8 onbegrepen aspecten van de ziekte van Alzheimer

De ziekte van Alzheimer is de belangrijkste oorzaak van dementie in de wereld en is dus algemeen bekend. Er zijn echter aspecten die vaak verkeerd begrepen worden. Leer er hier meer over.

Geschreven en geverifieerd door de dokter Maryel Alvarado Nieto.

Laatste update: 01 november, 2022

De ziekte van Alzheimer (AD) is de belangrijkste oorzaak van dementie van neurodegeneratieve oorsprong in de wereld. Het is ook de bekendste en meest bestudeerde van de ziekten die in deze categorie vallen, hoewel er nog verschillende onbegrepen aspecten van de ziekte van Alzheimer opgehelderd moeten worden.

Het is heel gewoon dat zowel patiënten als veel van de mensen in hun naaste omgeving toegang hebben tot onwaarachtige informatie over deze ziekte. Dit bemoeilijkt het beeld van de ziekte van Alzheimer.

De bedoeling van dit artikel is de belangrijkste vragen die bij de diagnose rijzen te verduidelijken om de ziekte en het verloop ervan eerlijker te begrijpen. Dit is vooral omdat de symptomen verergeren met het verstrijken van de tijd omdat dit een degeneratieve ziekte is.

Daarom maakt het deel uit van een groep entiteiten die gegroepeerd worden onder de term dementie. Ze leiden ertoe dat de patiënt de dagelijkse levenstaken niet meer aankan.

8 onbegrepen aspecten van de ziekte van Alzheimer

1. Genetica en de ziekte van Alzheimer

Hoewel het waar is dat de ziekte van Alzheimer een erfelijke component heeft, is het ook waar dat het als een multifactoriële ziekte wordt beschouwd. Dit houdt in dat voor het ontstaan ervan verschillende factoren op elkaar moeten inwerken en niet slechts één op zichzelf.

Van deze risicofactoren is de leeftijd het belangrijkst. Ze komt vaker voor na 65 jaar, bij het vrouwelijk geslacht, en als ook het syndroom van Down aanwezig is.

Door deze meervoudige oorsprong is het niet juist te veronderstellen dat het hebben van een ouder met de ziekte van Alzheimer een veroordeling van deze ziekte voor de kinderen impliceert. Maar het is evenmin juist om de erfelijke component die bij patiënten wordt waargenomen te onderschatten.

2. De ziekte van Alzheimer en veroudering

Een andere veelvoorkomende mythe is dat de ziekte van Alzheimer alleen bij oudere mensen voorkomt. Dit komt omdat dit in de meeste gevallen de vorm is waarin de ziekte zich presenteert.

Er is echter een variant van dementie waarbij de symptomen bij jonge mensen beginnen. Hoewel deze groep alle patiënten onder de 65 jaar omvat, kunnen klinische verschijnselen al op 30-jarige leeftijd beginnen.

Bovendien volgt het klinisch verloop van beginnende Alzheimer meestal een torpide en verwoestend verloop. Daarom heeft het een slechtere prognose dan de laat ontstane vorm. Bovendien is, ondanks dat het een zeldzame vorm van deze ziekte is, een duidelijke genetische component aangetoond in de vroege fase van de ziekte van Alzheimer.

3. Is de ziekte van Alzheimer een synoniem voor dementie?

Omdat de ziekte van Alzheimer de meestvoorkomende oorzaak is van dementie van degeneratieve oorsprong, is het gebruikelijk om aan te nemen dat ze met dezelfde ziekte overeenkomen. Niet alle soorten dementie worden echter door de ziekte van Alzheimer veroorzaakt.

Behalve de ziekte van Alzheimer zijn er nog andere pathologieën die de grote neurocognitieve stoornis veroorzaken die bekend staat onder de term dementie:

• Dementie met Lewy lichaampjes.
• Frontotemporale dementie.
• Dementie die gepaard gaat met de ziekte van Parkinson.

Bij elk van deze aandoeningen gaan de klinische verschijnselen afhangen van het aangetaste neuronale gebied. Daarnaast zijn de risicofactoren, kenmerken en pathofysiologie voor elk van hen verschillend.

Ze worden echter als dementie ingedeeld omdat ze leiden tot progressieve neurocognitieve stoornissen, die de patiënten belemmeren bij het uitvoeren van dagelijkse activiteiten. Ze hebben allemaal de steun van een verzorger nodig.

4. Is de behandeling van de ziekte van Alzheimer doeltreffend?

Een van de meest beangstigende aspecten voor patiënten en familieleden is dat er momenteel geen genezing is voor de ziekte van Alzheimer. Toch worden er medicijnen voorgeschreven om de cognitieve symptomen te minimaliseren, maar ze bieden geen definitieve oplossing.

Dit heeft soms geleid tot het uitstellen van een vroege behandeling. Er heerst een fatalistische veronderstelling dat het voortschrijden van de ziekte onvermijdelijk is.

Na de diagnose is het echter nodig om tijdig een therapeutisch schema op te stellen. Hiervoor is het van groot belang dat men zich tot deze geneesmiddelen wendt, want ze zijn doeltreffend gebleken (Spaanse link) in de beheersing van manifestaties door een aanzienlijke verbetering van de functionaliteit mogelijk te maken.

Ook al is het nut ervan bescheiden en moet er nog veel onderzoek gedaan worden, toch is het verkeerd om patiënten de mogelijkheid van behandeling te ontzeggen, vooral als je weet dat die bestaat.

5. Is het mogelijk de ziekte van Alzheimer te voorkomen?

De preventie van de ziekte van Alzheimer is een ingewikkelde kwestie om aan te pakken. Er bestaan meerdere meningen over het onderwerp.

Talloze publicaties delen wonderdiëten, lichamelijke oefeningen en magische alternatieve therapieën uit over hoe het ontstaan van de pathologie te voorkomen. Geen van deze mogelijkheden biedt echter een realistische bijdrage tot de preventie van de ziekte Alzheimer, omdat de oorsprong ervan multifactorieel is.

Daarom is onderzoek naar de afzonderlijke betrokken risicofactoren moeilijk geweest. Wel zijn er studies uitgevoerd om preventieve maatregelen vast te stellen om de aanvangsleeftijd tenminste uit te stellen.

Geassocieerde risicofactoren

Ongeacht de complexiteit van het bestuderen van elke factor, stellen sommige auteurs voor een gezondere levensstijl in te bouwen om het risico op de ziekte van Alzheimer te verminderen. Ondanks deze suggesties is er nog steeds geen consensus die een doeltreffende preventie garandeert.

Tot de meest aanvaarde aanbevelingen behoren de volgende:

• Behoud een stimulerende intellectuele ontwikkeling.
• Neem regelmatige lichaamsbeweging in je dagplanning op.
• Eet een evenwichtige voeding rijk aan fruit, groenten, vis, en plantaardige eiwitten.
• Neem deel aan sociale en culturele evenementen in verschillende levensfasen.
• Houd bloeddruk, zwaarlijvigheid en diabetes onder controle.
• Beperk je alcohol- en tabaksgebruik.

6. Definitieve diagnose: een onmogelijke taak?

Een ander aspect van zorg voor nieuw gediagnosticeerde patiënten en hun families is de nauwkeurigheid van de diagnose. De reden is dat de histologische hersenveranderingen die de ziekte definiëren pas bij een autopsie duidelijk kunnen worden.

Dit concept is nog steeds zeer actueel. Maar tegenwoordig heeft een beter begrip van de verschillende aspecten van de ziekte van Alzheimer geleid tot het ontstaan van geldige criteria die de diagnostische fouten verminderen.

Bovendien is het mogelijk zulke histologische veranderingen op te sporen zonder toevlucht te nemen tot postmortale bevestiging. Dit gebeurt via biomarkers die in aanvullende onderzoeken worden opgespoord. Tot deze onderzoeken behoren een lumbaalpunctie en beeldvorming met magnetische resonantie beeldvorming (MRI) en positron emissie tomografie (PET).

7. Deze ziekte definieert een persoon niet

De eigen perceptie van de persoon van zijn ziekte is een ander relevant aspect. Dit is onderzocht in een artikel van de Alzheimer’s Association (Engelse link), met als doel de ziekte te demystificeren en het stigma dat aan de diagnose kleeft te verminderen.

Zoiets belastends als de diagnose zelf – waar patiënten in de beginfase mee te maken krijgen – leidt vaak tot de veronderstelling van hun naasten dat de ziekte van Alzheimer betekent dat ze niet meer onafhankelijk zullen zijn.

Hoewel deze reactie aanvankelijk redelijk kan zijn, moet ze toch vermeden worden. Cognitief verlies is progressief in de loop van de tijd, dus de persoonlijkheid van de patiënt verdampt niet zomaar met de diagnose.

8. Minimaliseren van de symptomen

Het is altijd belangrijk rekening te houden met het welzijn van iemand die dagelijks met de ziekte te maken heeft, dus bepaalde opmerkingen moeten vermeden worden. Sommige mensen met de ziekte beweren dat veel andere mensen de diagnose onderschatten, en vaak aan de leeftijd van de persoon twijfelen of veronderstellen dat hun opvattingen erover niet kloppen.

Tenslotte, hoewel het mogelijk is dat er geen slechte bedoeling mee is, is de realiteit dat het de persoon met deze ziekte niet echt helpt. Informatie verstrekken over de verschillende aspecten van de ziekte van Alzheimer is altijd het beste hulpmiddel.