6 aanbevolen oefeningen voor duizeligheid

Het gevoel dat alles draait, hoofdpijn en misselijkheid zijn de meestvoorkomende symptomen van duizeligheid. In dit artikel leggen we een reeks oefeningen uit die helpen om deze symptomen te verlichten.
6 aanbevolen oefeningen voor duizeligheid

Laatste update: 23 augustus, 2022

Volgens de Spanish Society of Otorinolaryngology and Head and Neck Surgery (Spaanse link) ervaart ongeveer 80% van de mensen op een bepaald moment in hun leven een episode van duizeligheid en dit komt vaker voor bij volwassenen van ouder dan 40. We gaan daarom in dit artikel een paar oefeningen voor duizeligheid delen om de symptomen te verlichten.

Hoewel er verschillende oorzaken en typen zijn, reageert de meestvoorkomende vorm op een probleem in het binnenoor, benigne paroxysmale positie duizeligheid. Het ontstaat meestal na kleine veranderingen in je houding of na het bewegen van je hoofd.

Wat er in feite gebeurt, is dat een reeks minuscule calciumkristallen die in het binnenoor zitten en die het evenwicht bevorderen, losraken en zichzelf in het kanaal van het oor plaatsen. Als zodanig zorgen ze ervoor dat je het gevoel krijgt dat alles om je heen draait.

Hoe werken de aanbevolen oefeningen voor duizeligheid?

De aanbevolen oefeningen voor duizeligheid helpen de losgeraakte kristallen terug naar het binnenoor te laten keren, waar ze geen symptomen van duizeligheid veroorzaken. Voordat je deze oefeningen doet, is het echter belangrijk om te bepalen welk oor het probleem veroorzaakt.

De eenvoudigste manier om vast te stellen welk oor het probleem veroorzaakt, is door je hoofd naar rechts en vervolgens naar links te draaien en over je schouder te kijken.

Nadat je dit hebt gedaan, zou je moeten kunnen vertellen in welke richting je de meeste duizeligheid voelt. Als het gevoel bijvoorbeeld toeneemt wanneer je je hoofd naar links kantelt, dan is dit waarschijnlijk de aangedane zijde.

De Epley-manoeuvre

De Epley-manoeuvre bestaat uit verschillende bewegingen voor het hoofd die meestal door een arts of fysiotherapeut worden begeleid. Het wordt op de volgende manier gedaan:

  • Terwijl de patiënt op een bed zit, zal de specialist het hoofd van de patiënt 45 graden naar het aangedane oor draaien.
  • De specialist vraagt de patiënt vervolgens om weer te gaan liggen, waarbij hij ervoor zorgt dat hij zijn hoofd schuin houdt en het aan het uiteinde van het bed laat hangen. Op dit moment zal de patiënt waarschijnlijk last van duizeligheid krijgen. Het hoofd moet daar worden gehouden totdat het gevoel stopt.
  • Hierna zal de specialist het hoofd van de patiënt 90 graden naar het onaangetaste oor draaien en de kristallen opnieuw positioneren.

Doe-het-zelf-versie van de manoeuvre

Hoewel deze beweging door een expert moet worden begeleid, leggen we hieronder een versie van de manoeuvre uit die je gewoon zelf thuis zonder toezicht kunt doen:

  • Ga op je bed zitten met je benen voor je uit gestrekt, ondersteund door een kussen.
  • Leg een ander kussen achter je, dat achter je schouders komt als je gaat liggen.
  • Draai je hoofd 45 graden naar het aangetaste oor.
  • Leun snel achterover, leg je schouders op het kussen en wacht 30 seconden.
  • Draai je hoofd 90 graden, kijk naar de andere kant en wacht 30 seconden.
  • Keer terug naar je oorspronkelijke positie, rechtop zittend.

De manoeuvre van Semont

Net als bij de Epley-manoeuvre (Spaanse link), moet de Semont-manoeuvre door een arts of fysiotherapeut worden begeleid. De manoeuvre van Semont wordt als volgt gedaan:

  • Terwijl de patiënt op het bed zit, draait de specialist het hoofd 45 graden naar de andere kant van het aangedane oor
  • De specialist houdt het hoofd gedraaid en legt de patiënt op zijn zij, de zijkant van het aangedane oor. Ze blijven 30 seconden zo liggen.
  • Later kunnen ze naar hun oorspronkelijke positie terugkeren.

De manoeuvre van Foster

De Foster-manoeuvre is een van de eenvoudigste om uit te voeren, omdat je niet op het bed hoeft te gaan liggen en ook niet de hulp van iemand anders nodig hebt. Je dient deze stappen te volgen:

  • Kniel op een comfortabele ondergrond en leg je handen op de grond. Beweeg je hoofd op en neer totdat je voelt dat de duizeligheid is afgenomen.
  • Breng later je hoofd naar de grond en probeer je knieën aan te raken.
  • Draai, je hoofd 45 graden naar de zijkant van het aangetaste oor zonder het van de grond te tillen, kijkend naar je schouder.
  • Blijf 30 seconden in deze positie.
  • Houd je hoofd 45 graden gekanteld en til het nu op tot hetzelfde niveau als je schouders. Eenmaal daar houd je je hoofd nog eens 30 seconden schuin.
  • Til na 30 seconden je hoofd op totdat je weer rechtop bent.
  • Om het effectief te maken, moet je de manoeuvre drie tot vijf keer herhalen, met een pauze van 15 minuten tussen elke oefening.

De manoeuvre van Brandt-Daroff

De oefeningen van Brandt-Daroff zijn heel gemakkelijk om thuis te doen. Om dit te doen, moet je op je bed gaan zitten en deze onderstaande stappen volgen (Spaanse link):

  • Ga eerst op je zij liggen met je hoofd naar boven, in een positie van 45 graden ten opzichte van het bed.
  • Blijf daarna 30 seconden in deze positie of in ieder geval totdat de duizeligheid verdwijnt.
  • Keer daarna terug naar je zittende positie.
  • Ga aan de andere kant liggen en herhaal vervolgens dezelfde routine.

Volgens een studie gepubliceerd in het San Antonio de Murcia Catholic University’s Journal of Physiotherapy (Spaanse link), zijn de Brandt-Daroff-oefeningen zeer efficiënt, wanneer de patiënt gedurende twee opeenvolgende weken minstens 3 keer per dag 5 sets doet.

Andere aanbevolen oefeningen voor duizeligheid

Er zijn ook andere oefeningen die specialisten aanbevelen, die kunnen helpen om de aandoening te bestrijden. Het is belangrijk om deze oefeningen voorzichtig te doen om vallen of verwondingen door flauwvallen te voorkomen die met het syndroom gepaard kunnen gaan.

Oefeningen voor balans en houdingscontrole

Deze oefeningen zijn bedoeld om een adequate motorische reactie op bepaalde sensorische prikkels te geven om het evenwicht te verbeteren. Hier zullen we enkele van de gemakkelijkste delen:

  • Ga meerdere keren 10 treden op en af met je ogen open. Herhaal deze oefening vervolgens met gesloten ogen.
  • Ga op een mat zitten met je voeten uit elkaar en laat je enkels op de mat rusten, verplaats je je gewicht naar voren en naar achteren, zonder je heupen te buigen en simuleer je dus de beweging van een slinger. Herhaal deze oefening vervolgens meerdere keren, maar aan beide kanten. Als je je eenmaal op je gemak voelt, herhaal het dan met je ogen dicht.
  • Loop op je tenen voorwaarts en achterwaarts in een rechte lijn. Doe dit eerst met je ogen open en daarna met je ogen dicht.
  • Sta gedurende 30 seconden op één been. Doe het eerst met je ogen open en daarna met gesloten ogen. Herhaal het 5 keer met elk been.
  • Ga bij een oppervlak staan waarop je kunt leunen en til een voet op om de letters van het alfabet te schrijven. Als je dit eenmaal met één been hebt gedaan, herhaal je het met het andere.

Oefening om de oogreflexen te verbeteren en je zicht te stabiliseren

Deze oefening is bedoeld om de visuele interactie bij het uitvoeren van de hoofdbewegingen te verbeteren en de visuele stabiliteit te verbeteren (Spaanse link).

  • Plaats hiervoor een kaart tegen een muur en ga er ongeveer 25 centimeter vanaf staan.
  • Beweeg vervolgens je hoofd langzaam en horizontaal van links naar rechts en probeer de letters scherp te houden.
  • Doe deze oefening een minuut, rust uit en herhaal hem dan, echter dan op een verticale manier.

Raadpleeg een arts over deze oefeningen voor duizeligheid

Hoewel deze oefeningen meestal nuttig zijn, is het nog steeds noodzakelijk dat je, voordat je ze doet, een specialist over je variant van duizeligheid raadpleegt en over de oefeningen die het meest voor jouw specifieke geval worden aanbevolen. Dit is vooral het geval als je nek- of rugletsel hebt.

Het is normaal dat je tijdens deze oefeningen duizeligheid voelt. Je moet ze daarom rustig doen, tussen elke set rusten en een paar minuten wachten voordat je opstaat.


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


    • Foster C. Carol Foster, MD Vertigo Treatment Oct 11. Estados unidos : University of Colorado Denver; 2013.
    • Tratamiento Manual del vértigo posicional paroxístico benigno. Revista de Fisioterapia – Universidad Católica San Antonio de Murcia [Internet]. 2008 [citado 15 octubre 2020];1:43–52. Disponible en: http://193.147.26.104/handle/10952/376
    • Los trastornos del equilibrio, motivo frecuente de consulta en urgencias – Sociedad Española de Otorrinolaringología (SEORLCCC). [Internet]. 2018;. Disponible en: https://seorl.net/wp-content/uploads/2018/12/NP-Vertigo.pdf
    • Pérez P, Franco V, Soto-varelas A, Amor-Dorado JC, Martín E, Oliva M, López J. GUÍA DE PRÁCTICA CLÍNICA PARA EL DIAGNÓSTICO Y TRATAMIENTO DEL VÉRTIGO POSICIONAL PAROXÍSTICO BENIGNO. SOCIEDAD ESPAÑOLA DE OTORRINOLARINGLOGÍA Y CIRUGÍA DE CABEZA Y CUELLO [Internet]. 2016 [citado 13 octubre 2020];. Disponible en: https://seorl.net/wp-content/uploads/2016/05/Gu%C3%ADa-VPPB.pdf
    • Bernal Valls, Esther, Víctor Faus Cuñat, and Raquel Bernal Valls. “Presbivértigo: ejercicios vestibulares.” Gerokomos 17.4 (2006): 197-200.
    • Morera, Enrique Arce, et al. “Efectividad de los ejercicios de Brandt-Daroff en pacientes con vértigo posicional paroxístico benigno.” Revista Cubana de Medicina General Integral 36.3 (2020).
    • Aranda-Moreno, Catalina, and Kathrine Jáuregui-Renaud. “Las maniobras de Epley y de Semont em el tratamiento del vertigo postural paroxístico benigno.” Gac Méd Mex 136.5 (2000): 433-9.

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.