Het belang van praten over zelfmoord en enkele tips

Praten over zelfmoord kan levens redden door bruggen te slaan naar hen die geen uitweg vinden. Ontdek hoe je een gesprek erover op gepaste wijze kunt benaderen.
Het belang van praten over zelfmoord en enkele tips
Elena Sanz

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Elena Sanz.

Laatste update: 08 november, 2022

Zelfmoord is wereldwijd een van de belangrijkste doodsoorzaken. Elk jaar beroven ongeveer 1 miljoen mensen zichzelf van het leven en nog veel meer mensen proberen het. Desondanks heerst er nog veel stilte en rond het onderwerp en is het voor veel mensen een taboe. Om die reden, en ter gelegenheid van de Wereld Zelfmoordpreventiedag, willen we je vertellen over het belang van praten over zelfmoord.

Wanneer iemand besluit zich van het leven te beroven, wordt hij of zij geconfronteerd met een lijden dat moeilijk te begrijpen is voor wie niet in zijn of haar schoenen staat. Het komt echter vaak voor dat deze mensen gedwongen worden hun pijn in stilte en geheimhouding onder ogen te zien.

Op maatschappelijk niveau hebben we de neiging het onderwerp te vermijden of te oordelen over degenen die dit soort gedachten hebben.

Praten over zelfmoord kan echter levens redden en de verwoesting voorkomen die hele families treft. Laten we het belang onderzoeken om daarmee te beginnen en enkele belangrijke punten om in gedachten te houden.

Het belang van praten over zelfmoord

Er is een wijdverbreid geloof dat praten over zelfmoord mensen aanmoedigt om zelfmoord te plegen. Daarom wordt er zelden over gesproken in de media. Ook praten mensen er liever niet over met hun dierbaren in nood. Het tegendeel is echter waar: het is absoluut noodzakelijk om erover te praten.

Dit geloof komt voort uit het zogenaamde ” besmettingseffect” of Werther-effect, waarbij mensen geneigd zijn meer zelfmoorden te plegen nadat ze die in de media in beeld hebben gebracht. Het is echter bekend (Spaanse link) dat dit alleen optreedt als gevolg van journalistieke wanpraktijken en van het behandelen van het onderwerp op een sensationalistische en oppervlakkige manier.

Wanneer het bewust benaderd wordt, zonder specifieke of lugubere details te geven en zonder het te verheerlijken en zich te richten op beschikbare hulpmogelijkheden, is het resultaat het tegenovergestelde. Door het praten over zelfmoord te normaliseren, kunnen mensen met dit soort gedachten zich begrepen en gehoord voelen. Daarnaast kunnen ze ontdekken welke alternatieven er voor hen zijn.

Praten over deze gedachten werkt bevrijdend, brengt een catharsis teweeg, en neemt het gevoel van eenzaamheid en isolement weg dat vaak wordt ervaren en het ongemak alleen maar vergroot. Bovendien stelt dit degenen die in de buurt zijn van iemand die misschien zelfmoord overweegt in staat om op waarschuwingssignalen te letten en op tijd te handelen door de nodige steun en hulp te bieden.

We denken dat je dit artikel misschien ook leuk vindt om te lezen:
Existentiële depressie: het leven verliest zijn betekenis

Tips om over zelfmoord te praten

Een gesprek over zelfmoord onder ogen zien is voor geen van beide partijen gemakkelijk. Gezien het belang ervan is het echter zeer noodzakelijk om dit te doen. Hier zijn enkele tips die kunnen helpen.

Man en vrouw in gesprek
Het is niet gemakkelijk om erover te praten, maar het is heel noodzakelijk. De kans voorbij laten gaan is een vergissing.

Vraag openlijk

Hoewel het ongemakkelijk en pijnlijk is, als je vermoedt dat iemand in je omgeving ideeën heeft over zelfmoord, is het altijd het beste om er openlijk naar te vragen. Dit geeft ruimte voor emotionele expressie en ontlading. Daarnaast helpt het om bruggen te bouwen en vermindert het gevoel van eenzaamheid bij de ander.

Met deze vraag zullen ze weten dat je om hun welzijn geeft en dat je bezorgd bent. Ook laat je merken dat je bereid bent hen te begeleiden en te helpen.

Luister actief

Iemand die overweegt zichzelf van het leven te beroven zit in een pijnlijk proces. Zij of hij heeft begrip nodig. Maar om hem of haar te begrijpen is het essentieel om te luisteren naar wat deze persoon te zeggen heeft.

Toon oprechte belangstelling voor wat hij of zij voelt, en toon je nabij en beschikbaar. Wees niet geschokt door zijn of haar woorden of probeer hem of haar ervan te weerhouden erover te praten. Emotioneel ventileren is noodzakelijk.

Wees empathisch en valideer het lijden van de ander

Het is niet altijd gemakkelijk om empathisch te zijn. Als een suïcidaal persoon met ons praat over zijn of haar gevoelens en motieven, kunnen we geneigd zijn die te ontkrachten en te minimaliseren.

“We hebben allemaal problemen, het is niet erg; het is gewoon een moeilijke periode,” zijn veelvoorkomende reacties. Deze zinnen helpen eigenlijk niet, want ook al begrijpen we het niet, het lijden van de ander is zo groot dat ze het gevoel hebben dat er geen uitweg is. Om hun pijn te verzachten en hen te begeleiden, is het essentieel om legitiem naar hun gevoelens te luisteren.

Veroordeel hen niet en maak geen morele verwijten

Vaak vermijden veel mensen om over zelfmoord te praten uit angst om veroordeeld te worden door hun naasten. Het kan voor jou onbegrijpelijk zijn dat iemand zich van het leven wil beroven; je kunt het zelfs moreel verwerpelijk vinden. Oordeel echter niet.

De persoon uitschelden over zijn of haar gedrag, hem of haar bekritiseren, of hem of haar zich schuldig laten voelen of schamen is niet de manier om te helpen. Niemand begrijpt wat een ander voelt als hij of zij niet in zijn of haar schoenen staat. Soms, als het leven ons confronteert met uitdagingen die ons vermogen om ermee om te gaan te boven gaan, kan opgeven de enige uitweg lijken.

Vind je dit artikel leuk? Misschien vind je dit artikel ook leuk om te lezen:
Hoe help je iemand met zelfmoordgedachten?

Bied en stimuleer sociale steun

Stel in gesprek
Steun moet duidelijk aanwezig zijn. De persoon moet begrijpen dat anderen er zijn om te helpen.

In deze tijd is het van cruciaal belang dat je onvoorwaardelijke steun, gezelschap en aanwezigheid biedt. Besteed je tijd en aandacht aan die persoon. Niet door hem of haar het gevoel te geven bekeken of vervolgd te worden, maar door oprechte liefde en bezorgdheid te tonen.

Sociale steun is in deze gevallen een sterk beschermend element. Het is dus raadzaam om het ondersteunende netwerk van de persoon te versterken en hem of haar eraan te herinneren dat je er voor hem of haar bent.

Praat over beschikbare alternatieven en steunmogelijkheden

Eerst en vooral is het belangrijk om je bij het praten over zelfmoord te richten op beschikbare alternatieven en oplossingen. Als de ander zich voor ons openstelt en vertelt wat hem of haar dwarszit en kwelt, moeten we hem of haar helpen een breder perspectief te krijgen.

Mensen met zelfmoordgedachten hebben vaak een depressieve attributiestijl (Engelse link). Dat wil zeggen dat ze de slechte dingen die hen overkomen interpreteren als hun schuld en geloven dat die alle gebieden van hun leven beïnvloeden en onmogelijk te veranderen zijn. Dit genereert een gevoel van hopeloosheid (Engelse link) en hulpeloosheid dat ertoe leidt dat ze geen uitweg meer zien.

Hen helpen om het licht aan het eind van de tunnel te vinden, de beschikbare oplossingen en hen aanmoedigen om professionele hulp te zoeken zijn in deze gevallen de meest relevante taken.

Praten over zelfmoord kan levens redden

Kortom, het is tijd om het taboe rond zelfmoord te doorbreken. We moeten beginnen het zichtbaar te maken en te normaliseren. Degenen die overwegen hun eigen leven te beëindigen als alternatief, hebben behoefte aan een luisterend oor, empathie en steun van hun omgeving. Ze moeten kunnen uiten wat ze denken en voelen.

Als we de mogelijkheid bieden erover te praten, bouwen we een brug die een verschil maakt, zolang we het op een passende manier doen. Laten we dus stilte en sensatiezucht vermijden en ons richten op preventie. Praten over zelfmoord kan helpen levens te redden.


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • Herrera Ramírez, R., Ures Villar, M. B., & Martínez Jambrina, J. J. (2015). El tratamiento del suicidio en la prensa española:¿ efecto werther o efecto papageno?. Revista de la Asociación Española de Neuropsiquiatría35(125), 123-134.
  • Marchetti, I., Alloy, L. B., & Koster, E. H. (2019). Breaking the vise of hopelessness: Targeting its components, antecedents, and context.
  • Priester, M. J., & Clum, G. A. (1992). Attributional style as a diathesis in predicting depression, hopelessness, and suicide ideation in college students. Journal of Psychopathology and Behavioral Assessment14(2), 111-122.

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.