De grondbeginselen van hepatitis D

Hepatitis D is een virale leverziekte die pas ontstaat na een voorafgaande hepatitis B-infectie. Er zijn maar weinig gevallen in de wereld, dus het is een zeldzame pathologie die nog bestudeerd wordt. In dit artikel vertellen we je wat onderzoekers tot nu toe weten.

Hepatitis D wordt veroorzaakt door een virusachtig deeltje, maar we kunnen het eigenlijk geen virus noemen omdat het niet alle gebruikelijke structuren van virussen heeft. Daarom wordt het geclassificeerd als een subvirus of virusoid.

Het agens dat hepatitis D veroorzaakt wordt delta-agent of deltavirus genoemd. Door de ontdekking ervan werd het opgenomen in de familie van virussen die hepatitis veroorzaken, samen met hepatitis A, B, C, en E virussen.

De microscopische structuur ervan is eenvoudig. Het heeft slechts één cirkelvormig ribonucleïnezuur (RNA) molecuul dat het gebruikt om zich te vermenigvuldigen. Dit RNA codeert echter geen andere functies. Vandaar de categorie subvirus waarin het thuishoort.

Omdat het geen structuren heeft voor andere functies dan de vermenigvuldiging, heeft het steun nodig van een ander virus. In het geval van hepatitis D is het virus dat als steun dient het hepatitis B-virus.

Zodra het deltavirus in het menselijk lichaam komt dat eerder met hepatitis B geïnfecteerd was, maakt het gebruik van de structuur van het B virus. Het vooraf bestaan van hepatitis B is dus een noodzakelijke voorwaarde voor besmetting met hepatitis D.

Prevalentie van hepatitis D

Wereldwijd lijden er naar schatting vijftien miljoen mensen aan. Binnen de algemene wereldbevolking is dit niet echt een groot aantal. Deze besmette patiënten vormen ook een klein percentage van de hepatitis B-patiënten.

Geografisch gezien zijn er streken waar hepatitis D meer voorkomt dan in andere. Centraal Afrika, Noord-Azië en het Midden-Oosten zijn het meest getroffen. In Europa komt het vooral voor in het oostelijk Middellandse-Zeegebied, en in Zuid-Amerika in het Amazonegebied.

Overdracht van hepatitis D

De belangrijkste manier van overdracht van deze ziekte is via bloed. Het komt vaak voor dat mensen die het hebben het opgelopen hebben door het uitwisselen van injectiespuiten als gevolg van intraveneus drugsgebruik. Minder vaak kan overdracht plaatsvinden via tatoeëren met niet-steriele voorwerpen.

Anderzijds kunnen bloedtransfusies ook overdraagbaar zijn als ze zonder adequate maatregelen worden uitgevoerd. Op dit moment is bloedbanken zonder bioveiligheid praktisch onhaalbaar, maar het blijft een mogelijkheid.

We weten dat hepatitis D seksueel kan worden overgedragen, hoewel de gevallen zeer zeldzaam zijn en in kleine aantallen voorkomen. Evenzo heeft overdracht van moeder op kind in de baarmoeder, perinatale overdracht genoemd, een lage incidentie.

Door de routes van hepatitis D infectie te kennen, kunnen we vaststellen wanneer er een verhoogd risico op infectie is. De bevolkingsgroepen met een verhoogd risico zijn:

• Intraveneuze drugsverslaafden.
• Hepatitis B patiënten: vergeet niet dat dit een onmisbare voorwaarde is voor het ontstaan van het hepatitis D virus.
• Kinderen van moeders die tijdens de zwangerschap besmet zijn.

Vormen waarin de ziekte zich kan presenteren

Omdat hepatitis D zijn intrede doet bij patiënten met eerdere hepatitis B, moeten de artsen en de patiënt de verschijnselen in die context begrijpen. Met andere woorden, er zijn verschijnselen die aan hepatitis B kunnen worden toegeschreven, en andere die specifiek zijn voor hepatitis D.

Een klinisch beeld dat wetenschappers over de hele wereld hebben beschreven is acute hepatitis door coïnfectie (Spaanse link). Dit wordt veroorzaakt door een bijna gelijktijdige infectie van beide virussen. De symptomen zijn die van gewone hepatitis, met buikpijn, leververgroting, geelzucht, misselijkheid en braken. Het is niet alleen een mild geval, maar kan ook uitgroeien tot fulminante hepatitis.

Een andere variëteit van presentatie is superinfectie. Bij iemand die al lang aan hepatitis B lijdt, kan hepatitis D de evolutie van de eerste ziekte versnellen. De basishepatitis waaraan de patiënt lijdt, vordert sneller en complicaties treden eerder op dan verwacht.

Deze complicaties kunnen de volgende zijn:

• Cirrose. Dit is de verandering van de inwendige structuur van de lever. De levercellen raken gedesorganiseerd en stoppen daardoor geleidelijk met functioneren.
• Littekenweefsel verschijnt en dringt delen van de lever binnen, waardoor de bloedstroom onderbroken wordt.
• Leverfalen. Als cirrose definitief is vastgesteld, stopt de lever met functioneren. Hij voert niet meer alle taken uit die hij in het lichaam moet vervullen en het falen wordt terminaal.
• Leverkanker. Patiënten met hepatitis B hebben een verhoogd risico om een kwaadaardige levertumor te ontwikkelen. Superinfectie met hepatitis D versnelt dit risico.

Diagnose en behandeling

De diagnose stellen is niet zo eenvoudig. Eerst moeten artsen de diagnose hepatitis B stellen, de voorwaarde die het delta-agens nodig heeft om zich te installeren. Vervolgens kan de aanwezigheid van hepatitis D bevestigd worden met een bloedtest (Engelse link).

Als de arts de diagnose bevestigd heeft, hangt de behandeling af van de medische toestand van de patiënt. Er is een antiviraal middel, gepegyleerd interferon alfa genaamd, dat gedurende acht maanden geïndiceerd is, maar de werkzaamheid ervan is gering.

Voor gevallen van gevorderde cirrose en leverinsufficiëntie, of leverkankers zonder uitzaaiingen, is in sommige gevallen een levertransplantatie een optie.