Hoe kun je genieten van een inclusieve kerst?
Genieten van een inclusieve kerst betekent dat iedereen kan vieren en deelnemen aan de activiteiten die tijdens deze feestdagen worden georganiseerd op basis van zijn mogelijkheden en interesses, of het nu gaat om het bereiden van het diner of het versieren van het huis.
Ter gelegenheid van de Internationale Dag voor mensen met een beperking is het een goed idee om eraan te herinneren dat geen enkele aandoening mag leiden tot uitsluiting. Nog minder als het gaat om een van de mooiste en meest emotionele festiviteiten: Kerstmis, een tijd om te delen.
Kerstmis: een bijzondere datum voor iedereen
In de maand december vindt voor veel mensen een van de belangrijkste en meest verwachte feesten van het jaar plaats. Hoewel de oorsprong ervan religieus is, wordt Kerstmis in het kader van de christelijke traditie bijna overal ter wereld gelijkelijk gevierd.
De feestdag omvat een verscheidenheid aan activiteiten, variërend van het versieren van het huis, de straten en commerciële gebouwen, en het luisteren naar muziek tot het bereiden van speciale maaltijden en desserts, het uitwisselen van geschenken, en nog veel meer.
Hoewel velen van ons kunnen genieten van bijna alles wat er gebeurt tijdens de Kerstvakantie als we samenkomen met familie en vrienden, kan het zijn dat sommige mensen dat niet kunnen.
We doelen dan met name op degenen die bepaalde aandoeningen hebben, zoals:
- Coeliakie
- Beperkte mobiliteit
- Sensorisch-perceptuele beperkingen
- Autisme spectrum stoornis (ASS)
- Syndroom van Down
- Intellectuele beperking
- En andere neurologische ontwikkelingsstoornissen
Sommige uitsluitingssituaties kunnen zich voordoen wanneer deze mensen een andere plaats gaan bezoeken. Deze kunnen te maken hebben met bijzonderheden op het gebied van eten, reizen, communicatie en interactie, naast andere aspecten.
Bijgevolg is het niet verwonderlijk dat zich tijdens bijeenkomsten soms ongepast gedrag manifesteert. Dit komt bijvoorbeeld vaak voor bij kinderen met autismespectrumstoornissen; dit gebeurt door het ongemak dat ze kunnen voelen, door zaken als het volume van de muziek of veranderingen in hun routines, zoals in sommige studies (Spaanse link) is opgemerkt.
Rekening houdend met het bovenstaande is het nodig om enkele aanpassingen of adaptaties door te voeren. Op die manier kan iedereen genieten van een inclusieve kerst. Daartoe moet rekening worden gehouden met zowel de behoeften van de persoon met een bepaalde aandoening als die van alle anderen die deelnemen aan de bijeenkomst.
We denken dat je misschien ook geïnteresseerd bent in het lezen van dit artikel:
Hoe kun je planten in de kerstversiering verwerken?
Hoe kun je genieten van een inclusieve kerst
Zoals we al gezegd hebben, zijn er situaties die kunnen verhinderen dat de feestdagen voor sommige mensen helemaal plezierig zijn . Genieten van een inclusieve kerst betekent dus aandacht besteden aan de aspecten die je hieronder ziet.
Het eten
Delicatessen zijn meestal, zo niet het centrum van de viering, dan toch een van de fundamentele onderdelen. Naar het moment van het kerstdiner wordt vaak met veel spanning uitgekeken.
Kalkoenen, hammen, verschillende soorten vlees, stoofschotels, salades, een verscheidenheid aan taarten en drank…. Elke cultuur en elk land heeft zijn eigen culinaire tradities voor deze data. Sommige van deze lekkernijen zijn echter niet voor iedereen geschikt.
Het is daarom noodzakelijk om na te gaan of iemand die de bijeenkomst bijwoont aan allergieën of intoleranties lijdt; en als een kind een speciaal dieet moet volgen, kun je het beste een speciale maaltijd bereiden of familieleden het eten laten brengen en de situatie aan de gastheren uitleggen.
Aan de andere kant kun je bij het kerstdiner twee of drie menu’s laten kiezen en combineren:
- Glutenvrij, voor mensen met coeliakie: In plaats van brood of gebak met tarwe moeten ze gemaakt worden met andere soorten meel.
- Mensen met een hoog cholesterolgehalte moeten alternatieven hebben met mager vlees (Spaanse link) en salades (maar zonder toevoeging van mayonaise).
- Dit geldt ook voor mensen met het syndroom van Down, die de neiging hebben lichaamsvet op te hopen, wat een risicofactor is met betrekking tot het ontstaan van stofwisselingsproblemen.
- Voor diabetici moeten desserts gemaakt worden met suikervervangers.
Een tip: Om de kosten te verlichten kunnen verschillende gezinsleden een deel van zo’n menu bijdragen.
Toegankelijkheid
Als je mensen gaat ontvangen met heterogene kenmerken wat betreft mobiliteit of beweging, moet je enkele aanpassingen doen om universele toegankelijkheid (Spaanse link) te garanderen.
De ruimte in de kamer moet bijvoorbeeld een beetje worden vrijgemaakt, zodat iemand in een rolstoel zich kan verplaatsen. Daarnaast, als er treden zijn bij de ingang van het huis, kan een tijdelijke hellingbaan worden geïnstalleerd bij de ingang.
Als je genoeg middelen hebt, kun je de mogelijkheid overwegen om een plek te huren waar meer ruimte is voor voldoende beweging van alle aanwezigen.
Dit zou ook een goede optie zijn als er kinderen zijn met een aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit (ADHD – Spaanse link), die die dag vrij kunnen rondrennen.
De inrichting
Of we nu een kind met ASS hebben of een gezin met een kind met deze stoornis uitnodigen, we moeten aandacht besteden aan enkele situaties die te maken hebben met de inrichting van de ruimte waar de bijeenkomst zal plaatsvinden.
Allereerst kan het voor kinderen met ASS die in dat huis wonen een moeilijke situatie zijn om de acceptatie van veranderingen in goede banen te leiden. Omdat ze het niet leuk vinden als de routine verandert.
Dit kan worden opgelost of geminimaliseerd door rekening te houden met enkele aanbevelingen:
- Anticipeer van tevoren op veranderingen.
- Er moeten zo min mogelijk veranderingen worden doorgevoerd.
- Nodig het kind uit om deel te nemen aan het inrichtingsproces en leg steeds uit waarom het gedaan wordt.
- Houd rekening met de mening van het kind als hij/zij te kennen geeft iets niet mooi te vinden.
Ook als we met ons kind naar het huis van een ander gezin gaan of gasten over de vloer krijgen, is het een goed idee om de situatie te kennen, om de omgeving aangenamer te maken. Het is zelfs mogelijk om voorafgaand aan de kerstbijeenkomst een bezoek te brengen, zodat er minder verrassingen zijn.
Zintuiglijke prikkels
In deze tijd van het jaar kunnen de lichtjes in de kerstboom, het volume van de muziek, het vuurwerk en zelfs bepaalde geuren leiden tot overstimulatie, waardoor kinderen met neurologische ontwikkelingsstoornissen, met name ASS, van streek raken.
Matig daarom wat nodig is; zet bijvoorbeeld de lichtjes of geluiden zachter. Wat geuren betreft: het kind kan er geleidelijk aan worden aangepast, zodat hij/zij ermee vertrouwd is en ze tolereert. Dit kan bijvoorbeeld door het kind uit te nodigen om deel te nemen aan het bereidingsproces van bepaalde voedingsmiddelen.
Als het niet mogelijk is om al deze situaties te beheersen, kun je een manier vinden om een neutrale ruimte te hebben, waar het kind rustig kan zijn, maar alleen als dat nodig is, want het is de bedoeling om het te integreren en niet te isoleren.
Deelname aan activiteiten
Om van een inclusief kerstfeest te genieten, is het belangrijk dat iedereen gelijkelijk deelneemt aan de verschillende activiteiten die worden uitgevoerd. In deze volgorde van ideeën kunnen we rekening houden met de volgende aanbevelingen:
- Sommigen bereiden het eten voor, anderen kunnen de gerechten op tafel zetten.
- De kinderen kunnen uitnodigingskaarten maken; ze hoeven niet perfect te zijn, maar wel met liefde gemaakt.
- Iedereen kan meedoen aan de versieringen; iemand in een rolstoel kan spullen dragen en helpen met wat nodig is.
- Ook kan er iemand over de muziek gaan.
Het belangrijkste is dat iedereen bijdraagt vanuit wat hij/zij is en vanuit wat hij/zij weet en kan. Op die manier kunnen we niet alleen genieten van een inclusieve kerst, maar zal de viering ook helpen om het gevoel van eigenwaarde bij iedereen te bevorderen. Daardoor zullen ze zich gewaardeerd voelen.
Interactie en integratie
Kerstmis is een tijd om te delen en samen tijd door te brengen. Volwassenen kunnen zich vermaken met gesprekken, maar kinderen moeten andere dingen te doen hebben. Daarom moeten we voor hen de activiteiten en hulpmiddelen vinden om van de feestdagen te genieten .
In die zin is een manier om de mogelijkheden voor sociale integratie te vergroten het organiseren van coöperatieve spelletjes (Spaanse link). Hierbij moeten verschillende rollen worden gespeeld en is interactie nodig om gemeenschappelijke doelen en acties te bepalen, waardoor interpersoonlijke relaties worden bevorderd.
Op dezelfde manier kunnen bordspellen beschikbaar zijn voor de kleintjes of voor iedereen. Dammen, schaken, domino, geheugenspelletjes, jenga, monopoly zijn niet alleen vermakelijk, maar helpen ook bij de ontwikkeling van de communicatie en het cognitieve aspect, waardoor het analysevermogen wordt verbeterd.
De cadeautjes
En net zoals volwassenen zich verheugen op het eten, verheugen kinderen zich op cadeaus. Het is echter belangrijk om ervoor te zorgen dat ze passen bij hun leeftijd, behoeften en toestand, zodat ze bij het ontvangen en openen ervan kunnen genieten van een echt inclusieve kerst.
Er zijn verschillende soorten educatief speelgoed die voor iedereen gunstig zijn. Bijvoorbeeld die dienen voor zintuiglijke stimulatie en die om in elkaar te zetten en uit elkaar te halen. Idealiter zijn ze gemakkelijk te manipuleren en te begrijpen en kan de moeilijkheidsgraad worden aangepast aan de mogelijkheden van het kind, maar tegelijkertijd moeten ze een beetje denkwerk vereisen.
Vind je dit artikel leuk? Misschien vind je het ook leuk om dit artikel te lezen:
Waarom het gebruik van mariadistel na de kerstperiode een goed idee is
Kerstmis voor iedereen
In een wereld waarin we allemaal verschillend zijn, moeten we leren die verschillen te accepteren en te tolereren. En de beste manier is om vaak met elkaar om te gaan en elkaar te leren kennen. Zo zullen die verscheidenheid aan manieren van zijn en handelen ons niet vreemd voorkomen.
In de onderwijscontext heeft Universal Design for Learning (UDL) ons geleerd dat er strategieën zijn die voor iedereen gelijk gepland kunnen worden en die niet alleen deelname aanmoedigen, maar het leren kunnen bevorderen.
Op dezelfde manier is genieten van een inclusieve kerst mogelijk als we alles, van het eten tot de cadeaus, zo organiseren dat de leden van de familiegroep die het diner bijwonen zich gewaardeerd en in aanmerking genomen voelen.
Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.
- Galán-López I, Lascárez-Martínez S, Gómez-Tello M, et al. Abordaje integral en los trastornos del neurodesarrollo. Rev Hosp Jua Mex. 2017; 84(1): 19-25.
- Imperatore E, Berstein K, Gallegos Berrios S, et al. Experiencias de familias con niños en el espectro del autismo. Revista Chilena De Terapia Ocupacional. 2020; 20(2): 73–84.
- Lizcano F, Valenzuela C. Impacto del consumo de carne magra de cerdo sobre el riesgo cardiovascular, Revista Colombiana de Cardiología. 2020; 27(4): 337-343.
- González-Agüero A, Vicente-Rodríguez G, Moreno L, Casajús J. Dimorfismo sexual en grasa corporal en adolescentes con síndrome de Down Revista Española de Obesidad. 2010; 8(1): 214-219.
- Alonso F. Algo más que suprimir barreras: conceptos y argumentos para una accesibilidad universal. Dosier. 2007; 11: 15-30.
- Andueza J, Lavega P, Incidencia de los juegos cooperativos en las relaciones interpersonales. Movimento. 2017; 23(1): 213-227.