten immunoglobulinen of antilichamen.

Immunoglobuline G, of IgG

Over het algemeen vertegenwoordigt dit het grootste percentage antilichamen.

  • Ze zijn aangeboren en beschermen baby’s vanaf de geboorte. Dit komt omdat ze aanwezig zijn in de placenta van de moeder. Deze antilichamen worden dus overgedragen van de moeder naar de foetus.
  • In principe zijn ze je hele leven aanwezig in je lichaam.
  • Ze spelen een rol bij bepaalde essentiële taken, zoals de activering van fagocyten, wat betekent dat ze schadelijke cellen doden.

Immunoglobuline M, of IgM

  • Deze moleculen kunnen een structuur vormen vergelijkbaar met een cirkel die tot tien bindingsplaatsen (met antigenen) heeft.
  • Over het algemeen zijn zij de eersten die ‘contact opnemen’ met de nieuw geïdentificeerde antigenen.
  • Ze activeren of stimuleren de prestaties van macrofagen (vergelijkbaar met fagocyten).

Immunoglobuline A, of IgA

Deze antilichamen hebben een monomere of dimere vorm. Dit betekent dat ze kunnen voorkomen in groepen van maximaal twee antilichamen. Bovendien spelen ze een grote rol bij de immuunfunctie van de slijmvliezen, die onder andere borstvoeding, bloed, slijm en tranen produceren.

Immunoglobuline E, of IgE

Deze antilichamen bestaan uit twee zware ketens en twee lichte ketens. In tegenstelling tot de antilichamen die we hierboven hebben genoemd, bevinden ze zich meestal in de mestcelmembranen. Daarom verblijven de meeste van hen in lichaamsweefsels.

  • Ze zijn meestal de receptoren van allergenen, antigenen die een zeer overdreven reactie uitlokken.
  • Het zijn op zich geen gevaarlijke stoffen, maar ons immuunsysteem herkent ze als een ernstige bedreiging.
  • Ze veroorzaken scheuren van de mestcellen en de productie van histamine.

Immunoglobuline D, of IgD

Deze antilichamen vormen polymeren die binden aan antigenen. Ze vormen ongeveer 1% van de eiwitten van de plasmamembranen van B-cellen.

We hopen dat je dit artikel interessant en informatief hebt gevonden! Neem in geval van twijfel contact op met je arts als je meer wilt weten over antilichamen of immunoglobulinen.


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • Ramos-Medina, R., Corbí, A. L., & Sánchez-Ramón, S. (2012). Inmunoglobulinas intravenosas: llave inmunomoduladora del sistema inmunológico. Medicina Clinica. https://doi.org/10.1016/j.medcli.2011.11.022
  • Victor Sanabria & Abraham Landapiedra. (2007). Anticuerpos: sus propiedades, aplicaciones y perspectivas. Medicas UIS.
  • Noda Albelo, A. L., Vidal Tallet, L. A., & Rodríguez Ramos, B. (2013). Aplicaciones terapéuticas de las inmunoglobulinas humanas en Pediatría. Revista Cubana de Pediatria. https://doi.org/10.1177/1071100715603118

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.