Snelle test voor myocarditis ontdekt in Spanje

Een studie van Spaanse onderzoekers, gepubliceerd in een prestigieus medisch tijdschrift, heeft de deur geopend naar een snelle test voor myocarditis. Wat betekent dit? Ontdek het in dit artikel!
Snelle test voor myocarditis ontdekt in Spanje

Laatste update: 18 november, 2021

De beschikbaarheid van een snelle test voor myocarditis is een droom voor veel cardiologen en sportartsen die het optreden van problemen die leiden tot een plotselinge dood proberen te voorkomen.

In de sport zijn deze incidenten beruchter, hoewel de incidentie dezelfde is als onder de algemene bevolking. Als deze gebeurtenis zich namelijk voordoet tijdens een wedstrijd, is het waarschijnlijk overal in het nieuws. Sporters zijn echter niet de enigen die risico lopen.

Een bijzondere situatie betreft de lichamelijke onderzoeken die vereist zijn om een sportbeoefening te beginnen of de sportgeschiktheid als vereiste voor de inschrijving in professionele competities.

Artsen staan voor de uitdaging om afwijkingen op te sporen die vaak onmogelijk te diagnosticeren zijn voordat er problemen ontstaan. Dat is het geval bij myocarditis… tot nu toe.

Wat is myocarditis?

Myocarditis is een ontsteking van het spierweefsel van het hart. Dit is het myocardium, vandaar de naam van de aandoening. Zoals alle ontstekingen wordt deze veroorzaakt door een afwijking van het normale weefsel en leidt tot een verminderde functie.

Het is moeilijk om tot een diagnose te komen voordat een ernstig of zelfs dodelijk symptoom optreedt. Er zijn verschillende oorzaken van myocarditis zoals:

  • Auto-immuunziekten. Systemische lupus erythematosus, bijvoorbeeld.
  • Infecties. Bepaalde micro-organismen nestelen zich in het hart of lokken kruisreacties uit met de antilichamen, waardoor een ontsteking van het myocard ontstaat. De ziekte van Lyme is een van de erkende oorzaken.
  • Gifstoffen. Chronische alcoholintoxicatie, misbruik van illegale drugs zoals cocaïne, en koolmonoxide-vergiftiging.
  • Genetica. Als een genetische mutatie of een erfelijke ziekte myocarditis veroorzaakt, is het opsporen ervan complexer. Dit is de meest zorgwekkende oorzaak voor artsen.

Wat is het verband tussen myocarditis en plotselinge dood?

Een man controleert de polsslag van iemand die op de grond ligt

Het voordeel van een snelle test voor myocarditis zou zijn dat mensen met een verhoogd risico op plotseling overlijden kunnen worden opgespoord. Als specialisten deze test zouden standaardiseren, zou men deze zelfs verplicht kunnen stellen voor professionele sporten, zoals verschillende artsen al vragen.

Bij plotselinge dood is er een stilstand van het cardiovasculaire systeem die in eerste instantie geen specifieke oorzaak heeft. De verdenking ligt altijd op een acuut myocardinfarct, de meest frequente factor bij deze hartstilstanden.

Verwarring tussen infarct en myocarditis leidt tot een spoedaanpak die voor de patiënt zelfs contraproductief kan zijn. Wanneer specialisten een obstructie van de kransslagaders vermoeden, voeren artsen onmiddellijk een katheterisatie uit om te proberen het stolsel die de bloedstroom onderbreekt te verwijderen.

Deze tijd die aan katheterisatie wordt besteed, is de enige manier om een patiënt te benaderen die is flauwgevallen zonder voorgeschiedenis. Zodra de specialisten hebben vastgesteld dat er geen infarct was, vermoeden ze een ander gezondheidsprobleem.

Een snelle test om myocarditis uit te sluiten bestond tot op heden niet. Specialisten dachten dat plotselinge dood te wijten was aan necrose van de hartcellen en niet aan ontsteking. Zo konden ze de behandeling snel starten, hoewel die niet altijd de juiste was.

Wat is het nut van een snelle test voor myocarditis?

Onderzoekers van het Spaanse nationale centrum voor cardiovasculair onderzoek (CNIC) hebben een wetenschappelijk artikel gepubliceerd in The New England Journal of Medicine (Engelse link) dat de deur opent naar een snelle test voor myocarditis.

Deskundigen hopen namelijk dat dit de oplossing is om dit soort plotselinge sterfgevallen te voorkomen. Met een dergelijke test zouden artsen een verhoogde kans op plotseling overlijden bij sommige mensen kunnen opsporen.

  • Dit is vooral van bijzonder belang in de medische sportgeneeskunde, waar professionele atleten die aan hoge eisen worden onderworpen, deze test moeten ondergaan.
  • Tegelijkertijd zouden specialisten deze snelle test voor myocarditis aan boord van een ambulance kunnen uitvoeren wanneer zij een patiënt vervoeren.

Dit is met name nuttig voor gevallen waarin mensen op een openbare plaats in elkaar zakken en het medische team geen informatie over de patiënt heeft. Als ze de aanwezigheid van de indicator-biomarkers kunnen opsporen, kunnen ze onmiddellijk de juiste behandeling starten.

Wat hebben de onderzoekers ontdekt?

Spaanse onderzoekers hebben een microRNA ontdekt dat alleen aanwezig is bij mensen met myocarditis en circuleert in het bloed van de getroffenen. Het wordt hsa-miR-Chr8:96 genoemd.

Th17-lymfocyten produceren de stof, die bij myocarditis wordt geactiveerd. Deze soort witte bloedcellen neemt deel aan het ontstekingsproces van het hartspierweefsel en draagt bij tot de min of meerdere ernst van de gevallen.

Mensen die niet aan myocarditis lijden, hebben deze biomarker niet, zo blijkt uit onderzoek. Daarom is deze test zeer nuttig. Het geeft direct uitsluitsel of de patiënt myocarditis heeft.

Welke andere studies zijn er over dit onderwerp?

Het onderzoek naar microRNA’s waarmee cardiovasculaire problemen vroegtijdig kunnen worden opgespoord, loopt al enige tijd. Een snelle test voor myocarditis is echter slechts één van de toepassingen die specialisten onderzoeken. Het doel is plotse sterfgevallen in de toekomst te voorkomen.

Om een myocardbiopsie te vermijden, publiceerden onderzoekers vorig jaar in ESC Heart Failure (Engelse link) dat microRNAs ontsteking binnen het myocard zouden kunnen opsporen. Dit zou namelijk bijzonder nuttig zijn bij de myocarditis die door virale infecties wordt veroorzaakt.

Aan de andere kant hebben enkele onderzoeksgroepen (Engelse link) onlangs voorgesteld microRNA’s te gebruiken om te voorspellen of een atheromenplaque al dan niet spoedig zal scheuren.

Het scheuren van de plaque is het pathofysiologische mechanisme dat de boosdoener is bij de vorming van de stolsels die een acuut myocardinfarct veroorzaken.

Ook wordt in een reeks wetenschappelijke studies (Engelse link) die al jaren in ontwikkeling zijn, geprobeerd microRNA op te nemen in de aanvullende methoden voor de diagnose van acuut myocardinfarct met elektrocardiografische veranderingen.

Dit zou een goede aanvulling zijn op de klassieke toediening van troponine. Dit medicijn wordt al op grote schaal op de spoedeisende hulp gebruikt als eerste behandeling voor deze patiënten.

Ten slotte moeten we opmerken dat artsen circulerende microRNA’s in plasma ook kunnen bijdragen aan de risicoberekening van patiënten met atherosclerose. Dit blijkt namelijk uit een studie die dit jaar is gepubliceerd in Current Molecular Medicine (Engelse link).

Een Spaanse test voor myocarditis

De mogelijkheid van een snelle myocarditis-test is enorm nuttig voor de moderne geneeskunde. Het hierover door de CNIC-groep gepubliceerde onderzoek opent een nieuwe weg voor verkenning. Dit is erop gericht de opsporing van bijna onzichtbare gezondheidsproblemen te verbeteren.

In de sportwereld zou de standaardisatie van een dergelijke test een stap voorwaarts betekenen in de preventie van plotse dood. Atleten en sportartsen kijken er reikhalzend naar uit.


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • Blanco-Domínguez R, Sánchez-Díaz R, de la Fuente H, Jiménez-Borreguero LJ, Matesanz-Marín A, Relaño M, Jiménez-Alejandre R, Linillos-Pradillo B, Tsilingiri K, Martín-Mariscal ML, Alonso-Herranz L, Moreno G, Martín-Asenjo R, García-Guimaraes MM, Bruno KA, Dauden E, González-Álvaro I, Villar-Guimerans LM, Martínez-León A, Salvador-Garicano AM, Michelhaugh SA, Ibrahim NE, Januzzi JL, Kottwitz J, Iliceto S, Plebani M, Basso C, Baritussio A, Seguso M, Marcolongo R, Ricote M, Fairweather D, Bueno H, Fernández-Friera L, Alfonso F, Caforio ALP, Pascual-Figal DA, Heidecker B, Lüscher TF, Das S, Fuster V, Ibáñez B, Sánchez-Madrid F, Martín P. A Novel Circulating MicroRNA for the Detection of Acute Myocarditis. N Engl J Med. 2021 May 27;384(21):2014-2027. doi: 10.1056/NEJMoa2003608. PMID: 34042389.
  • Aleshcheva, Ganna, et al. “MicroRNA profiling as a novel diagnostic tool for identification of patients with inflammatory and/or virally induced cardiomyopathies.” ESC Heart Failure 8.1 (2021): 408-422.
  • Johnson, Jason L. “The predictive potential of circulating microRNA for future cardiovascular events.” (2021): 1-3.
  • Scărlătescu, Alina Ioana, et al. “MicroRNAs in Acute ST Elevation Myocardial Infarction—A New Tool for Diagnosis and Prognosis: Therapeutic Implications.” International Journal of Molecular Sciences 22.9 (2021): 4799.
  • Sharma, Ashish Ranjan, et al. “Circulating miRNA in atherosclerosis: a clinical biomarker and early diagnostic tool.” Current Molecular Medicine (2021).
  • Vancini, Rodrigo Luiz, et al. “Prevention of sudden death related to sport: the science of basic life support—from theory to practice.” Journal of clinical medicine 8.4 (2019): 556.

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.