8 aandoeningen in verband met hoge temperaturen
Er zijn verschillende aandoeningen in verband met hoge temperaturen die in de zomer kunnen worden uitgelokt, vooral als er hittegolven zijn. Het is mogelijk om een verscheidenheid aan symptomen te ervaren, zoals de volgende:
- Overmatig zweten
- Uitdroging
- Krampen
- Gevoel van uitputting
- Duizeligheid
- Tachycardie
- Flauwvallen
Er moeten dus voorzorgsmaatregelen worden genomen als de thermometer de 40° Celsius nadert of overschrijdt. Als de hierboven genoemde symptomen zich manifesteren, moet onmiddellijk actie worden ondernomen om complicaties te voorkomen.
Symptomen veroorzaakt door hitte
Of het nu op het noordelijk of zuidelijk halfrond is, met de komst van de zomer begint de temperatuur te stijgen. Sommige jaren zijn echter warmer dan andere door verschillende klimaatverschijnselen zoals El Nino (Engelse link).
Het is normaal dat het lichaam afkoelt door te zweten. Soms is het lichaam echter niet in staat om de overbelasting door hitte voldoende snel af te voeren, en gaat het thermisch evenwicht verloren.
De lichaamstemperatuur stijgt dan tot niveaus die gevaarlijk kunnen worden, met allerlei symptomen tot gevolg:
- Duizeligheid.
- Tachycardie.
- Delirium en verwarring.
- Moeilijk te lessen dorst.
- Een gevoel van vermoeidheid en zwakte.
- Huiduitslag en roodheid.
- Oligurie (verminderde urineproductie).
- Plotselinge stijgingen en dalingen van de bloeddruk.
- Anhidrosis of hyperhidrosis (respectievelijk verminderde of overdreven zweetproductie).
Oorzaken en risicofactoren
Naarmate de door de thermometer aangegeven graden stijgen, neemt de kans op problemen met hitte toe. Vanaf 35° C kan ongemak worden gevoeld.
Het neemt dan weer toe als je langdurig aan hitte wordt blootgesteld. Bijvoorbeeld als je buiten werkt of sport, of als je geen hulpmiddel gebruikt dat de temperatuur helpt afvoeren of verminderen.
Anderzijds zijn sommige mensen gevoeliger. Van de risicofactoren (Spaanse link) die vatbaar zijn voor aandoeningen in verband met hoge temperaturen worden de volgende genoemd:
- Alcoholgebruik.
- Mensen met overgewicht.
- Weinig of onvoldoende hydratatie.
- Mensen die gewend zijn aan een koud klimaat.
- Zeer jonge kinderen en oudere volwassenen.
- Mensen met hypertensie en hart- en vaatziekten (Spaanse link).
- Gebruik van bepaalde geneesmiddelen (bètablokkers, diuretica, antidepressiva).
Vind je dit artikel leuk? Misschien vind je het ook leuk om dit artikel te lezen:
De gezondheidseffecten van plotselinge temperatuursveranderingen
Aandoeningen gerelateerd aan hoge temperaturen
Sommige van de hierboven genoemde symptomen kunnen gemeenschappelijk zijn voor de verschillende aandoeningen gerelateerd aan hoge temperaturen. Elk heeft echter zijn eigen bijzonderheid. Laten we ze eens nader bekijken.
1. Zonnesteek
De termen zonnesteek en zonne-uitputting worden vaak door elkaar gebruikt. Er zijn echter deskundigen (Spaanse link) die verschillen tussen beide vaststellen en erop wijzen dat hitte-uitputting meestal de voorloper is van hitteberoerte en dat het geen cognitieve veranderingen veroorzaakt.
Aan de andere kant wordt ook gesteld dat hitteberoerte het gevolg is van langdurige blootstelling aan de zon, dus gekenmerkt wordt door gevoeligheid van de huid, schade en aandoeningen. Hoewel uitdroging, algehele malaise, hoofdpijn, misselijkheid, tachycardie en prikkelbaarheid ook voorkomen.
2. Hitteberoerte
Een hitteberoerte is een van de meest risicovolle aandoeningen in verband met hoge temperaturen. Het treedt op wanneer het lichaam de grens van 40° C overschrijdt.
Opgemerkt wordt dat er twee basistypen hitteberoerte zijn:
- Exertionele hitteberoerte. Dit is het resultaat van aanhoudende lichamelijke activiteit in een zeer warme en vochtige omgeving. Het ontwikkelt zich in korte tijd. Het kan bijvoorbeeld optreden tijdens een marathonwedstrijd.
- Hitteberoerte zonder inspanning. Dit treedt op wanneer de stijging van de omgevingstemperatuur gepaard gaat met andere aandoeningen, zoals leeftijd of onderliggende gezondheidsproblemen. Het ontwikkelt zich over meerdere dagen.
In het algemeen omvatten de symptomen van een hitteberoerte uitdroging, vermoeidheid, gevoelens van verwarring, tachycardie en duizeligheid. Als er niets aan gedaan wordt, kunnen stuiptrekkingen, flauwvallen en zelfs een coma en de dood optreden.
3. Uitdroging
Om hoge temperaturen te bestrijden produceert het lichaam zweet. En als de situatie in stand blijft, wordt er meer gezweet. Als dit niet wordt gecompenseerd met voldoende vochtvervanging, treedt uitdroging op.
Dit alles leidt tot andere complicaties op korte en lange termijn, zoals droge en gebarsten lippen, desoriëntatie en verwarring, tachycardie, constipatie en nierproblemen, onder andere.
4. Hitte-uitputting
Na een periode van blootstelling aan hitte kan de persoon een gevoel van vermoeidheid ervaren dat zich vertaalt in moeite met het uitvoeren van welke activiteit dan ook, met het gevoel dat de geringste beweging een grote inspanning vergt.
5. Krampen
Met zweten verliest het lichaam ook zouten en mineralen die nodig zijn voor het normaal functioneren. Dit omvat chloor, natrium, kalium en magnesium, die een belangrijke rol spelen bij de spierfunctie
Hierdoor kunnen spierkrampen en krampen optreden in de armen en benen, maar ook in andere delen van het lichaam, zelfs in de buik. Dit is iets wat ook vaak voorkomt na intensieve lichamelijke inspanning.
6. Huidaandoeningen
De huiduitslag is een huidaandoening die eruit ziet als rode bultjes of kleine blaasjes. Het komt het meest voor in de plooien van het lichaam (oksels, liezen).
Het wordt meestal veroorzaakt door een stof die de huid irriteert, maar ook door overmatig zweten en verstopte poriën. Het komt vaak voor bij kinderen, vooral als de omgeving warm en vochtig is.
Het veroorzaakt ontsteking, irritatie, jeuk, een branderig gevoel, droogheid en schilfering. Naast het ongemak dat het veroorzaakt, kunnen er complicaties optreden door infecties.
7. Maagdarmziekten
Maagdarmziekten komen vaker voor bij warm weer. Enerzijds ontbindt voedsel sneller, waardoor de bacteriën erin toenemen. Daarnaast hebben vliegen en andere insecten de neiging zich meer te vermenigvuldigen bij warm weer. Dit geldt vooral op plaatsen waar geen adequate sanitaire omstandigheden zijn.
8. Nierproblemen
Door het vochtverlies neemt de plasfrequentie af. Dit kan verschillende gevolgen hebben, zoals een verhoogd urinezuurgehalte.
Volgens een overzicht (Spaanse link) over dit onderwerp is gebleken dat hittegolven het risico op nierfalen vergroten, waarbij kinderen, oudere volwassenen, mensen met een handicap en mensen met verschillende chronische ziekten het meest getroffen worden.
We denken dat je dit artikel ook graag leest:
De temperatuur op het WK en de invloed de spelers
De gevolgen en mogelijke complicaties
Als het lichaam oververhit raakt, verwijden de bloedvaten zich, waardoor het hart gedwongen wordt sneller en met meer kracht te kloppen. Dit beïnvloedt op zijn beurt de spieren en de werking van vitale organen, waaronder de hersenen.
Complicaties die verband houden met een verhoogde temperatuur zijn onder meer de volgende:
- Hyperventilatie.
- Acute ademnood.
- Nier- en leverfalen.
- Metabole disfunctie.
- Hypovolemische shock.
Daarnaast zijn er enkele aandoeningen die door hitte kunnen verergeren, zoals huidaandoeningen (acne, rosacea), ademhalingsaandoeningen (COPD, astma), diabetes mellitus en lupus.
Het voorkomen van aandoeningen in verband met hoge temperaturen
Als de nodige maatregelen worden genomen, kunnen deze hoge temperatuur-gerelateerde aandoeningen worden vermeden of voorkomen. In dit verband moeten verschillende aanbevelingen in acht worden genomen.
We moeten op de weersvoorspellingen letten, voldoende drinken en blootstelling aan de zon op piekuren vermijden. Het is ook het beste om een hoed of pet te dragen als je naar buiten gaat; blijf ondertussen in een koele en geventileerde omgeving.
- Een douche nemen als je het erg warm hebt is ook goed.
- Bij extreme hitte moet je lichaamsbeweging vermijden of verminderen en er ook voor zorgen dat je geen warme kleren draagt.
- Wat maaltijden betreft: eet geen voedsel op straat, desinfecteer fruit en groenten goed, en vermijd grote, zeer warme of vette maaltijden.
- Je moet ook je inname van alcohol en cafeïne beperken.
- Gebruik thuis de nodige apparaten voor verkoeling, zoals ventilatoren en airconditioners. Gebruik ook de oven zo min mogelijk.
Wanneer naar de dokter gaan
Medische hulp moet worden ingeroepen als de temperatuur erg hoog is en er meerdere van de bovenstaande symptomen aanwezig zijn. Terwijl de eerste hulp arriveert, kun je helpen de temperatuur van de persoon te verlagen door ijspakkingen of ijskompressen aan te brengen op plaatsen zoals de oksels, liezen en nek.
Indien mogelijk, baad de persoon die een hitteberoerte heeft in bad of besproei hem tenminste met water. Help ook om kleding te verwijderen. Een andere belangrijke maatregel is hydratatie met isotone dranken.
Onmiddellijke medische hulp is essentieel bij een hitteberoerte. Als het op tijd behandeld kan worden, hoef je niet bang te zijn voor complicaties. Als je familieleden hebt die alleen wonen, moet je voortdurend contact met hen houden om te weten hoe het met hen gaat.
Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.
- Fleta Zaragozano J, González García G, Muñoz Jalle E, Faci Alcalde E, Aurensanz Clemente E. Golpe de calor. Boletín de la Sociedad de Pediatría de Aragón, La Rioja y Soria. 2013; 43(2): 53-59.
- Kovats R. El Niño and human health. Bulletin of the World Health Organization. 2000; 78 (9): 1127-1135.
- Lorenzo, A, Liano F. High temperatures and nephrology: The climate change problem. Nefrología (Madr.). 2017; 37(5): 492-500.
- Peña R, Valdés M, Nazzal C. Efecto de las temperaturas extremas en la incidencia de enfermedades cardiovasculares: revisión bibliográfica 2016-2022. Rev Chil Cardiol. 2022; 41(1): 51-64.
- Piñeiro Sande N, Martínez Melgar J, Alemparte Pardavilla E, Rodríguez García J. Golpe de Calor. Revisión. Emergencias. 2004; 16: 116-125.
- Villamil Cajoto I, Díaz Peromingo J, Villacian Vicedo G, Sánchez Leira J, et al. Impacto de la ola de calor de 2003 en el Hospital de Riveira (A Coruña). An. Med. Interna (Madrid). 2005; 22(1): 15-20.