Symptomen, oorzaken en behandeling van huiduitslag

In de afgelopen decennia is huiduitslag een gezondheidsprobleem geworden dat steeds meer mensen op de hele wereld treft. Het is een reactie die zich manifesteert als roodheid en jeuk in een gelokaliseerd deel van het lichaam.

Geschreven en geverifieerd door de bioloog María Muñoz Navarro.

Laatste update: 16 september, 2022

We komen elke dag met allerlei voorwerpen in aanraking en veel daarvan zijn micro-organismen die kunnen leiden tot het ontstaan van huiduitslag – een roodachtige verkleuring van de huid als reactie op contact met allergenen.

Ten eerste is de huid de eerste verdedigingsbarrière die we hebben tegen externe factoren. Daarom is het zo belangrijk om er aandacht aan te besteden en enkele preventieve maatregelen te nemen. Hieronder vertellen we je meer over wat huiduitslag precies is en bovendien wat je kunt doen om dit te voorkomen.

Wat is huiduitslag?

Roodheid van de huid noemt men huiduitslag en gaat vaak gepaard met kleine laesies zoals netelroos in gelokaliseerde gebieden. Er zijn verschillende factoren die hiertoe kunnen leiden. Er zijn ook twee verschillende soorten en ze zijn afhankelijk van de oorzaak, de kleur en hoe deze zich manifesteert.

Contactdermatitis

Dit type huiduitslag ontstaat als een allergische reactie op een chemische verbinding of een andere, natuurlijke stof. Dermatitis is een vorm van huiduitslag die intense jeuk veroorzaakt.

Tegenwoordig bevat ongeveer elk product dat je consumeert componenten die veranderingen en schade aan je huid kunnen veroorzaken . Enkele voorbeelden hiervan zijn:

• Zepen
• Lotions, cosmetica en parfums
• Schoonmaakproducten
• Medicatie

Dit type dermatitis is op zijn beurt onderverdeeld in twee categorieën: contacteczeem en allergische dermatitis. De symptomen zijn identiek, maar verschillen in het verloop van de ziekte en in de pathofysiologie.

Seborroïsch eczeem

Zoals blijkt uit een studie in het Journal of the European Academy of Dermatology and Venereology (Engelse link), treft deze aandoening tussen 1% en 3% van de gezonde bevolking. Daarom kunnen we zeggen dat seborroïsch eczeem een veelvoorkomende terugkerende ontstekingsziekte is.

Mensen die door deze aandoening worden getroffen, hebben een vette huid en een huidskleur die varieert van roze tot rood, vergezeld van een gelige opbouw van plakkaten. De werking van de talgklieren bij deze aandoening draagt bij aan de ontwikkeling ervan.

Symptomen en oorzaken van huiduitslag

Vaak worden de symptomen van deze aandoeningen gekenmerkt door het optreden van huiduitslag en jeuk van de huid op een specifieke plaats op het lichaam. Bovendien kan er sprake zijn van onder andere:

• jeuk
• erythemateuze macules
• papels
• blaasjes
• gelokaliseerde bullae

Vooral seborroïsch eczeem is een soort vette gelige huid die vaak de lippen, de oogleden en de wenkbrauwen, de hoofdhuid en de borst aantast. Veel mensen vinden dit er niet prettig uitzien.

De plaats op het lichaam van de huiduitslag, de leeftijd, het geslacht en de genetische aanleg zijn allemaal factoren die sommige mensen meer of minder gevoelig maken voor huiduitslag.

Bovendien kan deze aandoening ontstaan als gevolg van verschillende veroorzakers. De meestvoorkomende zijn infecties door micro-organismen en reacties op allergenen of chemicaliën die voorkomen in producten zoals:

• wasmiddelen
• schoonmaakproducten
• cosmetica

Contactdermatitis ontstaat door chemische huidbeschadiging. De allergie is echter in feite het gevolg van een overgevoeligheidsreactie die binnen 48 uur na blootstelling aan een bepaald allergeen optreedt. Enkele van de producten die bij contactdermatitis tot dit soort roodheid van de huid leiden, zijn onder andere:

• corticosteroïden
• antihistaminica
• antibiotica
• zonnebrandcrème

Daarentegen lijkt seborroïsch eczeem te worden veroorzaakt door schimmels en genetische aanleg. Dit is bijvoorbeeld het geval van Malassezia ovale (Engelse link), een commensale schimmel die metabolieten produceert die de huid irriteren.

Daarnaast is aangetoond dat patiënten die aan andere ziekten lijden, zoals HIV, of die een orgaantransplantatie hebben ondergaan, vatbaarder zijn voor het ontwikkelen van huiduitslag.

De behandeling van huiduitslag

Een van de meest effectieve manieren om huiduitslag te voorkomen, is door te weten welke stoffen allergische reacties veroorzaken. Vervolgens moet je ieder contact met deze allergenen proberen te vermijden.

Het is misschien moeilijk om de nomenclatuur van de chemische componenten op het etiket van ieder product te ontcijferen. Toch is het belangrijk dat je weet welke producten je moet vermijden.

Dermatologen en allergologen moet er rekening mee houden welke verbindingen het meest voorkomen bij allergieën en welke het meest aanwezig zijn in producten voor persoonlijke verzorging en medicijnen. De reden hiervoor is dat het hen zal helpen om een betere diagnose te stellen.

Daarnaast hangt het type huiduitslag af van het product, het micro-organisme en de stof die de huiduitslag veroorzaakt. Daarom zal de aanbevolen behandeling die moet worden gevolgd, ook voornamelijk afhangen van de veroorzaker.