Heupdysplasie: oorzaken en behandelingen

Het doel van de verschillende behandelingen van heupdysplasie is om snel en vroegtijdig op een stabiele en veilige manier de heupafwijking te verhelpen.

Beoordeeld en goedgekeurd door de dokter Diego Pereira.

Geschreven door Equipo Editorial

Laatste update: 22 december, 2022

Heupdysplasie is een aangeboren aandoening, wat betekent dat het probleem bij de geboorte reeds aanwezig is. Deze aandoening betreft het heupgewricht en komt voor bij één op de 1.000 levendgeborenen.

In een normale situatie bestaat de heup uit een functionerend kogelgewricht. Wanneer een baby’tje met heupdysplasie wordt geboren, is de kom meestal ondiep. Hierdoor kan het bolvormige deel van het dijbeen gemakkelijk in en uit de kom glijden. De ‘kogel’ kan dan gedeeltelijk of volledig uit de kom raken.

Tegelijkertijd is het belangrijk om te vermelden dat de meeste baby’tjes die aan deze aangeboren aandoening lijden, eerstgeboren baby’s en vrouwen zijn. Bij een familiegeschiedenis van heupdysplasie komt dit probleem vaker voor.

Oorzaken van heupdysplasie

Heupdysplasie is een situatie waarin er sprake is van een groeistoornis op het niveau van de anatomische structuren. Dit omvat ook de zachte delen van het gewricht. Er treedt dus een afwijking op ten opzicht van de normale aanleg.

Tegenwoordig beschouwen experts deze aandoening vaak als het gevolg van excentrische druk op de heupkop tijdens de laatste maand van de zwangerschap (Engelse link). Heupdysplasie is echter een aandoening die als “multifactorieel overgeërfd” wordt beschouwd.

Met deze term bedoelen experts dat verschillende factoren – zowel genetische als omgevingsfactoren – het ontstaat van de geboorteafwijking hebben veroorzaakt.

Een van de omgevingsfactoren waarvan deskundigen denken dat deze bijdraagt aan heupdysplasie, is bijvoorbeeld de reactie van de baby op de hormonen van de moeder tijdens de zwangerschap.

Een smalle baarmoeder die geen beweging van de foetus toestaat of een bevalling in stuitligging kan ook heupdysplasie veroorzaken. Bovendien is een ander feit om in gedachten te houden dat de linkerheup het meest lijdt. Dit zou door de positie van de foetus in de baarmoeder komen.

Behandeling van heupdysplasie

Het doel van de verschillende behandelingen van heupdysplasie is om op een stabiele en veilige manier snel en vroegtijdig een lagere heupdruk te bereiken.

Na het bereiken van een vermindering en herstel van de concentrische druk van de heupkop in het acetabulum, wordt de bovenkant van het acetabulum harder en ontwikkelt zich opnieuw. Dit geldt vooral in de eerste twee levensjaren, gedurende welke tijd heupdysplasie grotendeels omkeerbaar is.

De aangegeven behandeling is afhankelijk van verschillende factoren. Deze omvatten onder meer of de dislocatie typisch of teratogeen is, en onder meer de leeftijd van de patiënt evenals de duur van de dislocatie.

Behandeling in de eerste zes maanden

Na de reductie beoogt de tweede fase het behoud van de fysiologische positie. Voor dit doel gebruiken professionals meestal verschillende apparaten. Het meestvoorkomende hulpmiddel hiervoor is de Pavlik-bandage.

Deze bandage is een dynamisch apparaat dat een actieve beweging van de heup binnen de veiligheidszone mogelijk maakt. Het maakt dus de normale ontwikkeling van het acetabulum en de heupkop mogelijk, aangezien de heup alleen binnen het gereduceerde bereik kan bewegen.

De duur van de behandeling is afhankelijk van het kind. Zodra de behandeling is voltooid, moeten artsen röntgenfoto’s maken om te controleren of het gewricht zich correct ontwikkelt.

Behandeling van 6 tot 18 maanden

Deze behandeling is nodig wanneer de eerdere behandeling niet het gewenste effect heeft gehad en in gevallen waarin de diagnose later pas gesteld. Normaal gesproken bestaat de behandeling in deze periode uit een operatie. De fundamentele factor bij de behandeling van heupdysplasie is het bereiken van een concentrische reductie van de heupkop.

Als dit eenmaal is gelukt dan is de tweede stap het handhaven van de reductie en het verbeteren van de stabiliteit van de heup. Dit kan de uitvoering van osteotomieën vereisen. Dit is chirurgisch snijden oftewel bijwerken van een bot (Spaanse link). Daarbij worden er verschillende type ingrepen onderscheiden:

• Salter
• Pemberton
• Dega-osteotomie
• Sferische osteotomie
• Drievoudige innominale osteotomie
• Acetabuloplastiek

Conclusie

Heupdysplasie is een aandoening die vaker voorkomt bij vrouwelijke baby’s dan bij jongetjes. Het probleem bestaat al bij de geboorte en daarom wordt gezegd dat het een aangeboren aandoening is. Het treft 1 op de 1.000 levend geboren baby’s.

Tegenwoordig is deze aandoening meestal omkeerbaar, vaak op een vrij eenvoudige manier. In het geval van een late diagnose kiezen professionals er echter meestal voor om de patiënt aan een chirurgische ingreep te onderwerpen.

Als je twijfelt over deze aandoening, aarzel dan niet om het met een arts te bespreken, zodat hij of zij je kan vertellen of er sprake van heupdysplasie is en welke behandeling het meest geschikt is voor de situatie.