Eerste hulp bij de amputatie van een vinger

Amputaties van een vinger zijn een van de meestvoorkomende oorzaken van ongeplande handchirurgie. Er zijn bepaalde maatregelen die kunnen helpen om de vinger te redden. We leggen ze in dit artikel uit.

De amputatie van een vinger is een veelvoorkomend probleem op de spoedeisende hulp. De meeste gevallen van amputaties komen voor bij vingers, maar ze kunnen ook bij tenen voorkomen. Er zijn veel verschillende oorzaken die tot dit probleem kunnen leiden.

Verkeersongevallen en bedrijfsongevallen in fabrieken of boerderijen komen bijvoorbeeld veel voor. Er zijn zelfs culturen waarin dit als straf voor criminelen of als ritueel wordt gedaan. Er kan ook sprake van een vingeramputatie na:

• elektrocutie
• brandwonden
• bevriezingsprocessen

Weinig mensen weten hoe ze op de juiste manier te werk moeten gaan als ze met een amputatie van een vinger worden geconfronteerd. Dat is de reden dat we in dit artikel de meest elementaire eerstehulpmaatregelen uitleggen. Op deze manier kun je het risico op het verliezen van de vinger minimaliseren.

Eerste hulp bij de amputatie van een vinger

Volgens een studie uitgevoerd in het Hospital de San José in Colombia (Spaanse link), is het per ongeluk amputeren van een vinger een van de belangrijkste oorzaken van spoedeisende zorg. Het is zelfs een van de meest voorkomende noodgevallen bij handchirurgie.

Het is een verwonding die de patiënt of een omstander snel moet behandelen. Hoe sneller en efficiënter de zorg, hoe groter de kans dat het geamputeerde deel weer kan worden vastgemaakt. De eerste stap is dus om 112 te bellen.

Bij het bellen is het essentieel om het ongeval en de kenmerken van het letsel uit te leggen. Een zuivere snede is niet hetzelfde als een verbrijzelde vinger. De medische dienst zal je vervolgens vertellen welke eerstehulpmaatregelen je moet nemen.

1. Stop het bloeden

Nadat de hulpdiensten zijn gecontacteerd, is de eerste stap (die ook gelijktijdig met de oproep kan worden gedaan) het stoppen van het bloeden. Na de amputatie van een vinger is er meestal een aanzienlijke bloeding.

Probeer het te stoppen door druk op de wond uit te oefenen. Tegelijkertijd moet de gewonde arm boven het hart worden geheven. Dit maakt het moeilijker voor het bloed om in die richting te stromen.

Specialisten raden echter niet aan om te hard het gebied af te knijpen of het te strak te verbinden. Als je te veel druk op een deel van de hand uitoefent, kan de doorbloeding worden verhindert. Dit is schadelijk voor het weefsel, omdat ischemie zou kunnen optreden en het weefsel niet langer levensvatbaar is voor reconstructie.

2. Kalmeer de patiënt

Een artikel van Dr. Leopoldo Cagigal legt uit (Spaanse link) dat het kalmeren van de gewonde een andere basisstap is. Een amputatie van een vinger veroorzaakt veel pijn en kan zelfs tot shock leiden.

Artsen raden daarom aan om het slachtoffer neer te leggen. In het ideale geval moet je de voeten optillen om duizeligheid te voorkomen. Daarnaast adviseren specialisten het slachtoffer met een deken of kleding warm te houden. Je moet proberen met het slachtoffer te praten, deze te kalmeren en gerust te stellen.

Sommige mensen denken dat het toedienen van alcoholische dranken of voedsel gunstig is. Het tegendeel blijkt echter waar. Artsen raden aan om niets te eten of te drinken voor het geval er een chirurgische ingreep moet worden uitvoert.

3. Verzorging van de geamputeerde vinger

Er zijn veel mythes over wat te doen bij een amputatie van een vinger. In films en series komt dit heel vaak voor, maar veel van de acties die hier te zien zijn omvatten niet de juiste procedures. In een artikel van de American Academy Orthopaedic Surgeons (Engelse link) wordt kort uitgelegd wat je moet doen.

• Het eerste dat je moet doen, is de wond reinigen, bij voorkeur met steriel gaas. Je mag hierbij de ringen en de kleding van het slachtoffer niet verwijderen.
• Artsen raden ook af om over het gebied te wrijven.
• Wat betreft de geamputeerde vinger, als deze eenmaal is schoongemaakt, moet deze met nat gaas worden afgedekt. Elk onderdeel moet bovendien behouden blijven, hoe klein ook.
• Zodra dit is gebeurd, plaats je het in een schone waterdichte zak en sluit je deze hermetisch af.
• Als er meerdere geamputeerde vingers zijn, dan moeten deze in aparte zakken worden gedaan.
• Je dient deze zakken in andere zakken met ijs te plaatsen. In het ideale geval houd je de vinger op een temperatuur van ongeveer 4 graden Celsius.

Ziekenhuiszorg voor de amputatie van een vinger

Zoals we hebben gezien, is het bellen van de spoedeisende hulp een prioriteit in het geval van een vingeramputatie. Eenmaal in het ziekenhuis is het belangrijkste doel om de patiënt te stabiliseren. De arts zal vervolgens de stomp en de vinger onderzoeken. Ze kunnen dan bepalen of de vinger opnieuw kan worden bevestigd.

In ieder geval verdoven artsen de hand van de patiënt om de wond goed schoon te maken. De wond moet grondig worden gereinigd om eventueel achtergebleven beschadigd weefsel te verwijderen.

De laatste stap is meestal een operatie, ofwel om de vinger te reconstrueren of om de wond te sluiten. Een studie gepubliceerd in het Journal of the Andalusian Society of Traumatology and Orthopedics (Spaanse link) stelt dat het gebruik van semi-permeabele verbanden helpt om de regeneratie in korte tijd te laten verlopen.

Wanneer is het niet raadzaam om de geamputeerde vinger weer aan te zetten?

Er zijn veel redenen waarom artsen het niet aanbevelen om de geamputeerde vinger opnieuw te bevestigen. Een daarvan is als de verwonding erg complex is en de hand niet in goede conditie is. Als deze bijvoorbeeld geplet is. Een andere reden is dat de geamputeerde delen niet goed bewaard zijn gebleven.

De artsen moeten bovendien rekening houden met de gezondheid van de patiënt. Er zijn bepaalde aspecten, zoals leeftijd, rookgewoonten of diabetes, die een negatieve invloed op het mogelijke herstel van de vinger hebben.

Herbevestiging na de amputatie van een vinger

Na de amputatie van een vinger zijn er een aantal aspecten waar artsen rekening mee moet houden om te beoordelen of de vinger al dan niet opnieuw te bevestigen is. Volgens de Navarra Health Service (Spaanse link) mag de vinger niet langer dan 6 uur zonder doorbloeding zijn geweest.

Specialisten raden aan om de duim waar mogelijk opnieuw te bevestigen, vooral bij kinderen. De mogelijkheid om een vinger opnieuw te bevestigen is waarschijnlijker als deze geamputeerd is met een zuivere snede.

Herstel na de amputatie van een vinger

Na een vingeramputatie kan het herstelproces lang duren. De meeste mensen hebben revalidatie nodig om de mobiliteit van de vinger en soms de hand te herstellen. Het hangt allemaal af van hoe de verwonding was.

Het is echter meestal nodig om het regelmatig te oefenen. Revalidatie bestaat vaak uit het geleidelijk weer leren strekken van de vinger. Om dit te doen, raden revalidatie-artsen meestal aan om de hand op een tafel te leggen en elke vinger voorzichtig op te tillen. De patiënt moet de vinger ook geleidelijk buigen.

Het is belangrijk om snel te handelen

Bij de amputatie van een vinger is het zaak snel te handelen. Wat we in gedachten moeten houden, is dat het bloeden gestopt moet worden zonder de bloedstroom af te sluiten.

We moeten ook proberen alle geamputeerde delen te behouden. Je kunt hiervoor schone zakken gebruiken en kou erop aanbrengen. Het belangrijkste is echter altijd om om hulp te bellen en zo snel mogelijk naar het ziekenhuis te gaan.